Ngày 25/6, bà N.H. (người dân khu 8, thị trấn Na Sầm, Văn Lãng, Lạng Sơn) cho biết, đoạn mương thủy lợi tại khu vực Pác Cần bị sập do sạt lở ta luy đồi xảy ra ngày 22/6. Đến chiều nay (25/6) sự cố vẫn chưa được khắc phục. Trước đó, khoảng tháng 2/2023, đoạn mương này cũng đã từng bị sập khi đang xây dựng và vừa được xây dựng lại thì tiếp tục gặp sự cố.

Vụ xuân năm 2023 không thể canh tác, gây thiệt hại cho người dân

Trao đổi với Báo Tri thức và cuộc sống, đại diện Hội đồng Nhân dân huyện Văn Lãng cho biết, Thường trực HĐND huyện Văn Lãng cũng vừa ra kết luận về việc kiểm tra các dấu hiệu vi phạm liên quan đến việc sạt lở mương thủy lợi tại khu vực Pắc Cần vào ngày 15/6 thì đến 22/6 lại xảy ra sự cố sạt lở, gãy đổ. Đây là sự việc khiến người dân địa phương và cử cử tri thôn Tà Coóc, xã Bắc Việt, huyện Văn Lãng rất bức xúc vì dẫn đến diện tích lúa vụ xuân năm 2023 không thể canh tác được. Diện tích bị ảnh hưởng 2,51 ha thuộc Cánh đồng Na Khuông - Lăng Bó, thôn Tà Coóc, xã Bắc Việt.

Theo kết luận: “Qua kiểm tra trực tiếp tại đoạn mương tại khu vực Pác Cần, khu 8, thị trấn Na Sầm thuộc công trình đập mương thuỷ luân Na Sầm - Bắc Việt (được 02 hộ gia đình di dời và xây dựng lại… và kiểm tra trực tiếp tại Cánh đồng Nà Khuông - Lăng Bó, thôn Tà Coóc, xã Bắc Việt. Đoàn kiểm tra của Thường trực HĐND huyện xác định ý kiến, kiến nghị cử tri về việc cánh đồng không canh tác được với diện tích trên 2ha do đoạn mương cung cấp nước sản xuất tại khu vực Pác Cần, khu 8, thị trấn Na Sầm thuộc công trình đập mương thuỷ luân Na Sầm- Bắc Việt là có cơ sở, đúng với thực tế.

UBND huyện đã ban hành các quyết định về việc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất rừng sản xuất sang đất ở tại đô thị đối với bà Trần Thị Thuận, ông Vi Văn Duyên thuộc một phần diện tích các thửa đất số 1152 (tách từ thửa đất số 1139), thửa đất số 1154 (tách từ thửa đất số 1140) xã Tân Lang nay là thị trấn Na Sầm. Tại 02 thửa đất trên có tuyến mương thuỷ lợi thuộc hệ thống mương thuỷ lợi công trình đập thuỷ luân Na Sầm đi qua. Trong thời gian thi công, san ủi mặt bằng, di chuyển đoạn mương trên đã làm gián đoạn việc cung cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp của một số hộ dân trên địa bàn xã Bắc Việt.”

Chủ đầu tư là hộ gia đình, cá nhân không đủ năng lực quản lý, xây dựng

Kết luận nêu rõ: Công tác quản lý công trình đập mương thủy luân Na Sầm do Xí nghiệp khai thác công trình thuỷ lợi huyện quản lý còn nhiều hạn chế, việc phát hiện lập biên bản ngày 12/12/2022 của Xí nghiệp chưa thực hiện dứt điểm, chưa tham mưu để cấp có thẩm quyền ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Hồ sơ thiết kế được Sở Nông nghiệp và PTNT thẩm định bản vẽ nhưng chưa được cấp thẩm quyền phê duyệt, đồng thời trong quá trình di dời, xây dựng lại đoạn mương bị gẫy đổ do sạt lở mái ta luy, việc xây dựng lại phải thay đổi lại kết cấu theo kết cấu mới, tuy nhiên lại cũng không có hồ sơ thiết kế điều chỉnh và không được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Khi giao cho Chủ đầu tư là hộ gia đình cá nhân không đủ năng lực về quản lý, xây dựng công trình vì không cung cấp được hồ sơ năng lực, quá trình thi công không có đơn vị thực hiện việc giám sát nên dẫn đến việc không đánh giá được chất lượng hạng mục công trình thi công, hiện tại vẫn có nguy cơ sạt lở tiếp tục gây hư hỏng đoạn mương.

