Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) vừa tiếp nhận hệ thống pháo tự hành SIGMA 155 Roem đầu tiên, đánh dấu bước khởi đầu trong kế hoạch thay thế theo từng giai đoạn đối với dòng pháo M109 do Mỹ sản xuất – trụ cột của pháo binh nòng dài Israel kể từ những năm 1980.
Việc đưa SIGMA 155 vào trang bị không chỉ nhằm thay thế một nền tảng đã cũ, mà còn phản ánh sự chuyển hướng có chủ đích của IDF sang tự động hóa, rút ngắn chu trình từ phát hiện mục tiêu đến khai hỏa, đồng thời giảm nhu cầu nhân lực trong bối cảnh mối đe dọa phản pháo ngày càng gia tăng.
Bước chuyển từ M109 sang pháo tự hành tự động
SIGMA 155 Roem được xây dựng quanh pháo lựu cỡ 155 mm kết hợp với hệ thống nạp đạn tự động, giúp giảm đáng kể khối lượng công việc thủ công vốn cần thiết để duy trì nhịp bắn cao. IDF dự kiến vận hành hệ thống này với kíp chiến đấu chỉ gồm ba binh sĩ, thay vì khoảng bảy người như trên các nền tảng pháo truyền thống.
Các nhiệm vụ lặp lại như xử lý đạn dược và một phần quy trình khai hỏa được chuyển sang các cơ cấu cơ giới hóa và điều khiển bằng máy tính. Cách tiếp cận này không chỉ tiết kiệm nhân lực, mà còn cho phép hệ thống duy trì hiệu quả tác chiến lâu hơn trong điều kiện căng thẳng, mệt mỏi hoặc môi trường bị suy giảm, đồng thời giúp các đơn vị pháo binh phân tán, ẩn giấu và nâng cao khả năng sống còn.
Theo các nguồn công khai, SIGMA 155 Roem có tầm bắn tối đa lên tới 40 km, qua đó mở rộng đáng kể phạm vi tác chiến của pháo binh Israel và làm thay đổi hình thái chiến thuật. Tầm bắn xa hơn cho phép các khẩu đội bao phủ khu vực rộng lớn từ ít vị trí bắn hơn, tấn công mục tiêu sâu phía sau tuyến đầu và khai hỏa từ những địa điểm khó bị máy bay không người lái hoặc radar phản pháo của đối phương phát hiện.
Hệ thống điều khiển hỏa lực hiện đại cùng khả năng kết nối chỉ huy – kiểm soát tiên tiến giúp Roem rút ngắn đáng kể thời gian từ lúc phát hiện mục tiêu đến khi đạn trúng đích. Trong môi trường chiến trường bão hòa cảm biến, nơi mục tiêu có thể xuất hiện rồi biến mất chỉ trong vài phút, tốc độ này thường mang tính quyết định giữa việc tiêu diệt mục tiêu hay bắn trượt vào khu vực trống.
Phù hợp tác chiến cường độ cao và xung đột kéo dài
Về mặt tác chiến, SIGMA 155 được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu mà Israel dự liệu trong cả xung đột cường độ cao lẫn các tình huống giao tranh gián đoạn: hỏa lực phản ứng nhanh, bắn hiệp đồng và cơ động liên tục theo nhịp “bắn – cơ động – bắn”.
Tự động hóa giúp giảm thời gian chuẩn bị và hạn chế việc binh sĩ phải lộ diện bên ngoài xe trong các chu trình nạp đạn và khai hỏa, từ đó tăng khả năng sống còn trước mảnh đạn, vũ khí bộ binh và mối đe dọa thường trực từ các loại đạn bay lảng vảng. Khi được tích hợp với UAV trinh sát, radar mặt đất và các tổ tiền phương, Roem trở thành một mắt xích trong mạng lưới “từ cảm biến đến hỏa lực”, thay vì chỉ là một khẩu pháo độc lập.
Lộ trình tiếp nhận SIGMA 155 cũng phản ánh cách IDF giảm thiểu rủi ro khi đưa vào sử dụng các hệ thống chiến đấu mới. Những khẩu pháo đầu tiên dự kiến sẽ trải qua các bài bắn đạn thật, lắp đặt các thành phần chuyên biệt theo yêu cầu của IDF, cùng quy trình kiểm tra và nghiệm thu trước khi triển khai rộng rãi. Công tác huấn luyện dự kiến bắt đầu vào mùa xuân, và tiểu đoàn SIGMA 155 đầu tiên được kỳ vọng đạt trạng thái sẵn sàng tác chiến vào mùa thu.
Ở góc độ chiến lược, Roem giúp Israel tăng cường quyền kiểm soát đối với một năng lực tác chiến cốt lõi. Việc sản xuất trong nước và tích hợp tại chỗ làm giảm phụ thuộc vào các chu kỳ nâng cấp từ bên ngoài, đồng thời cho phép điều chỉnh hệ thống phù hợp chặt chẽ với học thuyết, mạng thông tin và kho đạn dược của Israel. Đối với Binh chủng Pháo binh, SIGMA 155 Roem không chỉ là một chương trình hiện đại hóa, mà còn là bước chuyển mang tính thể chế hướng tới hỏa lực bán tự động, kết nối mạng, đáp ứng yêu cầu tốc độ và độ chính xác của chiến tranh hiện đại.
