Tại Triển lãm và Thương mại Quốc phòng DSEI 2025 ở London (Anh) diễn ra từ 9/9 đến 12/9, Tập đoàn BAE Systems công bố thiết kế của hai lớp tàu chiến mới, lần lượt là tàu chỉ huy điều khiển tác chiến trên không tương lai và một nhóm gọi chung là tàu cảm biến tác chiến triển khai (SEP) dành cho Hải quân Hoàng gia Anh.

Hai lớp tàu trên nhằm đáp ứng tình trạng thiếu nhân lực vận hành tàu, ngân sách eo hẹp và nhu cầu đẩy nhanh việc triển khai tên lửa hạm đối không, và được kỳ vọng sẽ cung cấp khối lượng hùng hậu trên biển cho Hải quân Hoàng gia Anh trong tình hình mới.

Cần lưu ý rằng BAE Systems không giới thiệu 2 lớp tàu mới như là mẫu "Type 83". Thay vào đó, đây là các mẫu ý tưởng minh họa cho tác chiến trên không phân tán trong tương lai.

Tàu chỉ huy sẽ được lắp radar chủ lực, đảm nhận vai trò chỉ huy tác chiến và điều khiển các tàu nhỏ hơn hoạt động theo kiểu phân tán, theo UK Defence Journal hôm 12.9.

Cụ thể, tàu chỉ huy phòng mang cảm biến chính, tức radar chính, và có chức năng chỉ huy, nhận diện mục tiêu và điều khiển các hệ thống tác chiến, như tên lửa và các loại vũ khí khác.

Tàu cũng sẽ được trang bị hỏa lực mạnh. Thiết kế cho phép tàu mang tối đa 128 tên lửa, với không gian và nguồn điện dự phòng dùng cho vũ khí như laser, mồi bẫy, pháo tự động và máy bay không người lái.

Nhân sự là điểm thay đổi lớn so với các tàu khu trục hiện nay. BAE cho biết tàu chỉ huy được thiết kế để vận hành với không đến 100 người, nhờ vào hệ thống tự động hóa và thiết kế theo hướng tối ưu nội thất.

Nếu tàu chỉ huy đóng vai trò "bộ não", tàu cảm biến tác chiến triển khai (SEP) chính là "cơ bắp". Khái niệm tàu SEP dựa trên mẫu tàu ba thân, mà theo BAE giải thích là có năng lực đi biển tốt, lực cản thấp nên giúp đạt tốc độ cao với công suất thấp.

Mỗi tàu SEP có thể mang theo 32 ống phóng thẳng đứng, có hệ thống radar và pháo riêng, với tùy chọn trang bị thêm sonar kéo cho nhiệm vụ chống ngầm.

Điểm đáng chú ý là thiết kế của tàu SEP cực kỳ linh hoạt. BAE cho hay dàn sonar kéo có thể lắp đặt đằng sau tàu, không làm ảnh hưởng đến thiết kế phần lắp các ống phóng thẳng đứng.