Trong một đoạn video đang lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội, một robot hình người bị treo trên cần trục đã bất ngờ vung tay “đập phá” thiết bị xung quanh.

Sự việc xảy ra tại nhà máy của Unitree, hãng phát triển robot lớn nhất Trung Quốc. Đoạn clip từ camera giám sát cho thấy một thiết bị hình người đang được cố định trên giá đỡ trong quá trình thử nghiệm bất ngờ "thức giấc".

Người máy sau đó liên tục vung tay mạnh lên xuống, thực hiện động tác như đang tấn công, đồng thời giãy giụa, tiến về phía trước, như muốn thoát khỏi giá treo.

Tình huống xảy ra đột ngột khiến hai kỹ sư của Unitree đứng gần đó bàng hoàng. Họ nhanh chóng tháo chạy, đưa tay che mặt để tránh bị người máy lao vào. Tuy nhiên, thiết bị này dường như vẫn cố tìm cách đuổi theo, tiếp tục có động tác hung hăng.

Hành động bất thường của robot chỉ dừng lại khi một kỹ sư nhanh tay điều khiển cần trục để vô hiệu hóa nó. Tuy không gây thiệt hại lớn về người, nhưng khoảnh khắc robot “nổi loạn” giữa dây chuyền sản xuất đã tạo nên một cơn bão tranh cãi về tính an toàn của trí tuệ nhân tạo trong môi trường công nghiệp.

“Nó như thể một cảnh cắt ra từ phim Kẻ Hủy Diệt, nhưng lần này là thật”, một cư dân mạng bình luận.

Trước đó, một vụ việc tương tự từng xảy ra tại nhà máy Tesla ở Texas (Mỹ). Một kỹ sư bị robot công nghiệp dùng “móng vuốt” cào rách da, để lại vệt máu kéo dài trên sàn xưởng. Dù vụ việc đã được báo cáo nội bộ, nhưng công ty không công bố rộng rãi.

Hai vụ việc chỉ cách nhau vài tháng, nhưng đều chung một đặc điểm: robot không hoạt động theo kịch bản được lập trình.

Robot hiện đại không còn đơn thuần là cánh tay cơ học. Chúng được tích hợp cảm biến, thị giác máy tính và cả trí tuệ nhân tạo (AI). Điều này giúp tăng hiệu suất lao động, nhưng cũng đồng nghĩa với việc hành vi của chúng phức tạp và khó đoán hơn.

Giới chuyên gia đang gióng lên hồi chuông cảnh báo: nếu không có cơ chế kiểm soát, giới hạn hành vi, robot có thể trở thành hiểm họa – nhất là khi được dùng trong quân sự, sản xuất quy mô lớn, hoặc chăm sóc người già và trẻ nhỏ.

Cần hành lang pháp lý rõ ràng cho trách nhiệm khi robot gây tai nạn

Hiện tại, nhiều quốc gia chưa có hành lang pháp lý rõ ràng cho trách nhiệm khi robot gây tai nạn. Ai sẽ chịu trách nhiệm? Kỹ sư lập trình? Nhà sản xuất? Người vận hành? Câu hỏi vẫn đang bỏ ngỏ.

Trong khi đó, tại Liên minh châu Âu, các dự luật về đạo đức AI đang được thảo luận. Tuy nhiên, tốc độ ban hành luật vẫn chưa theo kịp tốc độ phát triển của công nghệ.

Robot Optimus Gen 2 thậm chí còn có thể múa hát, cử động mềm mại như con người.

Robot giúp con người giải phóng sức lao động, tăng năng suất và thậm chí cứu sống mạng người trong phẫu thuật. Nhưng một khi bị mất kiểm soát, chúng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng như chính con dao hai lưỡi mà nhân loại đang cầm trong tay.

Sự cố tại Trung Quốc không chỉ là tai nạn, mà là lời cảnh báo. Tương lai nơi máy móc vượt khỏi tầm kiểm soát không còn quá xa. Vấn đề là: chúng ta đã sẵn sàng chưa?