Cây vón vén hay còn được các mế (mẹ) người Thái gọi vui là cây vén váy. Loài cây này thường mọc ở trong rừng. Loại rau rừng tên lạ này có vị chua chua, thường được dùng để nấu canh chua. Đặc biệt là dùng để nấu với cá hoặc ninh xương thì rất ngon.
Khác hẳn với các loại rau khác, lá vón vén khi được cho vào nấu canh lúc nào cũng chuyển từ màu xanh sang màu úa vàng. Canh cá lá vón vén có vị chua dịu, ăn lá có vị bùi bùi sần sật, tạo nên một hương vị vô cùng đặc biệt.
Rau dớn (dương xỉ): Đây là loại rau mọc hoang dã bìa rừng và ven các dòng suối có hình dạng tựa như dương xỉ. Đây được coi là loại rau đặc sản, rau sạch không những được bán thường xuyên trong các chợ phiên Tây Bắc mà còn được người dân mang bán sang Trung Quốc với giá khá cao.
Trong y học, rau dớn vừa là một loại rau rừng vừa là một loại thảo mộc dùng để chữa các bệnh phổ biến như cảm, ho, viêm họng…, theo Đông y, rau dớn còn là loại rau có tính mát, lợi tiểu, chống táo bón, rau có thể phơi khô để dành nấu nước uống giải nhiệt.
Cách chế biến rau dớn khá đơn giản, bạn có thể chế biến rau dớn thành món nộm rau dớn gà áp chảo hoặc rau dớn xào mẻ, thịt bò.
Rau bò khai là một loại rau rừng mọc nhiều ở vùng núi phía Bắc. Rau bò khai còn có nhiều tên gọi khác tùy vào từng địa phương như: rau hiến, rau phắc hiển hay rau lòng châu sói…
Rau bò khai có thể chế biến thành nhiều món như xào tỏi, xào với trứng, xào với thịt bò hay hải sản… Loại rau rừng này rất ngon và có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe.
Rau sắng, còn gọi là rau ngót rừng. Loại rau này thường có vào khoảng đầu hạ, nhiều nơi bán cả trăm ngàn một 1kg, nhưng Sơn La thì chỉ 10 ngàn là có một bó rau đủ cho cả nhà ăn thoải mái.
Rau được chế biến và nấu như rau ngót, nhưng khác với rau ngót bởi cái vị bùi bùi mà ngầy ngậy khó tả. Thưởng thức một món canh rau sắng hương vị rừng núi thật không uổng, bởi hương vị thơm ngon làm ta lưu luyến mãi khó quên.
Rau sắng không chỉ là món ăn ngon mà còn bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe nhất là đối với phụ nữ mang thai. Từ xưa, các cụ đã coi rau sắng không chỉ là một món ăn thông thường, mà còn có tác dụng chữa dị ứng, chữa đổ mồ hôi trộm, chứng đái dầm ở trẻ em…
Rêu đá là đặc sản ở một số tỉnh thuộc Tây Bắc, đúng như tên gọi, nó được chế biến từ rêu mọc bám theo các tảng đá lớn ở lòng các con suối. Hình ảnh các cô gái dân tộc lội suối hái rêu đã trở thành một nét đẹp của những ngày đầu xuân ở vùng cao.
Không phải loại rêu nào ở suối cũng có thể ăn được nên việc hái rêu đòi hỏi phải chọn lọc kỹ càng: các cô gái thường chọn những khúc suối đầu nguồn, nước sạch, chọn hái những tảng rêu mọc dài thướt tha, sờ vào thấy mát rượi êm ái.
Rêu được đập sạch các tạp chất ở ngay ven suối sau đó mang về rửa sạch lại lần nữa rồi thái nhỏ thả vào nồi nước luộc gà, xào tỏi hoặc bọc trong lá chuối rồi nướng trên bếp than hồng. Ảnh: Internet.
