Năm 1978, trong lúc phá núi để mở rộng một nhà máy ở khu vực Lôi Cổ Ôn, thành phố Tùy Châu, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, bộ đội địa phương đã tình cờ phát hiện một lăng mộ lớn. Phát hiện này mở đầu cho việc giải mã bí mật về 21 thi hài mỹ nhân chôn cùng chủ nhân ngôi mộ.
Cụ thể, sau khi nhận được tin báo, cơ quan chức năng và các chuyên gia khảo cổ nhanh chóng tới hiện trường và tiến hành khảo sát, đo đạc và khai quật. Để vào được bên trong lăng mộ, họ phải di chuyển 47 phiến đá lớn rồi đào qua một lớp than củi dày.
Nhờ vậy, nhóm khảo cổ có thể tiến vào bên trong lăng mộ rộng tới 220 m2 và bị ngập nước. Điều khiến họ kinh ngạc là bên trong mộ cổ có 21 cỗ quan tài chứa hài cốt nữ giới nằm rải rác xung quanh một quan tài lớn nhất (nặng khoảng 7 tấn), trang trí cầu kỳ nhất. Vì vậy, họ xác định đó là quan tài chứa hài cốt nam. Người này chính là chủ nhân ngôi mộ.
Các chuyên gia đã tìm được hơn hơn 15.000 cổ vật, trong đó có 6.239 đồ đồng, ngoài ra còn có đồ gỗ sơn mài, đồ bằng vàng và ngọc, vũ khí, xe ngựa, đồ gốm...
Trong đó, bộ chuông đồng được tìm thấy trong lăng mộ của vua Tăng Hầu Ất được coi là bộ chuông đồng lớn nhất, hoàn chỉnh và tinh xảo nhất từng được tìm thấy trên thế giới.
Thông qua nghiên cứu các hiện vật này, các chuyên gia xác định chủ nhân ngôi mộ là Tăng Hầu Ất.
Tăng Hầu Ất (477 trước Công nguyên - 433 trước Công nguyên) còn có tên là Cơ Ất, một vị quân chủ của nước Tăng - chư hầu nhà Chu trong lịch sử Trung Quốc cổ đại. Vì vậy, ông thường được gọi là Tăng Hầu Ất.
Về 21 thi hài mỹ nhân đặt trong các quan tài, các chuyên gia xác định họ đều qua đời khi còn rất trẻ. Trong đó, người trẻ nhất khoảng 13 tuổi và người lớn nhất khoảng 26 tuổi.
Các chuyên gia không phát hiện vết thương chí mạng hay căn bệnh nào đã đoạt mạng 21 cô gái trên. Từ đây, họ suy đoán 21 mỹ nhân này được tùy táng sau khi Tăng Hầu Ất qua đời. Đây là tập tục mai táng đáng sợ được hoàng tộc nhiều triều đại thực hiện.
Theo truyền thống, sau khi một người có địa vị cao qua đời, họ được chôn cất cùng nhiều đồ tùy táng giá trị để có cuộc sống vương giả như lúc còn sống. Đặc biệt, một số phụ nữ được chọn tùy táng cùng chủ nhân để tiếp tục hầu hạ họ ở thế giới bên kia.
