Phát hiện bãi đá cổ Mù Cang Chải niên đại 300-400 năm

Bảo tàng tỉnh Yên Bái vừa phát hiện bãi đá khắc cổ nằm rải rác ở các xã Chế Cu Nha, La Pán Tẩn, Lao Chải, Dế Xu Phình…

Qua cuộc thám sát đầu tiên, Bảo tàng tỉnh đã phát hiện bãi đá cổ ở các thôn Tàng Ghênh, Hú Trù Lìn, Hồng Nhì Pá, trong đó tập trung nhiều nhất ở thôn Tàng Ghênh thuộc xã Lao Chải, cách thị trấn Mù Cang Chải 13km về phía Lai Châu bên kia dòng Nậm Kim.
Các khối phiến đá sa thạch khắc cổ nằm rải rác, cách nhau từ 20m đến 10km, có khối chìm, khối nổi trên sườn dốc cách các khe suối nhỏ khoảng 100-200m. Các nhà nghiên cứu xác định theo trục dọc 1km chiều Đông-Tây của sườn đông dãy núi thoải, theo dòng suối nhỏ Mí Háng
Phat hien bai da co Mu Cang Chai nien dai 300-400 nam
 Ảnh minh họa. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN.
Thống kê sơ bộ có khoảng 20 tảng đá mồ côi nằm rải rác trên các nương rẫy, ven đường và quanh các thôn bản. Các tảng đá có khối lượng từ 2m3 -50m3. Những tảng đá được người xưa chọn khắc là những tảng đá nằm ở vị trí thoáng, đứng trên các tảng đá có thể nhìn ra khắp bốn phương trời.
Hình dạng các tảng đá gồm có hình tháp, hình trái núi, hình con rùa hoặc như một trang giấy mở ra trước thiên nhiên hùng vĩ. Các hình khắc trên các tảng đá phần lớn là ruộng bậc thang, chim hạc, ngựa trời, bản đồ thiên văn, âm dương ngũ hành… cùng rất nhiều ký tự, có thể ngờ rằng đó là chữ viết cổ xưa...
Theo các chuyên gia ở Bảo tàng tỉnh Yên Bái, chủ nhân của những hình khắc trên bãi đá cổ ở Mù Cang Chải là tộc người Mông khắc vào thế kỷ 16-17, cách nay khoảng 300-400 năm. Điều đặc biệt, dường như có mối liên hệ giữa người xưa và người hôm nay nên mặc dù các khối đá cổ đó nằm trên nương rẫy hay quanh các thôn bản nhưng người dân không phá phách hay làm biến dạng các hình khắc.
Hiện tại, Bảo tàng tỉnh Yên Bái đã chọn sáu khối đá có hình khắc tiêu biểu có thể tích từ 2-50m3 đá liền khối còn nguyên vẹn để nghiên cứu.
Việc nghiên cứu phát hiện bãi đá khắc cổ tri thức bản địa đã mở ra tiềm năng nghiên cứu mở rộng, là cơ sở để các nhà hoạch định, quy hoạch phát triển du lịch khám phá, qua đó nâng tầm giá trị Danh thắng quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải.

Khám phá “Tứ đại đỉnh đèo” huyền thoại của VN

Đèo Mã Pí Lèng (Hà Giang) là cung đường đèo hiểm trở dài khoảng 20km vượt đỉnh núi Mã Pí Lèng có độ cao 2.000m, nối Mèo Vạc với Đồng Văn. Đoạn đèo này nổi tiếng với những cung đường uốn lượn như con rắn vắt mình từ ngọn núi này sang ngọn núi khác. Ảnh: DutchTa (Flickr).
 Đèo Mã Pí Lèng (Hà Giang) là cung đường đèo hiểm trở dài khoảng 20km vượt đỉnh núi Mã Pí Lèng có độ cao 2.000m, nối Mèo Vạc với Đồng Văn. Đoạn đèo này nổi tiếng với những cung đường uốn lượn như con rắn vắt mình từ ngọn núi này sang ngọn núi khác. Ảnh: DutchTa (Flickr). 

Mã Pí Lèng theo tiếng Quan Hỏa chỉ “sống mũi con ngựa” theo nghĩa đen. Nhưng theo nghĩa bóng, tên gọi này chỉ sự hiểm trở của đỉnh núi, nơi dốc cao đến mức con ngựa đi qua phải tắt thở, hoặc đỉnh núi dựng đứng như sống mũi con ngựa. Ảnh: Phambaongoc75 (Flickr).
 Mã Pí Lèng theo tiếng Quan Hỏa chỉ “sống mũi con ngựa” theo nghĩa đen. Nhưng theo nghĩa bóng, tên gọi này chỉ sự hiểm trở của đỉnh núi, nơi dốc cao đến mức con ngựa đi qua phải tắt thở, hoặc đỉnh núi dựng đứng như sống mũi con ngựa. Ảnh: Phambaongoc75 (Flickr). 

