Nhật Bản đẩy mạnh phát triển tên lửa tầm xa, đối đầu các đối thủ phương Tây

Với tầm bắn vượt trội, Improved Type 12 giúp Nhật Bản nâng cao năng lực tiến công, củng cố chiến lược răn đe trong bối cảnh an ninh gia tăng.

Theo Bộ Quốc phòng Nhật Bản, Cơ quan Mua sắm, Công nghệ và Hậu cần (ATLA) xác nhận đã đạt được triển vọng hoàn tất phát triển biến thể phóng từ mặt đất của tên lửa chống hạm Type 12, sau bảy lần bắn đạn thật được tiến hành tại miền Nam California (Mỹ) từ ngày 8/10 đến 27/11.

Các vụ thử nhằm thu thập dữ liệu tính năng và xác nhận hành vi bay theo thiết kế của tên lửa. Đây được xem là cột mốc quan trọng, mở đường cho giai đoạn sản xuất và triển khai trong nửa sau của thập kỷ này.

Đối với Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản, Type 12 không còn chỉ là vũ khí phòng thủ bờ biển truyền thống. Nó biến một hệ thống có tầm bắn khoảng 200 km ở phiên bản cơ sở thành công cụ tiến công từ xa, cho phép tấn công mục tiêu hải quân vượt xa các tuyến hàng hải ven bờ.

z7369825105464-e486721bd41737dc2f4ab9f8a13b10cc.jpg
Tên lửa chống hạm Type 12 cải tiến phóng từ mặt đất của Nhật Bản cung cấp năng lực tiến công tầm xa ngoài vùng nguy hiểm. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nhật Bản.

Tầm bắn vượt trội, thay đổi cán cân khu vực

Giới phân tích quốc phòng Nhật Bản nhiều lần liên hệ phiên bản cải tiến của Type 12 với tham vọng đạt tầm bắn từ 900–1.000 km, đưa nó vào nhóm vũ khí thường gắn với tên lửa hành trình tấn công tầm xa hơn là các tên lửa phòng thủ ven biển cổ điển.

Trong thực tế, điều này đồng nghĩa với việc các bệ phóng phân tán trên đảo Kyushu hoặc chuỗi đảo Ryukyu có thể đe dọa các cụm tác chiến hải quân hoạt động trên phần lớn Biển Hoa Đông. Khả năng này khiến mọi nỗ lực tập trung lực lượng cho các hoạt động tuần tra cưỡng ép, phong tỏa hay yểm trợ đổ bộ trở nên phức tạp và tốn kém hơn.

ATLA mô tả Type 12 là tên lửa tiến công từ xa do Nhật Bản tự sản xuất, có khả năng bay đường dài, chú trọng giảm bộc lộ tín hiệu và được thiết kế để triển khai từ nhiều nền tảng, bao gồm máy bay, tàu hải quân và bệ phóng mặt đất.

Các thông số kỹ thuật được công bố trước đây cho thấy tên lửa dài khoảng 5 m, nặng khoảng 700 kg, mang đầu đạn nổ mạnh cỡ 225 kg, sử dụng hệ dẫn đường quán tính kết hợp đầu tự dẫn radar chủ động ở pha cuối. Biến thể phóng từ mặt đất sử dụng bệ phóng đặt trên xe tải với ống phóng kín, phù hợp chiến thuật “bắn – cơ động”, cho phép nhanh chóng rời vị trí nhằm tránh hỏa lực phản pháo và các loại đạn bay lảng vảng.

u5n55rn7a26f1.jpg
Giới phân tích quốc phòng Nhật Bản nhiều lần liên hệ phiên bản cải tiến của Type 12 với tham vọng đạt tầm bắn từ 900–1.000 km. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nhật Bản.

Ưu tiên tầm bắn so với các đối thủ phương Tây

So với các tên lửa chống hạm phương Tây, Type 12 nổi bật bởi ưu tiên về tầm bắn. Naval Strike Missile của Kongsberg – đang được NATO sử dụng rộng rãi – có tầm bắn trên 300 km. Exocet MM40 Block 3c của MBDA được xếp vào nhóm khoảng 250 km, còn LRASM của Hải quân Mỹ thường được mô tả thuộc lớp trên 200 hải lý, tập trung vào khả năng sống sót và tự động chỉ thị mục tiêu.

Trong khi đó, các phiên bản nâng cấp của Harpoon dù vẫn hiệu quả và kinh tế nhưng tầm bắn công khai vẫn thấp hơn đáng kể so với những gì được cho là của Type 12. Vì vậy, nhiều đánh giá cho rằng tên lửa của Nhật Bản không chỉ là “Harpoon kế nhiệm”, mà là một loại tên lửa hành trình phong tỏa biển mang tính khu vực.

Việc đẩy nhanh chương trình Type 12 diễn ra trong bối cảnh Nội các Nhật Bản thông qua mức chi tiêu quốc phòng kỷ lục, trước áp lực an ninh ngày càng gia tăng quanh Đài Loan và các hướng tiếp cận tây nam của Nhật Bản.

Song song với các chương trình nội địa, Tokyo cũng quyết định mua sắm các vũ khí tầm xa như tên lửa hành trình Tomahawk từ Mỹ. Điều này cho thấy Nhật Bản hiện coi năng lực tiến công chính xác tầm xa là một trụ cột cốt lõi của răn đe chiến lược, thay vì chỉ là biện pháp bổ trợ như trước đây.

Army recognition