Những năm 1990, nhằm hiện đại hóa lực lượng không quân đáp ứng yêu cầu bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới, Không quân Nhân dân Việt Nam đã nhắm tới việc mua tiêm kích đa nhiệm Mirage 2000 của hãng Dassault Aviation (Pháp).
Vào thời điểm đó, Việt Nam đã có cuộc đàm phán với chính phủ Pháp và Dasault Aviation để mua 2 phi đội gồm 24 chiếc Mirage 2000.
Mirage 2000 là tiêm kích đa năng một động cơ thế hệ 4 do Dassault Aviaton thiết kế sản xuất từ những năm 1970. Đây được xem là một trong những loại tiêm kích thành công nhất của nước Pháp.
Mirage 2000 được thiết kế đảm nhiệm vai trò tấn công tiêu diệt mọi mục tiêu trên không, trên bộ và trên biển.
Máy bay thiết kế với kiểu cánh tam giác có ưu điểm lớn cho phép bay tốc độ cao, đơn giản, diện tích phản hồi radar thấp. Trên cửa hút gió máy bay có thêm 2 cánh mũi nhỏ.
Tiêm kích đa năng Mirage 2000 dài 14,36m, sải cánh 9,13m, cao 5,2m và có trọng lượng cất cánh tối đa 17 tấn.
Máy bay trang bị một động cơ tuốc bin phản lực cánh quạt đẩy SNECMA M53-5 cho phép đạt tốc độ gấp 2 lần vận tốc âm thanh, tầm bay 1.450km, trần bay 18.000m, vận tốc leo cao 285 m/giây.
Máy bay có hệ thống kiểm soát bay fly-by-wire tự động, mang lại tính cơ động cao và dễ dàng điều khiển, cùng với độ ổn định và điều khiển chính xác trong mọi hoàn cảnh.
Mirage 2000 được sản xuất nhiều biến thể nên hệ thống radar có sự khác biệt. Một số loại radar trang bị trên Mirage 2000 gồm: Thomson-CSF RDM có tầm trinh sát 100km; radar đánh chặn RDI (chủ yếu trang bị trên Mirage 2000C) có tầm trinh sát 150km và Thales RDY có thể theo dõi nhiều mục tiêu cùng lúc.
Mirage 2000 được thiết kế với khẩu pháo 30mm trong thân (cơ số 125 viên/khẩu, tốc độ bắn 1.200-1.800 phát/phút). Trên cánh và thân có 9 giá treo mang tổng cộng 6,3 tấn vũ khí.
Các loại vũ khí mà Mirage 2000 mang được gồm: tên lửa không đối không tầm ngắn – trung MICA (tầm bắn 80km), đối không tầm ngắn R550 Magic (tầm bắn 15km) và Super 530 (tầm bắn 37km); tên lửa chống tàu AM.39 Exocet (tối đa 2 quả, tầm bắn 50-70km); tên lửa đối đất dẫn đường bằng lade AS-30L (tối đa 2 quả, tầm bắn 11km) và bom không điều khiển Mk.82 (tối đa 9 quả).
Trở lại với cuộc đàm phán giữa Việt Nam và Pháp, mọi việc tiến triển hết sức tốt đẹp và hợp đồng dự kiến ký kết vào năm 1996.
Rất tiếc, do áp lực từ chính phủ Mỹ (khi đó Mỹ vẫn đang áp đặt lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam), phía Pháp và Dassault Aviation sau cùng đã từ chối ký hợp đồng cung cấp Mirage 2000 cho Việt Nam.