Con đường chạy qua đèo Mã Pì Lèng có tên gọi là đường Hạnh Phúc, được hàng vạn thanh niên xung phong thuộc 16 dân tộc của 8 tỉnh miền Bắc Việt Nam xây dựng từ năm 1959 – 1965. Tại đoạn đường đèo, các nhân công đã phải treo mình trên dây giữa các vách đá để thi công trong suốt 11 tháng. Ảnh: Gavin White (Flickr).
 Con đường chạy qua đèo Mã Pì Lèng có tên gọi là đường Hạnh Phúc, được hàng vạn thanh niên xung phong thuộc 16 dân tộc của 8 tỉnh miền Bắc Việt Nam xây dựng từ năm 1959 – 1965. Tại đoạn đường đèo, các nhân công đã phải treo mình trên dây giữa các vách đá để thi công trong suốt 11 tháng. Ảnh: Gavin White (Flickr).

Từ năm 2009, vùng núi Mã Pí Lèng đã được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh quốc gia. Theo đó, đèo Mã Pí Lèng được coi là khu vực di sản đặc sắc về địa chất và cảnh quan; đỉnh đèo là một trong những điểm quan sát toàn cảnh vào loại đẹp nhất ở Việt Nam, hẻm vực sông Nho Quế là một trong những thung lũng kiến tạo độc nhất vô nhị ở Việt Nam. Ảnh: Tu-geo (Flickr).
 Từ năm 2009, vùng núi Mã Pí Lèng đã được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh quốc gia. Theo đó, đèo Mã Pí Lèng được coi là khu vực di sản đặc sắc về địa chất và cảnh quan; đỉnh đèo là một trong những điểm quan sát toàn cảnh vào loại đẹp nhất ở Việt Nam, hẻm vực sông Nho Quế là một trong những thung lũng kiến tạo độc nhất vô nhị ở Việt Nam. Ảnh: Tu-geo (Flickr).

Dài gần 50km, Đèo Ô Quy Hồ là một con đèo giữ kỷ lục về độ dài tại vùng núi Tây Bắc, đồng thời cũng là một trong số những cung đường đèo hiểm trở và hùng vĩ vào bậc nhất Việt Nam. Con đèo này nằm trên tuyến quốc lộ 4D cắt ngang dãy Hoàng Liên Sơn, đèo nối liền hai tỉnh Lào Cai và Lai Châu với đỉnh đèo ở độ cao 2.000m chính là ranh giới giữa hai tỉnh. Ảnh: Lê Thanh Sơn (Flickr).
 Dài gần 50km, Đèo Ô Quy Hồ là một con đèo giữ kỷ lục về độ dài tại vùng núi Tây Bắc, đồng thời cũng là một trong số những cung đường đèo hiểm trở và hùng vĩ vào bậc nhất Việt Nam. Con đèo này nằm trên tuyến quốc lộ 4D cắt ngang dãy Hoàng Liên Sơn, đèo nối liền hai tỉnh Lào Cai và Lai Châu với đỉnh đèo ở độ cao 2.000m chính là ranh giới giữa hai tỉnh. Ảnh: Lê Thanh Sơn (Flickr). 

Tên gọi Ô Quy Hồ xuất phát từ tiếng kêu da diết của một loài chim, gắn với huyền thoại về câu chuyện tình yêu không thành của một đôi trai gái. Bên cạnh đó, đèo Ô Quy Hồ cũng được gọi là đèo Hoàng Liên, do vượt qua dãy núi Hoàng Liên Sơn, hoặc đèo Mây do trên đỉnh đèo quanh năm mây phủ. Ảnh: Vpts (Flickr).
 Tên gọi Ô Quy Hồ xuất phát từ tiếng kêu da diết của một loài chim, gắn với huyền thoại về câu chuyện tình yêu không thành của một đôi trai gái. Bên cạnh đó, đèo Ô Quy Hồ cũng được gọi là đèo Hoàng Liên, do vượt qua dãy núi Hoàng Liên Sơn, hoặc đèo Mây do trên đỉnh đèo quanh năm mây phủ. Ảnh: Vpts (Flickr). 

Độ cao, sự hiểm trở và chiều dài khiến đèo Ô Quy Hồ được mệnh danh không chính thống là "vua đèo vùng Tây Bắc". Đỉnh đèo Ô Quy Hồ nằm giữa mây núi ngút ngàn còn được gọi với cái tên Cổng Trời. Những năm trời lạnh, đỉnh đèo có thể phủ kín băng tuyết. Ảnh: Skda84pilot (Flickr).
 Độ cao, sự hiểm trở và chiều dài khiến đèo Ô Quy Hồ được mệnh danh không chính thống là "vua đèo vùng Tây Bắc". Đỉnh đèo Ô Quy Hồ nằm giữa mây núi ngút ngàn còn được gọi với cái tên Cổng Trời. Những năm trời lạnh, đỉnh đèo có thể phủ kín băng tuyết. Ảnh: Skda84pilot (Flickr). 

