“Soi” đá bờ biển, đụng độ quái vật 170 triệu tuổi như mới chết

Một sinh viên ở Scotland đã đi dạo dọc bờ biển Đảo Skye khi thủy triều xuống và hy vọng nhặt được một chiếc xương khủng long nào đó.

Khi săm soi những tảng đá vừa lộ ra ven biển, cậu sinh viên đã có "phát hiện của cả đời người". Các nhà cổ sinh vật học vào cuộc và mất 5 năm cố gắng chạy đua với thủy triều, họ mới "trình làng" được với thế giới nghiên cứu về loài quái vật lần đầu tiên được tìm thấy trên thế giới.

“Soi” da bo bien, dung do quai vat 170 trieu tuoi nhu moi chet

Phiến đá chứa hóa thạch - Ảnh: Gregory Funston

Đó là một "nữ hoàng bầu trời" thuộc nhóm bò sát bay gọi chung là dực long. Nó được đặt tên khoa học là Dearc sgkathanach.

Theo Science Alert, quái vật có sải cánh dài hơn 2,5 mét, có niên đại 170 triệu tuổi, tức thuộc kỷ Jura. Và nó là con dực long lớn nhất kỷ Jura từng được ghi nhận, cho thấy nhóm bò sát quái vật này có thể phát triển lớn hơn nhiều trong kỷ Jura, so với suy nghĩ trước đây.

“Soi” da bo bien, dung do quai vat 170 trieu tuoi nhu moi chet-Hinh-2

Quái vật mới được tái hiện trong ảnh đồ họa - Ảnh: Natalia Jagielska

Giáo sư Steve Brusatte từ Đại học Edinburgh, tác giả chính của nghiên cứu cho biết trước đây dực long được cho là trở nên ngoại cỡ từ kỷ Phấn Trắng, khi chúng bắt đầu phải cạnh tranh với các loài chim sơ khai. Nhưng quái vật mới này đã buộc các nhà cổ sinh vật học lật lại lịch sử tiến hóa.

Hóa thạch trong tình trạng đặc biệt tốt, gần như nguyên sơ, từ xương đến khớp nối gần như hoàn chỉnh, những chiếc răng vẫn giữ nguyên lớp men sáng bóng "như mới chết hôm qua", theo nhận định của các tác giả. Ảnh chụp cắt lớp cho thấy não nó có thùy thị giác lớn, tức thị lực phải cực tốt. Chúng được cho là săn cá và mực để tồn tại.

Mẫu vật sẽ được đưa đến Bảo tàng Quốc gia Scotland để nghiên cứu thêm.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Current Biology.

Kỳ dị phương thức săn mồi của loài khủng long 'cụt tay'

Các nhà nghiên cứu phỏng đoán, những con khủng long cụt tay này thường lao thẳng về con mồi, dùng phần đầu húc mạnh làm đối thủ choáng váng.

Nhóm các nhà cổ sinh vật học ở Argentina mới đây phát hiện hộp sọ của một loài khủng long "không có tay", sống cách đây khoảng 70 triệu năm. Loài khủng long đặc biệt này được đặt tên là Guemesia ochoai, thuộc họ abelisaurids. 

Dù được mệnh danh là loài "không tay", Guemesia ochoai thực chất vẫn có 2 chi trước nhưng chúng đặc biệt ngắn.

“Quái thú bay” kỷ Jura mang trên cơ thể thứ giống con người

Lần đầu tiên trên thế giới, các nhà cổ sinh vật học phát hiện

Sự tiến hóa của ngón tay cái đối lập được cho là rất quan trọng với nhân loại. Hầu hết các loài linh trưởng có khả năng này và chính ngón tay đặc biệt này đã giúp những loài cao cấp như con người hiện đại thực sự có 2 bàn tay chứ không phải 4 chân: ngón tay cái này chính là thứ giúp chúng ta cầm, nắm, thao tác bằng các công cụ.

“Quai thu bay” ky Jura mang tren co the thu giong con nguoi

Chân dung loài "quái thú" mới, là sinh vật duy nhất trong thế giới khủng long được tìm thấy với ngón tay giống ngón tay linh trưởng - Ảnh đồ họa: Chuang Zhao

Theo Science Alert, các nhà khoa học đã hoàn toàn sốc khi phát hiện đặc điểm đó ở một con khủng long. Sinh vật có tên khoa học Kunpengopterus antipollicatus, hay biệt danh "Monkeydactyl", từ "Ngón khỉ".

Tác giả chính - tiến sĩ Fion Wasium Ma từ Đại học Brimingham (Anh) cho biết "quái thú" này không mang hình ảnh điển hình của loài khủng long. Chúng nhỏ bé, biết bay và sử dụng "bàn tay" có ngón cái đối lập để dễ dàng cầm nắm các con vật hay bám chắc vào các cành cây.

Phát hiện này cung cấp một "báu vật cổ sinh vật học" vô giá, bởi là bằng chứng sớm nhất cho sự tiến hóa ngón tay cái đối lập trên thế giới. Điều này có thể giúp họ hoàn thiện thêm cây sự sống cũng như tìm hiểu thêm vì sao bộ linh trưởng, trong đó có con người, may mắn sở hữu đặc điểm giải phẫu quý giá này.

Tờ Independent cho biết hóa thạch "quái thú" đã được khai quật tại Hệ tầng Tiaojishan ở Liêu Ninh, Đông Bắc Trung Quốc. Niên đại của hóa thạch là khoảng 160 triệu năm, tức thuộc kỷ Jura. Quái thú này đích thực là một con khủng long, và lại là một trong những loài khủng long bay cổ xưa nhất Trái Đất, sinh ra rất lâu trước thời bùng nổ của dực long (thằn lằn có cánh kỷ Phấn Trắng).