BSC Research vừa có báo cáo phân tích triển vọng ngành quý 2/2023 cũng như nhận định thị trường chứng khoán có còn hấp dẫn?
Triển vọng thị trường 9 tháng cuối năm 2023 như nào?
Thị trường trong quý 1/2023 ghi nhận sự phân hóa diễn ra tương đối sâu sắc ở nhiều nhóm ngành nghề. Trong đó, nhóm chủ đề dành được sự quan tâm lớn từ nhà đầu tư thể hiện qua hiệu suất như các nhóm ngành tài chính (tăng 9,9%), nguyên vật liệu (tăng 10,4%) và năng lượng (tăng 15%) đều ghi nhận mức tích cực hơn VN-index.
 |
| Hiệu suất các nhóm ngành tính đến ngày 01/01/2023 - 28/04/2023 |
BSC điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP xuống mức 5,8% theo kịch bản tích cực và 5,4% theo kịch bản tiêu cực so với mức 6,7% kịch bản tích cực đầu năm 2023.
Tuy nhiên, tình hình vĩ mô cũng cho thấy một vài dấu hiệu tích cực khi (1) yếu tố lạm phát được kiểm soát ổn định với CPI tháng 4 chỉ tăng 2,84 so cùng kỳ (lũy kế 4T2023 là 3,84%), (2) Tỷ giá cơ bản được kiểm soát và (3) Dòng vốn FDI cải thiện, khi FDI đăng kí tăng trưởng dương trở lại. Các yếu tố vĩ mô trên tạo điều kiện thuận lợi cho NHNN hạ lãi suất điều hành nhằm hỗ trợ nền kinh tế.
Thúc đẩy giải ngân vốn ngân sách nhà nước và đẩy mạnh giải ngân đầu tư công trong 2H2023 sẽ là khung sườn hỗ trợ cho kế hoạch phục hồi và tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2023 - 2025. Do đó, BSC kỳ vọng các ngành liên quan trực tiếp (Xây dựng hạ tầng, vật liệu xây dựng...) và gián tiếp (Bất động sản thương mại, Khu công nghiệp và Cảng biển) sẽ được hưởng lợi tích cực.
Sự sụt giảm của thị trường chứng khoán đi kèm theo đó là xu hướng lãi suất tiền gửi tăng mạnh đã khiến sức hút kênh chứng khoán kém hấp dẫn hơn trong giai đoạn quý 1/2023 khi số lượng tài khoản mở mới sụt giảm cùng với thanh khoản cũng ghi nhận mức sụt giảm tương đồng. Tuy nhiên, BSC lưu ý (1) Lãi suất tiền gửi đang có xu hướng giảm gần đây nhờ chính sách tiền tệ, (2) Định giá thị trường vẫn thấp hơn mức bình quân lịch sử, (3) Triển vọng lợi nhuận các doanh nghiệp dự kiến dần phục hồi trong 2H2023 cũng sẽ là động lực để nhà đầu tư quay lại tìm kiếm cơ hội trên thị trường.
Khối ngoại vẫn duy trì mua ròng lũy kế 4 tháng 2023, tuy nhiên đà mua ròng có dấu hiệu chậm lại. BSC kỳ vọng khối ngoại sẽ duy trì được trạng thái mua ròng trong nửa cuối năm 2023 khi (1) Lợi nhuận doanh nghiệp sẽ dần cải thiện hơn quý 1/2023, (2) Chính sách tiền tệ và tài khóa được thẩm thấu tốt giúp tăng trưởng kinh tế phục hồi, (3) Các khó khăn vấn đề về trái phiếu và bất động sản dần được giải quyết. Xét trong dài hạn, nhà đầu tư nước ngoài vẫn cho thấy mức quan tâm đáng kể đối với thị trường Việt Nam thông qua việc thị trường tiếp tục đã và đang đón nhận một số dòng vốn tăng thêm từ quỹ ETF Fubon và quỹ China Trust Vietnam Opportunity Fund.