Không chỉ hiểm trở, trước kia, đoạn đèo này còn gắn với câu chuyện về những con hổ thần rình bắt người qua lại, nên rất ít người dám vượt qua. Ngày nay, tuyến đường đèo đã được nâng cấp nhiều nên trở thành một cung đường xe cộ đi lại khá đông đúc. Ảnh: Ngô Huy Hòa (Flickr).
 Không chỉ hiểm trở, trước kia, đoạn đèo này còn gắn với câu chuyện về những con hổ thần rình bắt người qua lại, nên rất ít người dám vượt qua. Ngày nay, tuyến đường đèo đã được nâng cấp nhiều nên trở thành một cung đường xe cộ đi lại khá đông đúc. Ảnh: Ngô Huy Hòa (Flickr). 

Đèo Pha Đin hay là đèo núi có độ dài 32 km nằm trên quốc lộ 6, một phần thuộc xã Phỏng Lái, huyện Thuận Châu tỉnh Sơn La và một phần thuộc xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên, với điểm cao nhất là 1.648 mét. Tên gọi đèo Pha Đin nguyên gốc xuất xứ từ tiếng Thái, nghĩa là “Trời và Đất”, hàm nghĩa nơi đây là chỗ tiếp giáp giữa trời và đất. Ảnh: Hachi8 (Flickr).
 Đèo Pha Đin hay là đèo núi có độ dài 32 km nằm trên quốc lộ 6, một phần thuộc xã Phỏng Lái, huyện Thuận Châu tỉnh Sơn La và một phần thuộc xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên, với điểm cao nhất là 1.648 mét. Tên gọi đèo Pha Đin nguyên gốc xuất xứ từ tiếng Thái, nghĩa là “Trời và Đất”, hàm nghĩa nơi đây là chỗ tiếp giáp giữa trời và đất. Ảnh: Hachi8 (Flickr).

Đèo Pha Đin vừa nổi tiếng hiểm trở, vừa là nơi có khung cảnh đẹp mê hồn. Trên lưng chừng đèo thường mịt mờ mây phủ, dưới chân đèo là những bản làng lác đác. Tuy nhiên, khi lên đến gần đỉnh đèo thì hầu như không còn nhìn thấy bản làng nào mà chỉ còn nền trời xanh thẳm và núi rừng hùng vĩ như hòa quyện làm một. Ảnh: Imax-73 (Flickr).
 Đèo Pha Đin vừa nổi tiếng hiểm trở, vừa là nơi có khung cảnh đẹp mê hồn. Trên lưng chừng đèo thường mịt mờ mây phủ, dưới chân đèo là những bản làng lác đác. Tuy nhiên, khi lên đến gần đỉnh đèo thì hầu như không còn nhìn thấy bản làng nào mà chỉ còn nền trời xanh thẳm và núi rừng hùng vĩ như hòa quyện làm một. Ảnh: Imax-73 (Flickr).

Những năm gần đây, dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 6 đoạn Sơn La-Tuần Giáo đã hoàn tất. Tuyến đường tránh đèo Pha Đin được xây dựng bám theo sườn núi các đỉnh đèo phụ phía trái quốc lộ 6 cũ, có độ cao khoảng 1.000m (thấp hơn đèo Pha Đin 200-400m), đã khiến xe cộ ít lưu thông qua cung đường qua đèo Pha Đin và con đèo chỉ còn phù hợp với khách du lịch ưa mạo hiểm. Ảnh: Peter Garnhum (Flickr).
 Những năm gần đây, dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 6 đoạn Sơn La-Tuần Giáo đã hoàn tất. Tuyến đường tránh đèo Pha Đin được xây dựng bám theo sườn núi các đỉnh đèo phụ phía trái quốc lộ 6 cũ, có độ cao khoảng 1.000m (thấp hơn đèo Pha Đin 200-400m), đã khiến xe cộ ít lưu thông qua cung đường qua đèo Pha Đin và con đèo chỉ còn phù hợp với khách du lịch ưa mạo hiểm. Ảnh: Peter Garnhum (Flickr). 

