Sáng 8/1, TAND Hà Nội đưa bị cáo Đinh La Thăng và 21 người trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) và Tổng công ty cổ phần xây lắp dầu khí (PVC) ra xét xử sơ thẩm. Đây là một trong những phiên tòa đầu tiên được áp dụng Bộ luật Tố tụng hình sự mới có hiệu lực từ 1/1/2018. Phiên tòa không có vành móng ngựa.
An ninh phiên tòa được thắt chặt. Nhiều cảnh sát được điều động đến làm nhiệm vụ. Khoảng một trăm phóng viên có mặt từ sớm để đưa tin.
Ông Đinh La Thăng (cựu Chủ tịch PVN) và 11 đồng phạm bị truy tố về tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. 8 bị cáo khác bị truy tố tội Tham ô tài sản. Riêng Trịnh Xuân Thanh (nguyên Chủ tịch PVC) và Vũ Đức Thuận (nguyên Tổng giám đốc PVC) bị truy tố cả 2 tội danh trên.
Cáo trạng xác định ông Đinh La Thăng chỉ định PVC thực hiện và ký gói thầu EPC số 33 trái quy định, sau đó chỉ đạo cấp dưới tạm ứng sai quy định hơn 6,6 triệu USD và 1.300 tỷ đồng cho PVC để bị can Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng hơn 1.100 tỷ sai mục đích gây thiệt hại gần 120 tỷ đồng.
Nhóm cán bộ ở PVN bị cáo buộc cố ý làm trái quy định khi chỉ đạo PVC ký hợp đồng, tạm ứng tiền tạm sai quy định. Riêng Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đức Thuận và 8 người khác bị truy tố tội Tham ô tài sản do cấu kết lập hồ sơ khống để rút 13 tỷ đồng chia nhau sử dụng.
Tại tòa ông Đinh La Thăng và một số bị cáo nói không biết hợp đồng số 33 được ký thiếu cơ sở pháp lý. Cựu Chủ tịch PVN cho rằng việc chỉ định thầu, tạm ứng tiền thuộc trách nhiệm của ban giám đốc và chủ đầu tư. Ảnh: TTXVN.
Trong khi cấp dưới khai Trịnh Xuân Thanh đề ra chủ trương tham ô thì người đứng đầu PVC phủ nhận việc này. Ông nói bản thân không liên quan khoản 1,5 tỷ đồng VKS cáo buộc sử dụng chung, cũng như việc nhận 4 tỷ đồng do cán bộ dưới quyền chuyển thông qua lái xe riêng.
Phiên tòa diễn ra vào những ngày Hà Nội rét đậm, nhiều hôm kết thúc sau 18h. Thời điểm các bị cáo được dẫn giải về trại giam, trời đã sẩm tối.
Sự lo lắng hiện rõ trên mặt nhiều bị cáo. Riêng nguyên Phó tổng PVN Nguyễn Xuân Sơn - người lĩnh án tử hình trong đại án Oceanbank - luôn cười tươi mỗi khi rời tòa.
Ngày 11, VKS công bố bản luận tội và đề nghị mức án 14-15 năm tù với ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh án chung thân. Các bị cáo khác bị đề nghị từ 24 tháng tù treo đến 28 năm tù.
Trong phần tranh luận, luật sư bào chữa và một số bị can thắc mắc về cách giám định thiệt hại số tiền 1.100 tỷ PVC sử dụng sai mục đích và một số chứng cứ cáo buộc khác. Tuy nhiên, đại diện VKS cho rằng có cơ sở xác định ông Thăng và cấp dưới cố ý làm trái. Riêng Trịnh Xuân Thanh có căn cứ xác định bị cáo này đã tham ô tài sản.
Căn cứ các tình tiết giảm nhẹ, đại diện VKS sau đó đã đề nghị HĐXX giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo Lương Văn Hòa, Lê Đình Mậu, Bùi Mạnh Hiển, Phạm Tiến Đạt so với mức đề nghị trước đó và đề nghị cân nhắc giảm nhẹ cho bị cáo Nguyễn Ngọc Quý (nguyên Phó tổng PVC).
Trong phần tự bào chữa, ông Thăng thừa nhận trách nhiệm người đứng đầu và xin nhận tội thay cho các bị cáo dưới quyền không có động cơ vụ lợi, vi phạm do thực hiện chỉ đạo quyết liệt. Cựu Chủ tịch PVN gửi lời xin lỗi tới Đảng, tới nhân dân vì để ảnh hưởng đến thương hiệu của ngành dầu khí.
Trịnh Xuân Thanh cũng có gần 20 phút tự bào chữa. Bị cáo này thừa nhận không đọc nội dung hợp đồng 33, song phủ nhận cáo buộc tham ô tài sản.
Sáng 17/1, các bị cáo nói lời sau cùng trước khi tòa nghị án. Đứng trên bục khai báo, ông Thăng một lần nữa cúi đầu xin lỗi Đảng, Nhà nước, người dân, các thế hệ công nhân lao động ngành dầu khí, giao thông vận tải. Ông cũng nhận trách nhiệm thay cấp dưới. Cựu Chủ tịch PVN mong được đón cái Tết cuối cùng bên gia đình, người thân trước khi chấp hành án. Ảnh: TTXVN.
Vũ Đức Thuận (ảnh) và một số bị cáo thừa nhận sai phạm, mong HĐXX xem xét các tình tiết giảm nhẹ để lượng hình. Riêng Trịnh Xuân Thanh tiếp tục đề nghị tòa tuyên ông ta vô tội về tội Tham ô tài sản. Về cáo buộc cố ý làm trái, bị cáo thừa nhận không đọc kỹ nội dung hợp đồng EPC số 33.
Sau 4 ngày nghị án, lúc 8h ngày 22/1, TAND Hà Nội sẽ tuyên án đối với 22 bị cáo trong vụ án.