Tăng trưởng lợi nhuận quý 1/2023 sụt giảm đáng kể, tới 19.6% so với cùng kỳ. Nguyên nhân sụt giảm đến từ một vài yếu tố: (1) Mức nền lợi nhuận cao quý 1/2022 và lợi nhuận đột biến, (2) Giá hàng hóa sụt giảm, (3) Sức mua tiêu dùng kém, tăng trưởng kinh tế chậm lại.
Tăng trưởng lợi nhuận bắt đầu suy giảm từ quý 4/2022, tuy nhiên kỳ vọng lợi nhuận quý 1/2023 sẽ tạo đáy, và dần phục hồi từ quý 2/2023. Theo đó, BSC nhận thấy mặc dù quý 1/2023 tiếp tục ghi nhận mức suy giảm, tuy nhiên so sánh giá trị tuyệt đối với kết quả kinh doanh Q4/2022 vẫn cho thấy sự cải thiện tích cực một số ngành như Ngân hàng, Thực phẩm đồ uống, dịch vụ tài chính, Công nghệ thông tin, Tài nguyên cơ bản.
Mức tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường theo dự phóng của BSC có thể đạt 2,8% theo kịch bản tích cực. Trong đó, BSC chia làm ba nhóm gồm: Nhóm cổ phiếu phòng thủ / ít chịu tác động từ chu kỳ kinh tế sẽ tiếp tục duy trì mức tăng trưởng ổn định hai chữ số bao gồm: Điện, Công nghệ thông tin, Viễn thông. Nhóm cổ phiếu có mức nền KQKD thấp trong năm 2022 chịu nhiều yếu tố “cơn gió ngược chiều” mang yếu tố chu kỳ như (1) Giá hàng hóa sụt giảm mạnh nửa cuối năm 2022, (2) lãi suất tăng cao nửa cuối năm 2022, (3) Giá nguyên vật liệu tăng mạnh trong năm 2022 sẽ có mức phục hồi đáng kể trong năm 2023: Vật liệu xây dựng, Hàng không, F&B.
Nhóm cổ phiếu có mức nền KQKD cao trong năm 2022 chịu áp lực tăng trưởng lợi nhuận năm 2023 bao gồm: Ngân hàng, Thủy sản, Dệt may, Dầu khí (GAS và BSR), Bất động sản, Cảng biển, Bán lẻ và Công nghiệp (Hóa chất).
Suy giảm tăng trưởng lợi nhuận trong Q1/2023 khiến cho định giá thị trường ít hấp dẫn hơn. Tính đến 30/4/2022, VN-Index đang giao dịch ở mức P/E = 11.4 lần tiệm cận mức độ lệch chuẩn -1.65 lần. Tuy nhiên, sau khi kết quả kinh doanh Q1/2023, định giá P/E của thị trường đã điều chỉnh lên trên mức -1 lần độ lệch chuẩn, tương đương PE trailing = 13.4 lần.
Điều này khiến cho định giá thị trường trong ngắn hạn trở nên ít hấp dẫn hơn. Mặc dù vậy, trong trung hạn với việc kỳ vọng lợi nhuận dự kiến dần phục hồi trong các quý còn lại của năm, định giá thị trường sẽ dần được điều chỉnh lại ở mức hấp dẫn hơn.
Liệu định giá của thị trường có hấp dẫn trong trung hạn và dài hạn hay không? Cơ hội nào cho VN-Index?
BSC cho rằng xét trong ngắn hạn định giá hiện tại chưa hấp dẫn, tuy nhiên trong kịch bản tích cực, thị trường đang mở ra cơ hội lớn trong dài hạn và ngắn hạn.
BSC nhận thấy có 2 sự kiện cần được chú ý trong nửa cuối năm 2023 bao gồm: (dựa trên giả định: Điểm số Vn-Index được tính cố định tại thời điểm ngày 30/4/2023).
