Một mật mã bí ẩn mà giới khoa học "đau đầu" đi tìm lời giải là đĩa Phaistos. Đó là đĩa đất nung của người Hy Lạp cổ đại. Được tìm thấy trên đảo Crete, các chuyên gia xác định hiện vật này có niên đại hơn 3.000 tuổi. Nó được cho là do nền văn minh Minoan tạo ra.
241 chữ tượng hình, tạo thành từ 45 ký hiệu khác nhau khắc trên mặt đĩa Phaistos. Một số hình vẽ mô tả hình ảnh giống con người, động vật, thực vật, vũ khí, cây cối...
Một số chuyên gia cho rằng, nội dung khắc trên đĩa Phaistos có thể liên quan đến nghi lễ hiến tế động vật của người Minoan thực hiện trên đảo Crete khi xưa.
Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2004 cho rằng, đĩa Phaistos bí ẩn có thể ghi lại chi tiết một cuộc tranh chấp đất đai được viết bằng tiếng Luwian cổ. Do các ký hiệu khắc trên đĩa cổ này không giống bất cứ ngôn ngữ nào từng được biết đến nên các chuyên gia "đau đầu" chưa tìm được lời giải.
Bộ luật Rohonc (Rohonc Codex) là một cuốn sách dày 448 trang đã làm các chuyên gia "bối rối" kể từ lần đầu được tìm thấy trong bộ sưu tập của Bá tước Gusztav Batthyany của Hungary vào năm 1838.
Không ai biết Bộ luật Rohonc do ai tạo ra, nội dung là gì. Người ta cho rằng, nó có thể được tạo ra ở miền Bắc Italy vào khoảng thế kỷ 16.
Mỗi trang trong Bộ luật Rohonc đều được viết bằng loại ngôn ngữ chưa từng được biết đến cùng với 87 hình minh họa kỳ bí. Do giới chuyên gia chưa giải mã được nội dung trong cuốn sách này nên một số người cho rằng đó có thể là trò đùa của người dân thời Trung cổ.
Chữ khắc Shugborough là mật mã bí ẩn được giới chuyên gia nỗ lực giải mã. Dòng chữ "lạ" này nằm trên bức tượng đài từ thế kỷ 18 trong khuôn viên của Shugborough Hall ở Staffordshire, Anh.
Nhìn từ xa, tượng đài chỉ giống bản điêu khắc bức tranh "Những người chăn cừu ở Arcadia" danh tiếng của Nicolas Poussin. Bên dưới có khắc một dòng chữ bí ẩn mà giới chuyên gia nỗ lực giải mã: DOUOSVAVVM.
Trong suốt nhiều năm, nhiều chuyên gia như Charles Dickens và Charles Darwin đã cố gắng giải mã nội dung dòng chữ bí ẩn đó.
Một số người cho rằng, dòng chữ đó có thể là manh mối về vị trí của Chén Thánh huyền thoại do các Hiệp sĩ dòng Đền để lại. Do đó chỉ là giả thuyết nên giới nghiên cứu vẫn say mê "bẻ khóa" mật mã bí ẩn này với hy vọng sớm thành công.
