Bộ Quốc phòng Anh đã công bố một cuộc họp ngắn hàng ngày về tình hình chiến sự ở Ukraine, tập trung vào việc Quân đội Ukraine không thể tổ chức tấn công được; nhưng lần này lý do mà tình báo Anh đưa ra là do các thảm thực vật ở các cánh đồng bỏ hoang quá tốt, ngăn cản quân Ukraine tiến công.
Những cây bụi mọc trên các chiến trường ở miền nam Ukraine có lẽ là một trong những yếu tố góp phần khiến chiến sự trong khu vực tiến triển chậm chạp. Thông báo trên Twitter của Bộ Quốc phòng Anh cho biết.
Hầu hết đất đai khu vực này được sử dụng để canh tác, tuy nhiên trong 18 tháng qua, do chiến sự bùng nổ, nên đất đai để hoang hóa, không được canh tác; dẫn đến sự phát triển của cỏ dại và cây bụi trong điều kiện mùa hè ấm áp và ẩm ướt.
Lớp thảm thực vật này, được cho là giúp ngụy trang cho các vị trí phòng thủ của Nga và khiến việc rà phá bom mìn của Quân đội Ukraine trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, một tuyên bố như vậy giống như một cái cớ đổ lỗi cho sự chậm chạp trong các cuộc tấn công của Quân đội Ukraine.
Mặc dù những thảm cỏ, bụi cây thấp cũng có thể tạo chỗ ẩn nấp cho các đơn vị bộ binh nhỏ của Ukraine tiến hành các cuộc tấn công bí mật. Nhưng tác động tổng thể của việc này khiến quân đội Ukraine khó di chuyển trên địa hình hơn; tình báo Anh kết luận.
Nhưng tình báo Anh không nhắc đến việc nhiều đơn vị của Ukraine do phương Tây đào tạo, đã phải trả giá đắt ngay ở giai đoạn đầu cuộc phản công; bất chấp việc Mỹ và đồng minh đổ hàng chục tỷ USD để cung cấp vũ khí và huấn luyện, thì Kiev vẫn đạt được rất ít bước tiến trong cuộc phản công.
Những tuần đầu tiên của cuộc phản công dường như diễn ra không thuận lợi đối với Ukraine. Dù được trang bị khá nhiều vũ khí tiên tiến của phương Tây, nhưng quân đội Ukraine vẫn bị sa lầy trong các bãi mìn dày đặc và phải hứng chịu hỏa lực dữ dội từ pháo binh và không quân của Nga.
Nhiều đơn vị Ukraine phải chiến đấu bị phân tán, hoặc tạm dừng cuộc tấn công và mất đi lợi thế. Một số đơn vị phải rút lui hoàn toàn khỏi chiến trường. Một số quan chức Mỹ và nhà phân tích quân sự độc lập cho biết, hiện giờ, những lữ đoàn của Ukraine do phương Tây đào tạo đang cố gắng xoay chuyển tình thế.
Theo nguồn tin này, chỉ huy Ukraine đã thay đổi chiến thuật, tập trung vào việc phá hủy nguồn cung cấp hậu cần của Nga bằng pháo binh và tên lửa tầm xa; thay vì cố vượt qua các bãi mìn và hứng chịu đạn pháo của đối phương.
Mặc dù Ukraine đã tăng cường triển khai lực lượng tới miền Nam, tập trung các đơn vị do phương Tây huấn luyện để tổ chức cuộc tấn công ở quy mô lớn, nhằm chọc thủng phòng tuyến của Nga. Song kết quả không được như kỳ vọng.
Quân đội Ukraine chỉ giành quyền kiểm soát một vài ngôi làng, nhưng không thể tạo ra bước ngoặt lớn tương tự như cuộc phản công vào mùa thu năm 2022 nhằm tái tràn ngập các thành phố chiến lược như Kherson và Kharkov.
