Tiết Thanh Minh chính là dịp con cháu biểu thị sự hiếu thuận với tổ tiên. Vì thế, mỗi độ Thanh Minh người Việt có tục lệ tảo mộ biểu thị sự “ân thời chi kính” đối với những người đã khuất. Nghi thức này có thể sẽ khác nhau ở mỗi một địa phương. Nhưng nhìn chung sẽ có những lưu ý phong thủy tiết Thanh Minh như sau.
Quy trình tảo mộ thông thường. Đầu tiên là dọn dẹp sạch phần mộ của người thân. Nhổ cỏ, phát quang, dùng nước thơm để lau sạch bia mộ. Nếu mộ phần của người đã khuất có vấn đề thì cần phải sửa sang lại. Đặc biệt, không được để cây mọc lớn trên phần mộ để tránh gây tổn hại nghiêm trọng sau này.
Tiếp theo là đến nghi thức tế lễ. Đây chính là nghi thức rất quan trọng bởi thứ nhất bày tỏ niềm thương nhớ đối với người đã khuất, thứ hai kết nối với tổ tiên sẽ giúp dễ dàng có được linh khí của núi sông.
Lễ vật cầm sắm là hoa tươi, hoa quả, đồ mặn, rượu, vàng mã… Hoa tươi nên chọn màu trắng là tốt nhất. Ngoài ra cần phải sắm thêm hương và nến thơm để tế lễ thần thổ địa tại nơi phần mộ của người thân. Sau khi bày xong lễ vật, trước tiên phải tế lễ thần thổ địa sau đó mới tế lễ tổ tiên mình.
Thắp hương cũng cần phải lưu ý thứ bậc trong họ tộc. Nếu có điều kiện có thể đọc "Tâm kinh", " Đại bi kinh" hoặc "Địa tạng kinh" để cầu nguyện cho tổ tiên của mình sớm li khổ đắc lạc, đầu thai chuyển giới hoặc đến được miền Tây phương cực lạc.
Khi đi tảo mộ, trang phục cần phải chỉnh tề, nên chọn màu tối để biểu thị sự tôn kính với tổ tiên. Trước khi tảo mộ không nên ăn hoặc chỉ nên ăn chay để biểu thị sự tôn kính đối với tiên nhân. Khi đi tảo mộ không được cười đùa nói to, tránh không nóng giận, cãi vã nếu không sẽ chuốc phiền phức.
Kính trọng tổ tiên mình thì cũng phải tôn trọng tổ tiên của người khác, không được dẫm lên mộ phần hoặc vặt lá hoa cây cỏ trên phần mộ của người khác, nếu không sẽ gặp phải khí trường không tốt, sẽ chuốc phiền phức.
Phụ nữ mang thai, phụ nữ đang bị hành kinh, trẻ em dưới 6 tuổi, người đang ốm yếu hoặc thần kinh suy nhược không nên đi tảo mộ bởi nghĩa địa là khu vực quá nặng âm khí, không thích hợp cho những đối tượng kể trên.
Thận trọng chụp ảnh trước phần mộ của người đã khuất, đừng để cho phần mộ của người khác lọt vào ống kính nếu không vận thế của bạn sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Nếu thật sự không cần thiết thì tốt nhất không nên chụp.
Khi đi tảo mộ nên mang theo bùa bình an, đào mộc hoặc tượng Phật bản mệnh để hộ thân. Sau khi tảo mộ trở về cũng lưu ý đừng cười đùa, tốt nhất vừa đi đường vừa niệm " Tâm kinh" hoặc "Đại bi kinh". Trước khi vào nhà cần bước qua chậu lửa để tiêu trừ âm khí. Nếu thấy buồn bực mệt mỏi, nên tắm rửa, thay quần áo.
Tiết Thanh Minh cần phải được tiến hành các nghi lễ tại nơi mộ phần của người đã khuất. Nhưng vì một lý do đặc biệt nào đó mà không thể trở về quê hương, có thể sắm lễ vật bày tại sân thượng, ban công, hoặc trong phòng khách nhà mình, mặt hướng về phía quê hướng, thắp hương cầu khấn rồi hóa vàng cũng có thể được.
Khi tế lễ hóa tiền vàng cần thận trọng tránh hỏa hoạn, đảm bảo an toàn. Nên tránh chọn thời điểm cuối tuần đi tảo mộ để tránh tình trạng ồn ứ ách tắc giao thông. Trong thời gian diễn ra tiết Thanh Minh, ngoài tảo mộ còn có hội Đạp Thanh. Vì thế, bạn có thể nhân cơ hội này đi du ngoạn.
Nhưng lưu ý, không đến những vùng núi non trùng điệp, không nên nói những lời xui xẻo hoặc có ý bất kính với người đã khuất. Hết sức thận trọng khi tham gia vào các hoạt động buổi tối. Nếu có thể cố gắng không nên kết hôn vào trong thời gian này. (Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo).