Trong kháng chiến chống Pháp, đèo Pha Đin là một trong những tuyến huyết mạch quan trọng tiếp vận vũ khí đạn dược và lương thực cho chiến dịch Điện Biên Phủ của Việt Minh, phải hứng chịu những cuộc oanh tạc dữ dội của không quân Pháp. Điều này đã khiến đèo Pha Đin trở thành một biểu tượng của tinh thần gan dạ với hơn 8.000 thanh niên xung phong "quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh". Ảnh: ManhThaiSG (Flickr).
Trong kháng chiến chống Pháp, đèo Pha Đin là một trong những tuyến huyết mạch quan trọng tiếp vận vũ khí đạn dược và lương thực cho chiến dịch Điện Biên Phủ  của Việt Minh, phải hứng chịu những cuộc oanh tạc dữ dội của không quân Pháp. Điều này đã khiến đèo Pha Đin trở thành một biểu tượng của tinh thần gan dạ với hơn 8.000 thanh niên xung phong "quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh". Ảnh: ManhThaiSG (Flickr).  

Đèo Khau Phạ là con đèo dài nhất trên tuyến quốc lộ 32 với độ dài trên 30 km, đồng thời cũng là một trong những cung đường đèo quanh co và dốc đứng thuộc hàng bậc nhất Việt Nam. Đèo nằm ở khu vực giáp giới giữa huyện Văn Chấn và huyện Mù Cang Chải của tỉnh Yên Bái , đi qua nhiều địa danh nổi tiếng như La Pán Tẩn, Mù Cang Chải, Tú Lệ, Chế Cu Nha, Nậm Có v.v. ở độ cao từ 1.200m đến 1.500m so với mực nước biển. Ảnh: Hachi8 (Flickr).
 Đèo Khau Phạ là con đèo dài nhất trên tuyến quốc lộ 32 với độ dài trên 30 km, đồng thời cũng là một trong những cung đường đèo quanh co và dốc đứng thuộc hàng bậc nhất Việt Nam. Đèo nằm ở khu vực giáp giới giữa huyện Văn Chấn và huyện Mù Cang Chải của tỉnh Yên Bái , đi qua nhiều địa danh nổi tiếng như La Pán Tẩn, Mù Cang Chải, Tú Lệ, Chế Cu Nha, Nậm Có v.v. ở độ cao từ 1.200m đến 1.500m so với mực nước biển. Ảnh: Hachi8 (Flickr). 

Đèo vượt qua đỉnh núi Khau Phạ, ngọn núi cao nhất vùng Mù Cang Chải. Tên gọi của đỉnh núi này trong ngôn ngữ của dân tộc Thái nghĩa là “Sừng Trời” (chiếc sừng núi nhô lên tận trời), do các chóp núi thường nhô lên giữa biển mây bao quanh như một chiếc sừng. Ảnh: Thanh Niên Thôn (Flickr).
 Đèo vượt qua đỉnh núi Khau Phạ, ngọn núi cao nhất vùng Mù Cang Chải. Tên gọi của đỉnh núi này trong ngôn ngữ của dân tộc Thái nghĩa là “Sừng Trời” (chiếc sừng núi nhô lên tận trời), do các chóp núi thường nhô lên giữa biển mây bao quanh như một chiếc sừng. Ảnh: Thanh Niên Thôn (Flickr). 

Khung cảnh nhìn từ đèo Khau Phạ đẹp nhất vào mùa lúa chín, tầm tháng 9 tháng 10, khi lúa trên chân ruộng bậc thang Tú Lệ chín vàng. Đây là thời điểm mà nhiều khách du lịch mạo hiểm chinh phục đèo để ngoạn cảnh. Ảnh: Haikeu (Flickr).
 Khung cảnh nhìn từ đèo Khau Phạ đẹp nhất vào mùa lúa chín, tầm tháng 9 tháng 10, khi lúa trên chân ruộng bậc thang Tú Lệ chín vàng. Đây là thời điểm mà nhiều khách du lịch mạo hiểm chinh phục đèo để ngoạn cảnh. Ảnh: Haikeu (Flickr). 

Ngoài những thửa ruộng bậc thang trải dài miên man, nằm bên cung đường đèo quanh co của Khau Phạ còn cả những cánh rừng già mang đậm nét nguyên sơ lưu giữ được nhiều loại động thực vật quý hiếm. Ảnh: Hoang Giang Hai (Flickr).
 Ngoài những thửa ruộng bậc thang trải dài miên man, nằm bên cung đường đèo quanh co của Khau Phạ còn cả những cánh rừng già mang đậm nét nguyên sơ lưu giữ được nhiều loại động thực vật quý hiếm. Ảnh: Hoang Giang Hai (Flickr).

Ấn tượng mùa gặt Mù Cang Chải trên AFP

Đây là cảnh thu hoạch lúa của người H'Mông trên những thửa ruộng bậc thang ngập tràn sắc vàng lúa chín đầy thơ mộng tại Mù Cang Chải được AFP đăng tải. 

Cô gái trẻ người H'Mông với bộ trang phục màu xanh tím thường thấy.
 Cô gái trẻ người H'Mông với bộ trang phục màu xanh tím thường thấy.