Xã Kỳ Nam, thị xã Kỳ Anh được xem là “thủ phủ” mai vàng của Hà Tĩnh, với hơn 100 hộ trồng với diện tích khoảng 7 ha. Với truyền thống trồng mai cảnh lâu đời, những nông dân ở Kỳ Nam đã tạo ra những sản phẩm có giá trị, được người chơi mai đánh giá cao.
Vừa qua, Trung tâm Ứng dụng Khoa học công nghệ Hà Tĩnh đang phối hợp với UBND thị xã Kỳ Anh tổ chức triển khai dự án: “Tạo lập chỉ dẫn địa lý Kỳ Nam dùng cho sản phẩm cây mai vàng bản địa của thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh”. Sau bưởi Phúc Trạch và nhung hươu Hương Sơn, đây là sản phẩm thứ 3 của Hà Tĩnh được triển khai thiết lập chỉ dẫn địa lý.Mai vàng Kỳ Nam ở thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.
Gần 20 năm gắn bó với nghề trồng mai cảnh ở xã Kỳ Nam, bà Nguyễn Thị Xuân, không giấu nổi niềm vui khi cây mai của địa phương được xây dựng thương hiệu. Bà Xuân chia sẻ: “Những người trồng mai cảnh chúng tôi rất vui mừng khi mai vàng Kỳ Nam trở thành sản phẩm thứ 3 của tỉnh được đầu tư để tiến tới được bảo hộ chỉ dẫn địa lý. Để phát huy và khai thác hiệu quả giá trị của cây mai vàng, chúng tôi sẽ quan tâm ứng dụng những tiến bộ kỹ thuật mới vào chăm sóc, đồng thời tạo ra những sản phẩm được thị trường ưa chuộng nhất”.
Theo người dân xã Kỳ Nam, do đặc thù về thổ nhưỡng nên cây mai Kỳ Nam hình thành ba sắc thái: mai rừng (mọc trên rừng), mai biển (mọc dọc bờ biển) và mai cồn (mọc ở các cồn cát - được ví là “công chúa” bởi có hoa rất to, sắc vàng đậm). Mai vàng Kỳ Nam có lá to, bầu, dày, màu xanh đậm, hoa 5 cánh mọc thành chùm, màu sắc hoa vàng đậm, lâu phai, thân cành cứng, màu nâu đậm; khác biệt so với các loài mai ở vùng khác (lá nhỏ, mỏng, xanh ánh vàng, cành nâu nhạt, chủ yếu hoa đơn). Đặc biệt mai vàng Kỳ Nam có khả năng chịu hạn, chịu úng và chịu được cả khí hậu khô nóng, thiếu nước.
Mai vàng 5 cánh được yêu thích bởi vẻ đẹp hoang sơ, thanh thoát, có mùi thơm dịu nhẹ nên đã được người dân xã Kỳ Nam trồng đại trà để bán vào dịp Tết. Cây mai đã đưa lại nguồn thu nhập lớn, giúp vùng quê nghèo ngày nào khởi sắc, thay da đổi thịt. Tết Nguyên đán đang đến gần, thời điểm này nông dân trồng mai nơi đây đang tất bật chăm sóc cây để hoa bung nở đẹp.
Theo các chủ vườn, năm nay mặc dù là năm nhuận, nhưng thời tiết thuận lợi nên cây mai sinh trưởng, phát triển rất tốt, búp to. Hiện các nhà vườn tại xã Kỳ Nam có hàng nghìn gốc mai trưởng thành có thể xuất bán với giá dao động từ 1 triệu đồng đến hàng chục triệu đồng. Bà Bùi Thị Bình (chủ vườn) cho biết, năm nay vườn của gia đình cho ra thị trường Tết hơn 1.000 gốc mai, trong đó có nhiều gốc đã được khách hàng đặt mua.
Theo người trồng mai nơi đây, để một cây mai phát triển và cho hoa phải mất 5 – 7 năm, thậm chí có nhiều cây tuổi đời lên đến gần 50 năm. Mai Kỳ Nam được bán với giá trung bình từ 5 - 7 triệu đồng/cây, một số cây có hình thù kỳ lạ giá 10 - 15 triệu đồng/cây. Đặc biệt những “lão đại” có thể có giá lên đến hàng trăm triệu đồng. Mai vàng khoe sắc vượt khỏi giới hạn của mảnh đất Kỳ Nam, như một lời yêu thương của những người dân chịu thương, chịu khó gửi gắm đến mọi miền. Đó cũng là báo hiệu một sự đổi thay trên quê hương thị xã Kỳ Anh và sắc vàng bên dãy Hoành Sơn đang góp phần mình vào mùa xuân đất nước.