Quá trình huấn luyện tại các nước phương Tây dường như không mang lại hiệu quả chiến đấu đáng kể cho các binh sỹ Ukraine khi phải đối mặt với hàng loạt đợt pháo kích của Nga. Quyết định của Quân đội Ukraine thay đổi chiến thuật là một tín hiệu rõ ràng cho thấy, hy vọng của NATO về những bước tiến lớn mà quân đội Ukraine có thể đạt được đã không thành hiện thực, ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại.
Điều này cũng đặt câu hỏi về chất lượng các khóa đào tạo chiến đấu mà phương Tây giúp Ukraine và dấy lên nghi vấn về việc, liệu các loại vũ khí hàng chục tỷ USD của Mỹ và châu Âu có khả năng đưa quân đội Ukraine trở thành một trong những những lượng chiến đấu tiêu chuẩn theo kiểu NATO hay không.
Lãnh đạo NATO từng hy vọng, 9 lữ đoàn của Ukraine do họ huấn luyện và trang bị, với tổng quân số 36.000 quân sẽ nhanh chóng chứng minh rằng, chiến thuật của khối NATO vượt trội hơn so với chiến thuật của Quân đội Liên Xô mà Ukraine và Nga kế thừa.
Nếu như hoạt động của quân đội Nga chủ yếu dựa vào quyết định của chỉ huy cấp cao thì trái lại, Mỹ đã khuyến khích Ukraine trao quyền cho các binh sỹ dày dặn kinh nghiệm, để nhanh chóng đưa ra quyết định trên chiến trường và triển khai chiến đấu hiệp đồng giữa bộ binh, thiết giáp và pháo binh.
Tuy nhiên, các lữ đoàn tinh nhuệ Ukraine do phương Tây huấn luyện chỉ trong khoảng từ 4 đến 6 tuần, chưa đủ thời gian để binh lính Ukraine “ngấm, thấm, hiểu”; chứ đừng nói gì đến vận dụng linh hoạt nguyên tắc chiến thuật từ các “thầy NATO”. Nên họ đã mắc sai lầm khi bắt đầu cuộc phản công vào đầu tháng 6/2023, buộc họ phải rút lui.
Truyền thông phương Tây cho biết, một số đơn vị Ukraine di chuyển không đúng tuyến đường đã được rà phá bom mìn và bị tổn thất nặng nề. Còn một số đơn vị khác phải trì hoãn cuộc tấn công vào ban đêm, do các đợt pháo kích liên tục và mãnh liệt của Nga.
Theo các quan chức Mỹ và châu Âu, trong hai tuần đầu tiên của cuộc phản công, có tới 20% vũ khí Ukraine gửi đến chiến trường đã bị hỏng hóc hoặc phá hủy, chủ yếu là xe tăng và xe bọc thép chở quân. Giới chuyên gia quân sự cho rằng, việc áp dụng chiến thuật mới sẽ rất khó khăn đối với các binh sĩ Ukraine. Đặc biệt khi Nga luôn giữ thế phòng thủ và dội hỏa lực ồ ạt.
Theo giới quan sát, Ukraine có thể áp dụng trở lại lối đánh của phương Tây nếu nước này chọc thủng được hệ thống phòng thủ kiên cố của Nga. Nhưng chiến đấu tấn công luôn khó hơn nhiều so với chiến đấu phòng ngự. Vẫn chưa rõ, đợt triển khai các lực lượng tinh nhuệ thứ hai này của Ukraine, có tạo ra đủ sức mạnh và động lực để giúp họ vượt qua hàng phòng ngự của Nga hay không.
Vẫn theo tình báo Anh phân tích, cho rằng chiến lược tấn công theo cách chia nhỏ lực lượng rất có khả năng khiến Ukraine hứng chịu thương vong hàng loạt, tổn thất trang thiết bị và đánh mất những vùng lãnh thổ đã giành được. Vì thế các đơn vị Ukraine đã từ bỏ chiến thuật của NATO để quay trở lại chiến thuật mà họ thông thạo nhất.
