Theo HUBA, doanh nghiệp xây dựng, bất động sản hầu hết khó khăn do nợ nần chồng chất không thu hồi được nợ và khó có khả năng trả nợ trái phiếu.

Sự đóng băng của thị trường bất động sản làm cho các doanh nghiệp xây dựng không có đơn hàng, kinh doanh đình đốn... nhiều doanh nghiệp nhỏ lâm vào cảnh phá sản. 

Một siêu dự án khu tứ giác Bến Thành thi công xong tạm dừng, tái khởi công rồi lại "đứng hình". Ảnh: Phạm Giang.

HUBA đánh giá thời gian qua, do không có vốn kinh doanh nên việc tiếp cận dự án đầu tư công khó khả thi, kết quả là hàng loạt đơn vị xây dựng, bất động sản nhỏ lâm vào tình trạng phá sản.

Ngoài ra, thị trường bất động sản bị thu hẹp đáng kể với nguyên nhân chủ yếu là sự suy giảm niềm tin của người tiêu dùng đối với các chủ đầu tư.

Khó khăn của bất động sản đã tác động nặng nề tới hầu hết các ngành kinh tế, đặc biệt là các ngành liên quan trực tiếp như xây dựng, vật liệu xây dựng, môi giới bất động sản… và làm giảm đáng kể nguồn thu ngân sách trong lĩnh vực đấu giá đất công, cho thuê đất công, thuế chuyển quyền sử dụng đất và thuế chuyển nhượng bất động sản.

HUBA nhận định việc phục hồi thị trường bất động sản là nhu cầu cấp thiết, giúp thị trường phát triển lành mạnh, ổn định kinh tế, xã hội cũng như tăng nguồn thu ngân sách nhà nước.

Nhiều kiến nghị gỡ vướng thị trường bất động sản

Cụ thể, đối với thị trường nhà ở, theo kế hoạch tại quyết định số 4151/QĐ-UBND, ngày 9/12/2021, về việc phê duyệt Kế hoạch phát triển nhà ở TP HCM giai đoạn 2021 - 2025 và năm 2021, 2022.... thì TP sẽ phát triển 50.000.000m² nhà ở. Tuy nhiên, số lượng thực hiện được là rất thấp, đặc biệt nhà ở xã hội và nhà lưu trú công nhân chưa đáp ứng đủ 10% nhu cầu. Nguyên nhân cơ bản là vấn đề pháp lý, thủ tục, cơ chế thực hiện chưa rõ ràng.

Do đó, các doanh nghiệp kiến nghị TP có các chính sách hữu hiệu hỗ trợ sự phục hồi và phát triển của thị trường, hỗ trợ việc làm cho doanh nghiệp và đảm bảo nhu cầu an cư của người dân; cần cân nhắc rủi ro thị trường khi phê duyệt các dự án khu dân cư lớn, rút kinh nghiệm các dự án ở Nhơn Trạch (tỉnh Đồng Nai) hay Forest City (Malaysia).

Đối với thị trường bất động sản công nghiệp, HUBA đánh giá khó khăn của bất động sản công nghiệp là vấn đề nguồn cung và pháp lý đất khu công nghiệp. Bên cạnh đó, hình thức thuê đất trả tiền hàng năm, không gắn liền với việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất làm mất khả năng thế chấp vay, điều này làm giảm sức cạnh tranh của các khu công nghiệp tại TP.HCM so với các tỉnh trong khu vực.

Đồng thời, thành phố nên quy hoạch một số khu công nghiệp tập trung ở ngoại thành có diện tích đủ lớn cho các tập đoàn đa quốc gia xây dựng đại bản doanh như Apple, Boeing, Google, Siemens, Anzon, Foxcom… từ đó tạo cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước cung cấp dịch vụ, sản xuất phụ trợ và tạo việc làm cho người lao động.

HUBA đánh giá thị trường bất động sản thương mại và du lịch,  hầu như tê liệt thời gian qua, do ảnh hưởng dịch bệnh và pháp lý, chủ quyền.

TP HCM nên xem xét điều chỉnh chính sách hỗ trợ theo định hướng phát triển ngành công nghiệp không khói, tận dụng lợi thế đất đai, môi trường, sông rạch, nguồn nhân lực hiện có, ít tác động đến môi trường... từ đó, đóng góp tích cực hơn cho nền kinh tế, tăng thu ngân sách nhà nước, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua giai đoạn hiện tại.