Đội ngũ này gồm hơn 100 nhân viên an ninh và khoảng 20 phóng viên, đã khởi hành từ Pretoria vào ngày 14-6-2023 và được cho là sẽ tới Kiev để chuẩn bị cho cuộc gặp giữa Tổng thống Ramaphosa và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky. Sau đó, đoàn lên đường đi St Petersburg, Nga.

Govan Whittles, một nhà báo Nam Phi nằm trong số những người bị mắc kẹt trên máy bay, nói với Đài RT của Nga rằng nhóm này dường như không còn là thành viên của phái đoàn tới Ukraine và Tổng thống Ramaphosa đã lên đường tới Kiev.

Theo nhà báo này, chính quyền Ba Lan đã yêu cầu các nhân viên an ninh của tổng thống Nam Phi giao nộp vũ khí, cho rằng họ không có giấy phép phù hợp để mang vũ khí vào nước này.

Govan Whittles cho biết, một thành viên của Cơ quan Bảo vệ Tổng thống (PPS) thậm chí còn bị cảnh sát Ba Lan khám xét mặc dù có hộ chiếu ngoại giao.

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa

“Điều đó chưa từng xảy ra trước đây. Hiện xảy ra tranh cãi ngoại giao về vụ việc”, Whittles nói và cho biết thêm rằng phái đoàn Nam Phi không mong đợi một “sự chào đón thù địch” như vậy khi họ đến sân bay Chopin ở Warsaw.

Người đứng đầu lực lượng an ninh của Tổng thống Ramaphosa, Thiếu tướng Wally Rhoode, cáo buộc chính quyền Ba Lan “phân biệt chủng tộc”.

Trong khi đó, Cơ quan An ninh Biên giới Ba Lan khẳng định không ngăn cản phái đoàn của Tổng thống Ramaphosa xuống máy bay mà họ đã tự nguyện chọn ở lại trên máy bay. Bộ Ngoại giao Ba Lan cũng giải thích rằng chuyến bay của Nam Phi bị trì hoãn do “các vật liệu nguy hiểm” và “những cá nhân không được khai báo” trên máy bay.

Pieter Du Toit, một nhà báo khác trên máy bay, ngày 16-6 cho biết, sau tổng cộng 24 giờ 47 phút trên đường băng ở Warsaw, chính quyền Ba Lan cuối cùng cũng cho phép phái đoàn Nam Phi rời máy bay.

Người phát ngôn của Tổng thống Ramaphosa, Vincent Magwenya, đăng đoạn video trên Twitter nói rằng Tổng thống đã đến Kiev an toàn và “không có bất kỳ sự thỏa hiệp nào đối với sự an toàn của tổng thống do sự bế tắc” ở Ba Lan.