Mới đây, Văn phòng Tỉnh ủy Nam Định đã có văn bản thông báo ý kiến của Thường trực Tỉnh ủy đồng ý cho phép UBND TP Nam Định được tổ chức Lễ hội Khai ấn Đền Trần Xuân Quý Mão năm 2023 theo đề nghị của Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh.

Lễ hội khai ấn đền Trần - Nam Định diễn ra vào đêm 14, rạng sáng 15 tháng Giêng hàng năm tại khu di tích Đền Trần - chùa Tháp Phổ Minh, phường Lộc Vượng (thành phố Nam Định). Các nghi lễ được cử hành trang trọng theo nghi thức truyền thống. Vào đêm khai ấn, từ 22h40 bắt đầu diễn ra nghi lễ dâng hương các vị vua Trần, do UBND thành phố Nam Định chủ trì. Sau đó là lễ rước kiệu ấn từ sân đền Cố Trạch qua cổng chính tới đền Thiên Trường.

Nghi lễ khai ấn bắt đầu từ 23h15 tại ban thờ Trung thiên đền Thiên Trường, với 14 cụ cao niên trong dòng họ Trần tại làng Tức Mặc, phường Lộc Vượng và đại diện một số ban, ngành, đoàn thể chứng kiến nghi lễ đóng dấu khai ấn (14 cánh ấn bằng giấy màu vàng). Những lá ấn này sau đó được dâng lên các đình, chùa thuộc phường Lộc Vượng…

Sau khi hoàn thành các nghi lễ chính, từ 23h 55 cửa đền mới mở để người dân và khách thập phương vào lễ đầu năm. Từ 5h ngày Rằm tháng Giêng bắt đầu phát “lộc ấn” cho nhân dân và du khách thập phương.

Trong lễ hội còn có các nghi lễ thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn tri ân tiền nhân như: rước kiệu Ngọc Lộ (rước chân nhang Đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông từ chùa tháp Phổ Minh - nơi tương truyền chứa một phần xá lị của Phật Hoàng) sang Đền Trần với ý nghĩa để Ngài bái yết tổ tiên thủy tổ nhà Trần, chứng lễ ban Ấn; Lễ rước Nước - tế Cá nhắc nhớ nguồn cội thuyền chài sông nước của thủy tổ họ Trần; tế lễ Tết Thượng nguyên Rằm tháng Giêng - lễ rằm mở đầu trong năm.

Trong lễ hội còn có nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, trò chơi dân gian đặc sắc được tổ chức như: múa lân - sư - rồng, hát chèo, chầu văn, đấu vật, võ thuật, chọi gà, múa rối nước...

Lễ hội khai ấn đền Trần - Nam Định được tổ chức vào dịp đầu Xuân hàng năm nhằm bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa, giáo dục truyền thống yêu nước chống giặc ngoại xâm, tưởng nhớ công đức của các bậc tiền nhân, ghi nhớ công lao to lớn của Vương triều nhà Trần đã có công dựng nước khai sông, lấn biển mở mang bờ cõi với hào khí Đông A sáng ngời, ba lần đánh thắng giặc Nguyên - Mông. Đây là lễ hội thu hút rất đông nhân dân, du khách tham dự.

Sau 3 năm (2020-2022) không tổ chức để phòng, chống dịch bệnh COVID-19, lễ hội Khai ấn Đền Trần Xuân Quý Mão năm 2023 được tổ chức trở lại đáp ứng nguyện vọng, nhu cầu sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng, tâm linh của các tầng lớp nhân dân.