Hộp sọ bí ẩn trên măng đá tại hang động Petralona ở Hy Lạp được phát hiện vào năm 1960. Kể từ đó, các nhà nghiên cứu nỗ lực giải mã bí ẩn về hộp sọ này cũng như vị trí trong cây phả hệ của loài người. Ảnh: By Nadina, CC BY-SA 3.0.
Trong nghiên cứu mới công bố, các nhà nghiên cứu đã xác định thành công niên đại của hộp sọ trên là khoảng 300.000 năm tuổi. Hộp sọ này không thuộc về người Neanderthal hay người hiện đại. Chủ nhân của hộp sọ sống cùng thời với người Neanderthal. Ảnh: Falguères et al., Journal of Human Evolution (2025).
Hiện các chuyên gai chưa thể biết chính xác hộp sọ đã ở bên trong hang động bao lâu trước khi bắt đầu hấp thụ canxit. Thế nhưng, ước tính mới đây đã giúp thu hẹp phạm vi trước đó khi nỗ lực xác định niên đại của hộp sọ, vốn có niên đại từ 170.000 - 700.000 năm tuổi. Ảnh: Falguères et al., Journal of Human Evolution (2025).
Theo nhóm nghiên cứu, phát hiện mới đây ủng hộ giả thuyết trước đó cho rằng, hộp sọ thuộc về cá thể Petralona sống ở châu Âu thời kỳ Pleistocene cùng với người Neanderthal nhưng là một phần của nhóm người khác, được gọi chung là Homo heidelbergensis. Ảnh: Falguères et al., Journal of Human Evolution (2025).
Đồng tác giả nghiên cứu Chris Stringer, nhà cổ nhân chủng học tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở London, cho biết hóa thạch của người Petralona khác biệt với H. sapiens và người Neanderthal. Khám phá mới nhất ủng hộ sự tồn tại và cùng tồn tại của quần thể người Petralona cùng với dòng dõi người Neanderthal đang tiến hóa vào cuối thời kỳ Pleistocene giữa ở châu Âu. Ảnh: Carl.staffanholmer / CC BY-SA 3.0.
Theo nhà cổ nhân chủng học Stringer, hộp sọ Petralona, đôi khi được gọi là "người Petralona", gần như chắc chắn là của nam giới dựa trên kích thước và độ chắc chắn của hóa thạch. Ông cũng cho biết thêm răng của hộp sọ bị mòn ở mức độ vừa phải nên có khả năng thuộc về một người trưởng thành trẻ tuổi. Ảnh: skaman306.
Mặc dù hồ sơ ghi chép về việc phát hiện hộp sọ không nhiều nhưng nhà cổ nhân chủng học Stringer lưu ý rằng có bằng chứng ủng hộ ý tưởng rằng nó được gắn vào măng đá bằng lớp vỏ canxit. Ảnh: Wikimedia Commons | Photo by Carlstaffanholmer.
Canxit là một dạng khoáng chất của canxi cacbonat thường được tìm thấy trong các hang động, là thành phần chính của các măng đá và thạch nhũ. Kết quả cho thấy phần canxit nhô ra khỏi hộp sọ có niên đại ít nhất 277.000 năm tuổi. Ảnh: daytrip.com.
Hộp sọ tìm thấy trong hang động Petralona có niên đại ước tính khoảng 300.000 tuổi khá tương đồng với một hóa thạch tượng tự tìm thấy ở Zambia, châu Phi và được gọi là hộp sọ Kabwe. Ảnh: Wikimedia Commons.
Nghiên cứu năm 2019 của các chuyên gia xác định hộp sọ Kabwe, thường được cho là của H. heidelbergensis, có niên đại 299.000 năm. Do đó, các chuyên gia có kế hoạch nghiên cứu kỹ hơn về 2 hộp sọ trên để có thể giải mã những bí ẩn về quá trình tiến hóa của loài người. Ảnh: northern-greece.com.
