DW đưa tin, ngày 18/7, người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng Alexander Zakharchenko đã thông báo kế hoạch thành lập nhà nước mới mang tên Malorossiya (Nước Nga nhỏ), với thủ đô là thành phố Donetsk. Ông Zakharchenko coi chính phủ Ukraine ở Kiev là bất hợp pháp và kêu gọi các khu vực khác của Ukraine “sáp nhập” vào Malorossiya.

“Ukraine sẽ biến mất”, Alexander Timofeyev, một quan chức của Donetsk, tuyên bố.

Dư luận lo ngại rằng động thái này của phe ly khai ở miền Đông Ukraine có thể sẽ phá hỏng thỏa thuận Minsk vốn được ký kết để duy trì hòa bình trong khu vực.

Các nước phản ứng trước đề xuất thành lập "Nhà nước mới"

Theo DW, Nga ban đầu phản ứng thận trọng trước tuyên bố của phe ly khai ở miền Đông Ukraine. Một số nghị sĩ Nga cho rằng động thái này đã vi phạm thỏa thuận Minsk.

Sputnik đưa tin, Đức coi đề xuất thành lập một nhà nước mới mang tên Malorossiya của người đứng đầu DPR là "hoàn toàn không thể chấp nhận được".

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Pháp kêu gọi Nga lên án tuyên bố trên của ông Alexander Zakharchenko. "Tuyên bố của ông Zakharchenko đã vi phạm thỏa thuận Minsk. Chúng tôi kêu gọi Nga lên án sự việc này", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Pháp Agnes Romatet-Espagne nói.

Sau tuyên bố của Donetsk, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cho rằng người đứng đầu Donetsk Zakharchenko không phải chính trị gia mà chỉ là “con rối của Nga”. Nhà lãnh đạo Ukraine tuyên bố sẽ khôi phục chủ quyền lãnh thổ đối với các khu vực ở miền Đông Ukraine.

Theo Tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine Viktor Muzhenko, kế hoạch (lập nhà nước mới) là một sự “ảo tưởng bệnh hoạn”. Ngoại trưởng Ukraine Pavlo Klimkin khẳng định giới chức Kiev sẽ không cho phép việc thành lập một nhà nước độc lập ở khu vực Donbass.

Tương lai của thỏa thuận Minsk?

Các chuyên gia trong khu vực cũng cảm thấy bối rối trước tuyên bố của phe ly khai hôm 18/7.

“Đó thực sự là một sự ảo tưởng bệnh hoạn. Ukraine không cần quá quan tâm nhưng nên chuẩn bị cho khả năng leo thang quân sự”, chuyên gia Winfried Schneider-Deters nói.

Trong khi đó, Stefan Meister đến từ Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Đức cho rằng có “dấu vết” Nga trong kế hoạch thành lập Nước Nga nhỏ này. “Đó là nỗ lực nhằm hạ thấp thỏa thuận Minsk”, ông Meister nói.

Một số chuyên gia ở Kiev cho rằng, tuyên bố của lãnh đạo Donetsk là “án tử” đối với thỏa thuận hòa bình (Minsk).

“Nếu tình trạng thiết quân luật được ban hành, có thể sẽ không còn các cuộc đàm phán bầu cử và các đảng phái chính trị sẽ bị cấm”, DW dẫn lời Mykola Sunhurovsky đến từ viện nghiên cứu Rasumkow-Zentrum ở Kiev. Tuy nhiên, Zakharchenko đã tính đến những khả năng này khi tuyên bố thành lập “Nước Nga nhỏ”.

Được biết, việc tổ chức các cuộc bầu cử ở khu vực ly khai, vốn được chấp thuận theo thỏa thuận Minsk, là một yếu tố chính trong xung đột giữa Kiev và Donetsk.