1. Tỷ suất thu nhập trên giá E/P sẽ dần cải thiện khi kết quả kinh doanh phục hồi trong 2H2023. Dựa theo mức dự phóng tăng trưởng lợi nhuận sau thuế năm 2023 = 2,8% , E/P FWD 2023 = 9,0% (chưa bao gồm tỷ suất cổ tức).
2. Xu hướng giảm lãi suất huy động, với việc lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, điều này sẽ tạo điều kiện cho NHNN nới lỏng chính sách tiền tệ. Theo đó, dự kiến trong Q2/2023, NHNN có thể sẽ tiếp tục hạ thêm 0,5% lãi suất điều hành, qua đó giúp lãi suất huy động bình quân ước đạt khoảng 6,5% trong nửa cuối năm 2023.
Theo quan sát của BSC trong quá khứ, khi tỷ suất thu nhập trên giá cao (E/P) hơn lãi suất huy động cho thấy kênh chứng khoán dần sẽ hấp dẫn hơn so với kênh tiền gửi, do đó thông thường thị trường sẽ chứng kiến đợt hồi phục tăng điểm trong giai đoạn tiếp theo.
So với thời điểm Q2 và Q3/2022, khoảng cách giữa E/P và lãi suất huy động tại Q1/2023 đã thu hẹp đáng kể do (1) Suy giảm lợi nhuận trong Q4/2022 và Q1/2023 và (2) Thị trường chứng khoán đã ghi nhận mức hồi phục đáng kể so với mức đáy Q3/2022.
Tuy nhiên, dựa trên các các phân tích trên, BSC cho rằng khoảng cách (gap) giữa hai tỷ suất trên sẽ dần được nới rộng, qua đó mở ra tín hiệu thị trường sẽ dần hồi phục trong nửa cuối năm 2023 và năm 2024.
 |
| Q2/2023 có thể là quý mở ra nhiều cơ hội đầu tư tốt trong trung và dài hạn
|
Định giá nhóm cổ phiếu vốn hóa vừa và nhỏ không còn rẻ, đặc biệt sau kết quả kinh doanh Q1/2023. Nhóm vốn hóa vừa và nhỏ duy trì hiệu suất tương đối tích cực giai đoạn đầu năm 2023, điều này đến từ việc dòng tiền co hẹp khiến nhóm cổ phiếu vừa và nhỏ phù hợp khẩu vị của nhiều nhà đầu tư.
Tuy nhiên, với việc kết quả kinh doanh Q1/2023 của nhóm cổ phiếu này sụt giảm mạnh so với cùng kỳ đi kèm với việc ghi nhận hiệu suất tương đối tốt trong 4T2023 đã khiến định giá của hai nhóm trên không còn hấp dẫn.
Mặc dù, nhóm cổ phiếu vừa và nhỏ có thể ghi nhận triển vọng phục hồi lợi trong nửa cuối năm 2023. Tuy nhiên, do khoảng cách chênh lệch so với nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn tương đối lớn, do đó BSC kỳ vọng dòng tiền sẽ dần dịch chuyển về các cổ phiếu vốn hóa lớn với các ưu thế (1) Đứng đầu ngành, (2) Tài chính ổn định và (3) Khả năng giành thêm thị phần nhờ ưu thế về quy mô đi kèm với mức định giá đã được chiết khấu tương đối so với thị trường.
Xét trên phía định giá ngành, BSC so sánh giữa PE FWD 2023 và PE trung vị 5 năm, một số ngành cho thấy mức định giá hấp dẫn hơn so với quá khứ có thể kể đến như nhóm ngành Ngân hàng, Bất động sản, Công nghiệp, Thủy sản, Dầu khí, Bán lẻ.
Một số nhóm ngành có định giá cao hơn quá khứ chủ yếu là nhóm cổ phiếu bị ảnh hưởng mạnh về triển vọng lợi nhuận 2023 như Dệt may, Tài nguyên cơ bản, Cảng biển và Dịch vụ hàng không. BSC nhấn mạnh, triển vọng của nhóm trên có được cải thiện hay không sẽ phụ thuộc nhiều vào tốc độ phục hồi kinh tế trong nửa cuối năm 2023.