Trong quá trình san gạt đất đổ thải không chấp hành theo đúng nơi quy định được thể hiện tại Văn bản số 50/TB-UBND ngày 20/5/2022 của UBND thị trấn Na Sầm về việc cải tạo, san lấp mặt bằng khu đất hộ gia đình ông Vi Văn Duyên và bà Trần Thị Thuận tại khu 8, thị trấn Na Sầm, huyện Văn Lãng và chưa thực hiện việc kê khai nộp thuế tài nguyên khi thực hiện việc san gạt, đổ thải.

Việc máy xúc đi qua đoạn mương làm hư hỏng đoạn mương và quá trình san gạt, di chuyển tuyến mương đã làm giãn đoạn nước tưới vụ xuân cho Cánh đồng Na Khuông - Lăng Bó, thôn Tà Coóc, xã Bắc Việt với diện tích canh tác là khoảng 2,51ha.

Xem xét trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan, bồi thường cho dân

Từ những nội dung nêu trên Đoàn kiểm tra của Thường trực HĐND huyện Văn Lãng yêu cầu UBND huyện chỉ đạo làm rõ việc chuyển mục đích sử dụng đất đã đảm bảo chưa khi tại thời điểm chuyển mục có tuyến mương đi qua thuộc Nhà nước quản lý, trong khi đó tại 02 Quyết định chuyển mục đích của UBND huyện thì toàn bộ diện tích đất có tuyến mương đi qua và cả hành lang bảo vệ công trình thủy lợi đã được chuyển mục đích thành đất ở đô thị. Và việc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất rừng sản xuất sang đất ở tại đô thị đối với bà Trần Thị Thuận, ông Vi Văn Duyên thuộc một phần diện tích các thửa đất số 1152 (tách từ thửa đất số 1139), thửa đất số 1154 (tách từ thửa đất số 1140), tờ bản đồ địa chính đất lâm nghiệp số 1 xã Tân Lang nay là thị trấn Na Sầm.

Làm rõ việc: Hồ sơ, giải pháp thi công đã đảm bảo đúng quy định chưa? khu đất san gạt không có quy hoạch mỏ đất vậy việc san gạt, đổ thải đã được cho phép của cấp có thẩm quyền chưa?

Đặc biệt, xem xét trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan trong việc chuyển mục đích sử dụng đất, quản lý, giám sát trong việc di dời tuyến mương khi chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt; năng lực thi công của 02 cá nhân.

Đồng thời, khôi phục, xây dựng lại tuyến mương theo hướng tuyến ở vị trí ban đầu và phải có cam kết, bảo hành công trình theo quy định. Đối với diện tích đất không được cấy vụ xuân do tuyến mương bị gẫy, di dời cần được xem xét, quy trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người dân theo giá hiện hành sau khi đã tính toán trừ chi phí, nhân công đầu tư (diện tích thiệt hại là 68 sào, 7 thước bắc bộ tương đương 2,51ha).

Trao đổi với PV, Bí thư huyện Văn Lãng Nguyễn Văn Trường cho biết đã nắm được thông tin và đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn nhanh chóng kiểm tra, khắc phục để không ảnh hưởng đến nhân dân. Đồng thời làm rõ trách nhiệm và báo cáo Thường trực HĐND huyện.

Báo Tri thức và Cuộc sống sẽ tiếp tục thông tin.

Dưới đây là một số hình ảnh hiện trường: