Tiếp tục vệt bài về năng lực nhà thầu tại tỉnh Đồng Tháp, một vấn đề thu hút sự quan tâm không kém chính là tính cạnh tranh thực chất và hiệu quả tiết kiệm ngân sách tại các dự án có sự tham gia của Công ty TNHH Xây dựng Hoàn Thành. Dữ liệu từ Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia chỉ ra những mối quan hệ cạnh tranh đầy "duyên nợ" giữa doanh nghiệp này và một số nhà thầu địa phương khác.

Điển hình nhất là trường hợp đối đầu giữa Công ty TNHH Xây dựng Hoàn Thành và Công ty TNHH MTV Tư vấn - Đầu tư Xây dựng Trường Phát Đồng Tháp. Số liệu thống kê cho thấy, hai doanh nghiệp này đã chạm trán nhau trong 18 gói thầu khác nhau. Kết quả cuối cùng đầy bất ngờ khi Công ty Hoàn Thành thắng 8 gói, Trường Phát Đồng Tháp thắng 4 gói, các gói còn lại cả hai cùng trượt hoặc chưa có kết quả.

Một "đối thủ" khác cũng thường xuyên góp mặt trong các cuộc thầu cùng Hoàn Thành là Công ty TNHH Ngọc Linh Trân với 17 lần đụng độ. Tuy nhiên, trong mối quan hệ này, cán cân năng lực dường như nghiêng hẳn về phía nhà thầu Hoàn Thành khi doanh nghiệp này giành chiến thắng 8 lần, trong khi Ngọc Linh Trân chỉ thắng vỏn vẹn 1 lần khi đối đầu trực tiếp.

Việc các nhà thầu địa phương liên tục gặp nhau tại nhiều gói thầu với kịch bản thắng - thua có tính lặp lại khiến dư luận không khỏi đặt dấu hỏi về tính thực chất của sự cạnh tranh. Đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên của một thị trường xây dựng quy mô nhỏ tại cấp huyện, hay tiềm ẩn những dấu hiệu của việc dàn xếp hồ sơ nhằm hợp thức hóa quy trình lựa chọn nhà thầu?.

Bên cạnh vấn đề cạnh tranh, tỷ lệ tiết kiệm ngân sách tại các gói thầu này cũng là một bài toán cần lời giải. Tại dự án Cầu Trâu Trắng vừa được phê duyệt chỉ định thầu rút gọn cho Công ty Hoàn Thành vào tháng 12/2025, tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 5,0% (giảm khoảng 96 triệu đồng so với giá dự toán gần 2 tỷ đồng). Mặc dù đây là mức giảm giá chấp nhận được đối với hình thức chỉ định thầu, nhưng nếu nhìn rộng ra các gói thầu đấu thầu rộng rãi mà doanh nghiệp này từng trúng, mức độ tiết kiệm vẫn là yếu tố cần được thẩm định kỹ lưỡng hơn.

Chia sẻ về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TP HCM) phân tích:

"Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và Luật số 90/2025/QH15 bổ sung đã có những chế tài rất nghiêm khắc đối với các hành vi thông thầu, dàn xếp hoặc hạn chế cạnh tranh. Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ cũng nhấn mạnh việc phải tăng cường kiểm tra, giám sát đối với những nhà thầu có tần suất trúng thầu quá lớn tại một địa phương và thường xuyên gặp các đối thủ cũ. Các chủ đầu tư cần nâng cao trách nhiệm trong việc thẩm định hồ sơ, đồng thời tích cực đấu thầu qua mạng rộng rãi để thu hút các nhà thầu có năng lực từ nơi khác đến, tạo ra một môi trường cạnh tranh sòng phẳng và hiệu quả kinh tế tối ưu cho ngân sách Nhà nước."

Mục tiêu cốt lõi của công tác đấu thầu là tìm ra đơn vị thi công tốt nhất với giá thành hợp lý nhất. Với việc một nhóm nhà thầu "quen mặt" liên tục chia nhau các dự án giao thông nông thôn tại Đồng Tháp, dư luận mong mỏi các cơ quan thanh tra, kiểm toán sớm vào cuộc để làm rõ tính minh bạch và đảm bảo mỗi đồng vốn đầu tư công đều được sử dụng đúng mục đích, mang lại lợi ích cao nhất cho cộng đồng.

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin./.