Sáu thập kỷ tung hoành của rác vũ trụ

(Kiến Thức) - Những câu chuyện về rác vũ trụ tung hoành suốt 60 mươi năm qua luôn khiến các nhà khoa học quan tâm.

Từ rác thải tàu vũ trụ Sputnik 1 của Nga năm 1957, tới bây giờ, đã có hàng chục tàu vũ trụ quá cố tự phá trên không gian và tung những mảnh vỡ loạn xạ trên vũ trụ, trôi dạt khắp bốn phương trời và Trái đất cũng là điểm đến của chúng.
Sau thap ky tung hoanh cua rac vu tru
 
Cơ quan Hàng không Vũ trụ NASA thông báo rằng kể từ năm 1957 tới 2015 đã có hơn 500.000 mảnh rác vũ trụ kích cỡ đủ loại từ sắt, hợp kim của tàu vũ trụ, đá, bụi cứng từ các vụ nổ hành tinh có chủ đích, khai thác, thiên thạch…
Vào mùa xuân năm ngoái, vệ tinh thời tiết NOAA đã quá hạn và tự nổ, thành 43 mảnh rác trong không gian.
Một nhà nghiên cứu địa chất không gian Stuart Grey thuộc Đại học College London đã tiến hành thống kê, và lập ra bản đồ rác thải trên vũ trụ, từ đó đưa ra những kết quả, hiện trạng, đánh giá tình hình mới nhất về rác thải trên không gian.
Sau thap ky tung hoanh cua rac vu tru-Hinh-2
 
Ngoài ra, còn có 20,000 mẫu rác tròn, nhỏ dạng đốm đang bao quanh Trái Đất.
Một mẫu rác vũ trụ trung bình có thể làm tổn hại tới các đài thiên văn, nhà cửa, xe cộ bên dưới Trái đất hoặc những tàu không gian thám hiểm đang hoạt động trên cùng quỹ đạo. Đây là một điều tệ hại chứ không phải bình thường.
Hiện các kỹ sư NASA đang bắt tay vô dự án khoa học thực hiện một lưới chắn rác thải vũ trụ bay về phía Trái đất.
Theo MNN

Khám phá thú vị về cấu tạo đuôi của sao chổi

(Kiến Thức) - Sự phân chia dòng khí bởi gió Mặt trời làm cho đuôi của sao chổi có thể khác nhau.

Hỏi: Tôi muốn biết, sao chổi được cấu tạo như thế nào? Nghe nói điểm đặc biệt của sao chổi là chiếc đuôi của chúng. Vậy chúng có mấy đuôi, cấu tạo đuôi của sao chổi thế nào? - Nguyễn Văn Phong (Hà Nội).
Kham pha thu vi ve cau tao duoi cua sao choi
 

Thiên thạch có độc hại?

(Kiến Thức) - Thiên thạch là những vật thể tự nhiên từ khoảng không vũ trụ ngoài Trái Đất, có thể chứa phóng xạ, gây hại cho sức khỏe. 

Hỏi: Tôi vừa được biếu một mẩu đá thiên thạch, nghe nói về phong thủy là rất tốt, xin hỏi tôi nên sử dụng thế nào? - Hoàng Uyển Nhi (TPHCM).
Thien thach co doc hai?
 Ảnh minh họa.

Phát hiện ngôi sao "ăn thịt đồng loại" trong vũ trụ

Các nhà thiên văn học vừa phát hiện một hệ thống sao kép kỳ lạ giữa dải Ngân hà, một ngôi sao đang "ăn thịt đồng loại" của mình.

Các nhà thiên văn học thuộc Đại học California, Berkeley (Mỹ) đã quan sát được hệ thống sao kép kỳ lạ khi sử dụng kính viễn vọng không gian Hubble và Đài quan sát tia X Chandra của Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA). Họ phát hiện, một ngôi sao trong hệ thống đang giằng kéo vật chất từ ngôi sao còn lại.

Vật liệu phát thải tạo ra một chiếc đĩa lớn quanh 2 ngôi sao khi quá trình "ăn thịt đồng loại" diễn ra, để lộ lõi khí heli siêu nóng của ngôi sao bị ăn thịt.

Phat hien ngoi sao
 
Theo báo cáo nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, lượng vật liệu bao quanh hệ thống sao kép này lớn đến mức các chuyên gia không thể nghiên cứu chúng một cách tách rời.

Thay vào đó, họ có thể phỏng đoán các đặc điểm của các ngôi sao thông quá nghiên cứu đĩa khí bao quanh.

Ngôi sao bị tước đoạt vật liệu được gọi là một ngôi sao Wolf-Rayet. Đây là ngôi sao đang tiến hóa nhanh chóng, với kích thước lớn hơn rất nhiều lần mặt trời của chúng ta và đang bị mất các lớp hyđro bên ngoài rất nhanh, để lộ lõi heli vô cùng sáng chói và siêu nóng.

Sao Wolf-Rayet có thể hình thành theo hai cách, khi một ngôi sao khổng lồ phát thải khí hyđro của chính nó do một trận gió mặt trời cực mạnh hoặc khi một ngôi sao đồng hành dùng lực hấp dẫn tước đoạt vật liệu của nó. Hệ thống sao kép mới được phát hiện rơi vào trường hợp sau và ngôi sao Wolf-Rayet được đặt biệt danh là "Nasty 1", theo các chữ cái đầu trong họ của hai nhà thiên học đã khám phá ra nó vào năm 1963 - Jason Nassau và Charles Stephenson.

Quá trình "hút" vật liệu từ NaSt1diễn ra không hiệu quả, khiến lượng lớn khí bị thất thoát thành tinh vân hình đĩa quanh hệ thống sao kép. Tinh vân có chiều rộng 3,2 ngàn tỉ km này được cho là mới chỉ vài ngàn năm tuổi và chỉ cách Trái đất khoảng 3.000 năm ánh sáng.

Các nhà thiên văn học dự đoán, trong tương lai, ngôi sao ăn thịt đồng thoại có thể trải qua hàng loạt vụ nổ hoặc ngôi sao bị ăn thịt có thể trở thành siêu tân tinh.

Do hơn 70% các ngôi sao khổng lồ được cho là thành viên của các hệ thống sao kép, nên các nhà thiên văn học rất quan tâm tìm hiểu hệ thống sao kép của NaSt1.