Phòng Cảnh sát điều tra về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (PC03) Công an TP HCM vừa thông tin về việc triệt phá thành công hai đường dây khai thác khoáng sản trái phép có quy mô lớn với thủ đoạn hết sức tinh vi, tổ chức chuyên nghiệp. Các đối tượng đã lợi dụng danh nghĩa cải tạo mặt bằng hoặc nạo vét hồ thủy lợi để khai thác đá trái phép, thu lời bất chính hàng chục tỷ đồng, gây thất thoát nghiêm trọng tài nguyên quốc gia.
Theo điều tra ban đầu, vào tháng 3/2025, Vũ Đức Sơn (sinh năm 1981, trú tại xã Hồ Tràm) đã tổ chức hoạt động cải tạo thửa đất trồng cây lâu năm tại thôn Bà Rịa, xã Hồ Tràm. Tuy nhiên, thay vì chỉ san gạt đất như mục đích đăng ký, Sơn đã chỉ đạo đục phá hàng chục nghìn mét khối đá tự nhiên để bán trái phép ra thị trường.
Với sự hỗ trợ của nhóm nhân công được thuê, bao gồm người điều khiển máy xúc, máy đục và xe ben, Vũ Đức Sơn đã khai thác trái phép hơn 26.440 m³ đá, thu lợi bất chính nhiều tỷ đồng. Tại hiện trường, lực lượng công an ghi nhận còn lại 2.240 m³ đá chưa tiêu thụ, nằm rải rác trên diện tích hơn 1.900 m² đất bị biến dạng địa hình, với dấu tích khai thác rõ ràng.
Toàn bộ khu vực khai thác này không được cấp giấy phép và là đất nông nghiệp. Tại cơ quan công an, Vũ Đức Sơn đã thừa nhận toàn bộ hành vi, đồng thời khai rõ cách thức thuê người, máy móc, phương tiện để khai thác, vận chuyển và tiêu thụ đá một cách có hệ thống.
Trong một vụ việc nghiêm trọng khác, Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an TP HCM đã phát hiện tại khu vực hồ chứa nước Đá Đen, xã Ngãi Giao. Dự án nạo vét và tận thu đất san lấp tại đây đã bị "biến tướng" thành công trường khai thác đá trái phép quy mô cực lớn.
Dự án nạo vét hồ Đá Đen được giao cho Công ty CP Đầu tư và Phát triển Đại Nguyên, do Trần Văn Tuấn làm đại diện pháp luật, chủ đầu tư. Đơn vị thi công là Công ty TNHH Đại Long Nguyên, do Phạm Thị Hồng Ngọc (vợ của Trần Văn Tuấn) làm giám đốc. Từ năm 2023, khi phát hiện trong lòng hồ có lớp đá đen, Trần Văn Tuấn đã chỉ đạo vợ là Phạm Thị Hồng Ngọc ký hợp đồng cung cấp đá với nhiều đơn vị tư nhân, ghi tên hàng là "đá phong hóa" hoặc "đất phong hóa loại 1" để tránh bị cơ quan chức năng phát hiện.
Cơ quan điều tra xác định, chỉ tính riêng 3 khách hàng lớn, tổng khối lượng đá bị khai thác và tiêu thụ lên tới hơn 365.000 m³, tương đương giá trị khoảng 29,8 tỷ đồng. Đặc biệt, các đối tượng đã sử dụng "hợp đồng chuyển nhượng đất đai" để thanh toán nhằm qua mặt cơ quan chức năng, cho thấy mức độ nghiêm trọng và tinh vi của đường dây này.
Nguyễn Việt Hà, Giám đốc Ban Quản lý dự án của Công ty Đại Nguyên, cũng bị xác định có hành vi tiếp tay khi biết rõ việc khai thác là không đúng theo giấy phép nhưng vẫn làm ngơ. Một số đối tượng khác cũng đã được xác định là có hành vi tiếp tay khi biết rõ việc khai thác sai phép nhưng vẫn làm ngơ, cho phép các nhà thầu tận thu đá trái phép.
Cả hai vụ việc cho thấy thủ đoạn của các đối tượng là lợi dụng dự án hợp pháp, thuê nhân công và phương tiện chuyên dụng, tổ chức vận hành như doanh nghiệp chính quy nhưng thực chất là khai thác khoáng sản trái phép nhằm thu lợi bất chính. Đặc biệt, hành vi của các đối tượng trong vụ hồ Đá Đen còn có tính chất có tổ chức, phân công nhiệm vụ cụ thể, trục lợi qua các pháp nhân che chắn.
Ngày 23/7/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP HCM đã khởi tố cả hai vụ án, đồng thời ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Trần Văn Tuấn, Phạm Thị Hồng Ngọc, Nguyễn Việt Hà (trong vụ hồ Đá Đen) và Vũ Đức Sơn cùng về tội "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên" theo quy định tại Điều 227 Bộ luật Hình sự.
Hiện Công an TP HCM đang tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan, đồng thời kiên quyết xử lý các hành vi khai thác trái phép, gây thất thoát tài nguyên, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự và môi trường sinh thái của thành phố.
