Kịch tính chuyện hòa tan huy chương vàng Nobel để qua mặt Đức Quốc xã

17/06/2023 14:40

Để bảo vệ di sản khoa học của đồng nghiệp khỏi Đức Quốc xã, một nhà hóa học lúc đó đã phải sử dụng một "bí kíp" để hòa tan huy chương vàng Nobel.

Thiên Trang (TH)

@{ WContent wContent = wContents.get(0); }

@components.block.ContentTitle(wContent)

Câu chuyện kịch tính này kể về việc hòa tan huy chương Nobel vàng để tránh cho Đức Quốc xã chiếm đoạt chúng trong Thế chiến II.

Vào những năm 1930, Đức Quốc xã cấm người Do Thái mang vàng ra khỏi nước và tịch thu nhiều huy chương Nobel của các nhà khoa học Đức gốc Do Thái.

Để bảo vệ huy chương, hai nhà khoa học Max von Laue và James Franck đã gửi chúng cho nhà vật lý Niels Bohr ở Đan Mạch để giữ an toàn.

Tuy nhiên, khi Đức Quốc xã xâm chiếm Đan Mạch, Bohr và các đồng nghiệp phải đối mặt với nguy cơ bị bắt giữ và hành quyết.

Với sự giúp đỡ của nhà hóa học George de Hevesy, Bohr quyết định hòa tan các huy chương Nobel vàng trong nước cường toan để tránh cho chúng bị phát hiện và chiếm đoạt.

Quá trình hòa tan huy chương vàng được thực hiện bằng cách sử dụng một hỗn hợp axit nitric và axit clohydric. Axit nitric oxy hóa vàng, trong khi axit clohydric tạo ra axit chloroauric để loại bỏ vàng khỏi dung dịch.

Tuy quá trình này diễn ra chậm, nhưng cuối cùng các huy chương vàng đã hoàn toàn tan ra.

Sau khi hòa tan, de Hevesy đặt dung dịch chứa vàng đã tan vào một chiếc cốc thủy tinh, rồi giấu nó giữa hàng loạt các cốc hóa chất khác.

Khi Đức Quốc xã kiểm tra Viện Vật lý, họ không nhận ra rằng cốc chứa dung dịch màu cam kia chính là huy chương Nobel đã bị hòa tan.

Sau Thế chiến II, de Hevesy trở lại Viện Vật lý ở Copenhagen và tìm thấy cốc chứa dung dịch vàng tan còn nguyên trên giá. Ông đã khôi phục và tái sử dụng vàng từ dung dịch đó.

George de Hevesy, nhà hóa học người Hungary, đã được trao giải Nobel Hóa học năm 1943 và tiếp tục làm việc tại Đại học Stockholm sau khi trốn khỏi Đan Mạch.