Sự thật ngã ngửa đằng sau kỹ xảo của Tây Du Ký và loạt phim kinh điển

32 năm trước, ê kíp Tây Du Ký 1986 không thể ngờ được bộ phim được quay suốt 4 năm với số kinh phí ít ỏi lại thành công và trở thành tác phẩm kinh điển trong lịch sử điện ảnh Trung Quốc. Thế nhưng ít ai biết rằng những phép biến hóa, khinh công lại đươc xử lý bằng kỹ xảo nghèo nàn, thô sơ.

Cố đạo diễn Dương Khiết đã từng chia sẻ rằng đoàn phim lúc đó quay chật vật vì kinh phí 6 triệu NDT chỉ đủ thuê một quay phim, một máy quay. Tuy nhiên, nhờ sự xử lý khéo léo, tinh tế giữa cảnh thật và giả mà Tây Du Ký đã thành công ngoài mong đợi như vậy. Trong phim, khán giả từng thích thú được thấy cảnh Hầu vương Ngộ Không cưỡi Cân đẩu vân, Bạch Cốt Tinh vút bay khi hóa lại thành yêu tinh hay Trư Bát Giới bắt Cao Thúy Lan. Nhưng toàn bộ các cảnh quay ấy đều phải sử dụng người giấy mô phỏng.

Đạo diễn Dương Khiết cho biết đoàn phim từng có ý định mua thêm phần mềm kỹ xảo của Mỹ. Tuy nhiên, vì kinh phí không đủ nên ý định này đành bỏ dở: “Chúng tôi từng rất lo lắng sẽ bị chỉ trích. Không ngờ, khán giả không phát hiện ra. Dù vậy, ê-kíp vẫn cảm thấy xấu hổ”. Thời điểm ấy, việc sử dụng công nghệ cáp treo không phổ biến tại Đại lục. Đoàn phim phải cử người sang Hong Kong học hỏi kỹ thuật. Nhưng sau đó cũng vì thiếu kinh phí, đôi khi dây cáp còn bị thay thế bằng dây thừng hoặc dây dù.

Cảnh Hồng Hài Nhi phun lửa rất thật khi lên sóng nhưng khi quay, ê kíp sử dụng súng đạo cụ phun lửa để tạo ra hiệu ứng. Diễn viên đóng vai Hồng Hài Nhi chỉ cần há miệng và sau đó, nhân viên hậu trường đứng sát cạnh bắn súng tạo lửa.

Còn cảnh ở long cung nhiều màu sắc và bong bóng luôn gây thắc mắc với khán giả. Thực ra, cảnh phim này được thực hiện nhờ bể cá. Đoàn phim đặt camera trước một bể cá lớn. Các diễn viên tham gia cảnh quay sát bể cá để tạo ra hình ảnh long cung tráng lệ. Còn để tạo hiệu ứng sương khói, nhân viên hậu trường trước mỗi cảnh quay có nhiệm vụ đi rắc bột trắng hoặc bột màu mù mịt tạo hiệu ứng.

“Tây du ký 1986 không phải dự án hoàn hảo. Khoa học kỹ thuật phục vụ kỹ xảo làm phim thời đó còn quá kém, đây là điều tiếc nuối với cả ê-kíp. Đơn giản như cảnh Tôn Ngộ Không bay, khán giả vẫn có thể nhận ra dây dù kéo phía sau. Hoặc như một cảnh khác, đá nổ nhưng thấy bọt, rất không hợp lý”, Lục Tiểu Linh Đồng thừa nhận về cảnh nghèo của đoàn phim năm đó.

Cảnh phim Trư Bát Giới ngủ trên cây cũng cần huy động toàn bộ ê-kíp sản xuất phim Tây Du Ký, diễn viên tham gia để giăng chăn bên dưới đề phòng khi ngã.

Cảnh bốn thầy trò bái Phật tổ với tấm phông nền xanh kỹ xảo đơn giản lúc bấy giờ. "Nếu có thể quay lại, chúng tôi hy vọng làm tốt hơn thế. Nhiều lúc xem phim, tôi còn cảm thấy xấu hổ", Lục Tiểu Linh Đồng nói.

Không riêng Tây Du Ký, loạt phim kiếm hiệp đình đám như Thần điêu đại hiệp 1983 hay bản 1995, Tiếu ngạo giang hồ 2001... cũng khiến nhiều người bật cười khi tiết lộ hậu trường với những kỹ xảo thô sơ.

Khi kỹ xảo vẫn còn rất hạn chế, đa phần những diễn viên trong Thần điêu đại hiệp 1983 phải tự thực hiện những cảnh quay võ thuật. Trong cảnh "Tiểu Long Nữ" Trần Ngọc Liên đánh võ, cô đã được đoàn làm phim trang bị cho nhiều dụng cụ hỗ trợ cho cảnh quay.

Khi đang "bay" mà không kiểm soát được tốc độ thì cần người kéo Tiểu Long Nữ trở lại như thế này.

"Tiểu Long Nữ" Trần Ngọc Liên trong Thần điêu đại hiệp 1983 cũng cần đệm lò xo bật nhảy với hai nhân viên giữ đệm cho những pha võ thuật đẹp mắt như thế này.

Hứa Tình (vai Nhậm Doanh Doanh) cũng gặp phải rất nhiều khó khăn vì phải tự thực hiện những cảnh quay võ thuật. Ê kíp làm phim đã phải tổng lực hỗ trợ cho nữ diễn viên trong các cảnh quay yêu cầu cao này.

Trần Kiều Ân "Đông Phương Bất Bại" lên phim là cảnh chạy trên cầu núi với vực sâu trùng điệp nhưng khi quay cũng chỉ là một cây cầu dựng tạm với phông bạt xanh mà thôi.

"Lệnh Hồ Xung" Hoắc Kiến Hoa cũng cần cả ê kíp hỗ trợ cho một cảnh quay.