Theo Daily Mail, việc tiêu diệt thủ lĩnh Al Qaeda Ayman al-Zawahiri hồi tháng 7 vừa qua đánh dấu 21 năm lực lượng tình báo và quân đội Mỹ truy lùng gắt gao những kẻ chủ mưu vụ khủng bố 11/9/2001.

Tên trùm Osama bin Laden đã âm mưu với al-Zawahiri, chỉ huy cấp cao thứ hai Al Qaeda lúc đó, thực hiện các vụ tấn công bạo lực ở Mỹ cùng với 6 kẻ khác ở Afghanistan.

Tiêu diệt Osama bin Laden và Ayman al-Zawahiri

Theo Daily Mail, Bin Laden, 54 tuổi, bị đặc nhiệm SEAL của Hải quân Mỹ tiêu diệt ngày 2/5/2011 ở Abbottabad - Pakistan. Hắn sinh tại Riyadh - Ả Rập Saudi, là đầu sỏ trong vụ khủng bố ngày 11/9/2001.

Chiến dịch Neptune Spear (Ngọn giáo thần biển) nhằm tiêu diệt Bin Laden diễn ra sau khi các nhà phân tích của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) lần ra thủ lĩnh tối cao Al Qaeda. Tổng thống Mỹ khi đó là ông Barack Obama đã theo dõi sát sao chiến dịch này từ Nhà Trắng.

Vào tháng 10/2004, Bin Laden công bố đoạn băng nhận trách nhiệm vụ khủng bố ngày 11/9. Hắn đe dọa sẽ trả đũa cho cái chết của những người Palestine ở Dải Gaza vào năm 2008 và thách thức Tổng thống mới của Mỹ Barack Obama.

Osama bin Laden (trái) và Ayman al-Zawahiri. Ảnh: Reuters.

Bin Laden được cho là nhúng tay vào các vụ đánh bom Đại sứ quán Mỹ ở Kenya và Tanzania năm 1998 khiến hơn 200 người thiệt mạng cùng với vụ đánh bom tàu chiến USS Cole neo đậu ở Yemen khiến 17 thủy thủ thiệt mạng năm 2000. 

Kẻ chủ mưu vụ khủng bố 11/9 thứ hai là al-Zawahiri, 71 tuổi, bị Mỹ tiêu diệt trong cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) ở Kabul, Afghanistan ngày 31/7 vừa qua. Hắn bị trúng tên lửa Hellfire R9X khi đang trên ban công ngôi nhà của mình.

Al-Zawahiri trở thành thành viên Al Qaeda sau khi Bin Laden thành lập tổ chức khủng bố này năm 1988. Năm Al-Zawahiri 47 tuổi, hắn bị truy tố về vai trò trong các vụ đánh bom Đại sứ quán Mỹ ở Kenya và Tanzania.

Sau nhiều năm âm thầm tập hợp những kẻ tấn công liều chết, gây quỹ và lập kế hoạch, al-Zawahiri, Bin Laden và một số kẻ khác đã thực hiện vụ khủng bố đẫm máu 11/9. Hắn và những kẻ chủ mưu khác đã được xếp vào danh sách truy nã gắt gao nhất của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI).

Giam giữ 6 tên khủng bố còn lại

Sáu kẻ chủ mưu vụ khủng bố 11/9/2001 khác bị bắt bao gồm:

- Khalid Sheik Mohammed, 57 tuổi (kẻ tuyên bố thiết kế và quản lý thực hiện âm mưu tấn công 11/9, bị bắt tại Rawalpindi - Pakistan ngày 1/3/2003);

Khalid Sheikh Mohammed là kẻ chủ mưu, "kiến trúc sư trưởng" chịu trách nhiệm lên kế hoạch thực hiện vụ khủng bố 11/9. Ảnh: YN.

- Ammar al-Baluchi, 44 tuổi (em họ của kẻ đánh bom WTC Ramzi Yousef), bị bắt tại Karachi - Pakistan ngày 29/4/2003);

- Mustafa al-Hawsawi, 53 tuổi (tài trợ cho vụ khủng bố 11/9, bị bắt tại Pakistan năm 2003);

- Walid bin-Attash, 44 tuổi (huấn luyện 2 tên không tặc năm 1999, bị bắt tại Karachi - Pakistan ngày 29/4/2003);

- Ramzi bin al-Shibh, 50 tuổi (nghiên cứu các trường dạy bay và chuyển tiền cho nhóm không tặc, bị bắt tại Karachi - Pakistan ngày 11/9/2002);

- Mohammed al-Qahtani, 46 tuổi (định lên chuyến bay số hiệu 93 của hãng United Airlines để tham gia không tặc nhưng không được nhập cảnh, bị bắt tại biên giới Afghanistan - Pakistan tháng 1/2002).

Tất cả 6 tên khủng bố này đều được giam trong nhà tù ở căn cứ hải quân Mỹ tại Vịnh Guantanamo từ năm 2006.

Hiện tại, Mỹ vẫn đang lên kế hoạch cho một phiên tòa quân sự ở Vịnh Guantanamo để xét xử tên chủ mưu Khalid và các đồng phạm. Tuy nhiên, những chậm trễ về thủ tục cộng với đại dịch Covid-19 hoành hành đã khiến căn cứ này bị đóng cửa. Điều này khiến nỗ lực đưa kẻ chủ mưu vụ khủng bố 11/9 ra trước công lý bị kéo dài. Gần 21 năm sau vụ khủng bố, những phiên điều trần vẫn đang chờ ngày tổ chức nhưng chưa có hồi kết.

Những tên khủng bố này đều sẽ phải đối mặt án tử hình với các cáo buộc khủng bố, cướp máy bay, giết người, âm mưu tấn công thường dân, cố ý gây thương tích nghiêm trọng và phá hủy tài sản.