Trong Kỳ 1, chúng tôi đã đề cập đến vai trò "kẻ về nhì" quen thuộc của Công ty TNHH MTV Xây dựng Trần Thiện tại các gói thầu ở Ban QLDA khu vực Bù Đăng. Tuy nhiên, hồ sơ năng lực tổng thể của doanh nghiệp này lại cho thấy một bức tranh hoàn toàn khác, làm nổi bật lên những mâu thuẫn đáng chú ý.
Bề dày kinh nghiệm và tỷ lệ thắng thầu ấn tượng
Theo dữ liệu phóng viên thu thập được, Công ty TNHH MTV Xây dựng Trần Thiện (MST: 3801135163; Giám đốc: Trần Minh Thiện) là một nhà thầu có kinh nghiệm đáng kể. Tính đến tháng 8/2025, doanh nghiệp này đã tham gia khoảng 63 gói thầu, trúng khoảng 53 gói, đạt tỷ lệ thắng lên đến 84%. Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả liên danh) lên tới khoảng 307.395.120.592 đồng.
Doanh nghiệp này có quan hệ với 18 bên mời thầu và sở hữu chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng (Mã số: 00024863) trong lĩnh vực thi công công trình giao thông. Với một hồ sơ dày dạn như vậy, việc họ liên tục thất bại tại một số chủ đầu tư nhất định là một hiện tượng cần được phân tích kỹ lưỡng.
Bị loại vì không đáp ứng năng lực cơ bản
Mâu thuẫn rõ nét nhất thể hiện tại Gói thầu Xây dựng kết cấu hạ tầng trung tâm xã Bù Gia Mập (Mã TBMT: IB2500252219-00) do Ban QLDA khu vực Bù Gia Mập mời thầu. Đây là gói thầu có tính cạnh tranh cao với 5 nhà thầu tham gia.
Liên danh do Công ty Trần Thiện tham gia (Liên danh Trần Thiện) đã bỏ giá 21.133.172.012 đồng, là mức giá cao nhất trong số các nhà thầu. Tuy nhiên, lý do chính khiến nhà thầu này bị loại không phải do giá.
Theo Báo cáo đánh giá E-HSDT số 17/BCĐG-ST ngày 23/07/2025 của Công ty TNHH MTV tư vấn xây dựng Sơn Tây (đơn vị tư vấn), Liên danh Trần Thiện bị đánh giá "Không đạt" về năng lực và kinh nghiệm. Lý do cụ thể: Nhà thầu không có tài liệu chứng minh khả năng huy động nhân sự chủ chốt (Chỉ huy trưởng, cán bộ kỹ thuật, cán bộ quản lý an toàn...) và không đính kèm giấy chứng nhận kiểm định còn hiệu lực của các thiết bị thi công chủ chốt (máy lu bánh hơi 16t, máy ủi, xi téc tưới nước...) theo yêu cầu của E-HSMT.
Ngày 05/08/2025, tại Quyết định số 08/QĐ-QLDA, ông Dương Văn Long - Phó Giám đốc phụ trách Ban QLDA khu vực Bù Gia Mập đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, chính thức xác nhận Liên danh Trần Thiện không trúng thầu với lý do "không đáp ứng về năng lực kinh nghiệm".
Việc một nhà thầu đã trúng 53 gói thầu lại không thể đáp ứng các yêu cầu cơ bản về hồ sơ nhân sự và thiết bị là một dấu hiệu bất thường.
Thiếu cạnh tranh về giá ở các gói thầu khác
Ngoài ra, tại 2 gói thầu khác trong năm 2025 do Công ty TNHH MTV Tư vấn Kỹ thuật Công nghệ mời thầu, Công ty Trần Thiện cũng cho thấy sự bất lợi rõ ràng về giá:
- Gói thầu (Mã TBMT: IB2500296344-00): Giá dự thầu của Cty Trần Thiện là 1,62 tỷ đồng, cao hơn đáng kể so với đối thủ (1,42 tỷ đồng).
- Gói thầu (Mã TBMT: IB2500290684-00): Giá dự thầu của Cty Trần Thiện là 1,92 tỷ đồng, cũng cao hơn đối thủ (1,69 tỷ đồng).
Phân tích từ chuyên gia
Chuyên gia đấu thầu Lê Văn Hân nhận định: "Sự thiếu nhất quán trong hồ sơ năng lực của nhà thầu là điều rất đáng lo ngại. Việc một nhà thầu kinh nghiệm bị loại do thiếu tài liệu chứng minh năng lực cơ bản có thể phản ánh sự thiếu nghiêm túc khi tham gia gói thầu đó, hoặc là dấu hiệu của việc năng lực thực tế không đồng đều như hồ sơ tổng thể."
Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TP.HCM) bình luận: "Khi một nhà thầu tham gia đấu thầu với hồ sơ không đầy đủ hoặc giá bỏ thầu luôn cao một cách có hệ thống tại một số gói thầu nhất định, điều này có thể đặt ra nghi vấn về động cơ tham gia thầu thực sự của họ."
"Nếu có dấu hiệu cho thấy nhà thầu tham gia chỉ để đảm bảo đủ số lượng theo quy định, đây có thể là hành vi vi phạm các nguyên tắc cạnh tranh. Điều 16 Luật Đấu thầu 2023 nghiêm cấm các hành vi dàn xếp, thỏa thuận làm sai lệch kết quả đấu thầu," Luật sư Hương cho biết thêm.
Hoạt động đấu thầu của Công ty Trần Thiện chứa đựng nhiều mâu thuẫn, cho thấy sự khác biệt rõ ràng giữa các gói thầu họ trúng và các gói thầu họ tham gia với vai trò cạnh tranh.
Vậy đâu là "sân chơi" mà Công ty Trần Thiện đạt hiệu suất thắng thầu gần như tuyệt đối? Kỳ 3 sẽ làm rõ mối quan hệ giữa nhà thầu này và một bên mời thầu đặc biệt.
