Kiểm toán nhà nước (KTNN) khu vực III, vừa có báo kiểm toán việc quản lý sử dụng đất trong và sau quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011-2017 trên địa bàn TP Đà Nẵng.
Từ kết quả kiểm toán đã lộ ra nhiều sai phạm, bất cập trong việc chấp hành pháp luật, chính sách trong quản lý, sử dụng đất trong và sau quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước.
Hàng loạt sai phạm đất đai ở Đà Nẵng
Theo KTNN, tại công ty CP Lương thực Đà Nẵng có 8 khu đất hơn 7.940m2, sau cổ phần hóa, công ty này được chuyển từ thuê đất sang giao đất có thu tiền sử dụng đất, đồng thời chuyển mục đích từ thuê đất sản xuất kinh doanh sang đất ở đô thị sử dụng lâu dài.
 |
| Hàng loạt sai phạm về đất đai tại TP Đà Nẵng |
Cụ thể các thửa đất này công ty hoàn toàn không có dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc cho thuê, các thửa đất công ty sử dụng làm văn phòng làm việc và cơ sở sản xuất kinh doanh không thuộc trường hợp được giao đất ở lâu dài và không đúng quy định về thời hạn giao đất theo Luật đất đai 2003.
Cả 8 khu này được các cơ quan chuyên môn TP Đà Nẵng chuyển từ thuê đất sang giao đất có thu tiền sử dụng đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất là trái quy định, không đúng trình tự thủ tục.
Theo chủ trương của UBND TP Đà Nẵng, công ty Lương thực đã giao khu đất 290m2 tại 35 Cao Thắng để xây dựng kinh doanh khu ký túc xá, nhưng sau 2 năm xây dựng và hoàn thành ký túc xá năm 2014, công ty không tiếp tục thực hiện kinh doanh ký túc xá mà tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho doanh nghiệp khác với giá 19,5 tỷ đồng là không thực hiện đúng chủ trương của TP.
 |
| Lô đất số 59 Lê Duẩn được giao để xây dựng chung cư, nhưng DN đã chuyển nhượng cho người khác xây dựng khách sạn (Ảnh: Nguyễn Thành) |
Ở khu đất này, kiểm toán cũng chỉ ra UBND TP quyết định giá thu tiền chuyển quyền sử dụng đất thấp hơn giá đất do Hội đồng thẩm định giá đất TP tính đã làm giảm số thu tiền sử dụng đất hơn 3,52 tỷ đồng.
Đặc biệt, ngay sau khi được TP Đà Nẵng cho phép chuyển sang hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất và chuyển đổi mục đích sử dụng, công ty CP lương thực Đà Nẵng đã chuyển nhượng 7/8 khu đất cho cá nhân và chỉ sử dụng 1 thửa đất 466m2 tại đường 95 Lê Lợi để góp vốn kinh doanh hình thành pháp nhân mới là công ty CP Bất động sản Chiến thắng Việt Nam.
Việc chuyển nhượng và góp vốn đã mang lại cho công ty khoản chênh lệch và thu lợi 13,64 tỉ đồng so với giá phê duyệt của UBND TP Đà Nẵng.
Tại công ty CP Cấp thoát nước Đà Nẵng có có 4 thửa đất và một phần các thửa đất khác với tổng diện tích hơn 3,05ha; tại công ty CP Vật liệu Xây dựng- Xây lắp và Kinh doanh Nhà Đà Nẵng có 5 thửa đất chưa thực hiện đúng quy định về phê duyệt phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa.
Cụ thể, với 10 thửa đất với diện tích gần 5.000m2 được Hội đồng thẩm định giá đất tham mưu cho UBND TP ban hành giá trị quyền sử dụng đất để tính vào giá trị DN nhưng không so sánh, đối chiếu với giá thị trường của các lô đất lân cận.
Việc xác định đơn giá đất giảm 5% và 20%, áp dụng đơn giá không đúng với vị trí tuyến đường, không áp dụng hệ số góc đối với một số thửa đất tại công ty TNHH MTV Cảng Đà Nẵng và công ty TNHH MTV XNK và Phát hành phim Việt Nam trái với Luật Đất đai và các quy định có liên quan...đã làm giảm giá trị quyền sử dụng đất khi tính vào giá trị DN CPH số tiền hơn 29 tỷ đồng.
 |
| Lô đất tại địa chỉ 13 Nguyễn Chí Thanh bị KTNN kiến nghị thu hồi (Ảnh: Như Lai) |
Tại công ty CP cấp nước Đà Nẵng đang quản lý, sử dụng gần 3.800m2 đất dù TP chưa có quyết định giao đất; hơn 23.500m2 đất chưa có hợp đồng thuê đất. Tại công ty CP Môi trường Đô thị Đà Nẵng, có 3 thửa đất với diện tích 1.327m2 sử dụng một phần diện tích không đúng với mục đích được giao, có 2 thửa đất với diện tích hơn 23.000m2 được giao nhưng không sử dụng hết.
Tại công ty Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng, từ năm 2010 được UBND TP Đà Nẵng giao thửa đất 851,6m2 tại số 13 Nguyễn Chí Thanh và 776,7m2 đất tại số 59 Lê Duẩn để xây dựng chung cư cao tầng (phục vụ mục đích an sinh xã hội) nhưng đơn vị này đã sử dụng trái với chủ trương của UBND TP. Công ty này đã mang lô đất số 13 Nguyễn Chí Thanh góp vốn để thành lập một pháp nhân mới mà không triển khai dự án.
Đối với lô đất số 59 Lê Duẩn đã chuyển nhượng cho tổ chức bên ngoài và hiện đang xây dựng khách sạn. Tương tự, lô đất diện tích 157,6m2 tại số 80 Trần Phú do công ty CP Dược Trung ương 3 thuê của UBND TP Đà Nẵng cũng được “phù phép” từ đất cho thuê trả tiền hàng năm thành cho thuê 25 năm và trả tiền 1 lần. Ngay sau khi được cấp Giấy CNQSDĐ, công ty này đã chuyển nhượng cho cá nhân để hưởng lợi 4,5 tỷ đồng...
Kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo địa phương làm rõ trách nhiệm
Từ những sai phạm trên ,KTNN kiến nghị UBND TP Đà Nẵng thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền hơn 8,266 tỷ đồng; tăng thu tiền chuyển quyền sử dụng đất do xác định giá thấp hơn giá hội đồng thẩm định giá số tiền hơn 2,179 tỷ đồng; thu hồi số tiền hơn 6,086 tỷ đồng, do giảm 10% tiền sử dụng đất sai quy định.
Đồng thời, KTNN yêu cầu UBND TP Đà Nẵng tiến hành xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan đến các sai phạm phát hiện qua kiểm toán; rút kinh nghiệm với các sai sót qua kết quả kiểm toán chấm dứt việc giảm đơn giá đất do diện tích lớn thiếu căn cứ khi phê duyệt đơn giá tính tiền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước…
Đặc biệt, KTNN kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP thanh tra làm rõ việc tại công ty CP Lương thực (chuyển nhượng 7/8 thửa đất cho tư nhân) và công ty CP Vật liệu xây dựng xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng (chuyển nhượng lại cho tư nhân lô đất diện tích 301,8m2 tại số 158 Nguyễn Chí Thanh)
Qua đó, để xem xét trách nhiệm cá nhân, tập thể có liên quan theo quy định của pháp luật đối với việc giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất không đúng quy định của Luật Đất đai 2003.
