Hậu quả khủng khiếp cỡ nào nếu đập Tam Hiệp bị vỡ?

Đập Tam Hiệp là công trình thủy điện được cả thế giới biết đến, sừng sững chắn ngang dòng sông Dương Tử dài thứ 3 trên hành tinh. Nhưng thảm họa mà nó gây ra nếu bị vỡ sẽ vô cùng tàn khốc.

Được khởi công từ năm 1994 và vận hành toàn phần từ tháng 7/2012, đập Tam Hiệp hiện vẫn giữ ngôi vị con đập thủy điện lớn nhất thế giới với chiều dài 2,3km và chiều cao 185m. Hồ chứa mà con đập tạo ra có diện tích bề mặt hơn 1.000km2.

Hau qua khung khiep co nao neu dap Tam Hiep bi vo?

Đập Tam Hiệp. (Ảnh: Xinhua)

Để hoàn thành công trình, 40.000 công nhân đã làm việc không ngơi nghỉ trong 12 năm, với chi phí hàng chục tỷ đô la.

Chính phủ và nhiều người dân Trung Quốc rất tự hào về công trình bê tông khổng lồ này. Họ ca ngợi đó là một kiệt tác về kỹ thuật dân dụng, một biểu tượng về năng lượng tái tạo. Với 34 máy phát điện, mỗi máy nặng 6.000 tấn, đập sản xuất tổng lượng điện 22.500MW, đủ đảm bảo năng lượng cho hàng chục triệu dân Trung Quốc.

Tuy nhiên, công trình khổng lồ này hứng chịu với nhiều chỉ trích ngay từ đầu. Để xây dựng đập Tam Hiệp, các nhà chức trách Trung Quốc phải di dời 1,3 triệu người và phá hủy nhiều khu vực khảo cổ lịch sử. Khoảng 100 công nhân đã thiệt mạng trong quá trình xây đập.

Hau qua khung khiep co nao neu dap Tam Hiep bi vo?-Hinh-2

Đập Tam Hiệp đã hứng chịu nhiều chỉ trích ngay từ ban đầu.

Đập Tam Hiệp còn gây họa cho môi trường. Không ai có thể dám chắc về tác động lâu dài của siêu công trình này, nhưng số lượng cá các loại bị suy giảm và ô nhiễm gia tăng vì bản chất tự làm sạch của dòng sông đã bị con đập vô hiệu hóa.

Áp lực dồn lên khu vực nơi hồ chứa tạo ra có thể gây ra nhiều trận lở đất. Thực tế cho thấy một đập thủy điện khác trong khu vực đã bị vỡ vì lở đất. Chưa kể, hồ chứa nước lại nằm trên hai đường đứt gẫy khác nhau nên bị cho là làm gia tăng các hoạt động địa chấn.

Ngoài ra, các lớp lắng cặn đang tích tụ phía sau con đập chứ không được chảy xuôi theo dòng để nuôi dưỡng cây trồng và động vật hoang dã. Tuy các kỹ sư thiết kế đã nghĩ ra cách để một số lớp cặn này chảy qua đập nhưng ước tính 30-60% số lượng vẫn bị giữ lại phía sau đập. Thực trạng này chính là thủ phạm đang gây ra tất cả các vấn đề trong hệ sinh thái.

Nhưng có lẽ nguy cơ tàn khốc nhất tiềm tàng ở khả năng đập bị vỡ ở một thời điểm nào đó do hoạt động địa chấn hoặc sự suy yếu của bản thân con đập. Trường hợp này nếu xảy ra sẽ gây lụt ở mức độ chưa từng được ghi nhận.

Viễn cảnh thảm khốc này nếu xảy ra sẽ tạo nên một trận sóng thần khủng khiếp, xóa sổ toàn bộ vùng hạ lưu Dương Tử, bởi năng lượng nước từ áp lực dòng chảy là khủng khiếp. Nó cũng khiến Trung Quốc lâm vào tình trạng thiếu điện, kinh tế suy sụp và dịch bệnh bùng phát.

Cận cảnh đập Tam Hiệp mở 7 cửa xả lũ

(Kiến Thức) - Đập Tam Hiệp (Trung Quốc) có thời điểm đã phải mở 7 cửa xả khi lượng nước lũ dồn dập đổ về hồ chứa của đập.

Can canh dap Tam Hiep mo 7 cua xa lu
Trước sức ép lớn do mưa lũ kéo dài ở Trung Quốc, đập Tam Hiệp đã phải nhiều lần mở cửa xả lũ. Hình ảnh chụp tối 19/7 cho thấy, đập Tam Hiệp mở 7 cửa xả lũ. (Nguồn ảnh: Tân Hoa Xã) 

Đập Tam Hiệp đối diện đỉnh lũ lịch sử, mở 11 cửa giải vây

Đập Tam Hiệp của Trung Quốc đón đỉnh lũ cao nhất kể từ khi hồ trữ nước hoàn tất xây dựng 17 năm trước. Gần 75.000 m3 nước đổ về mỗi giây vào sáng 20/8, buộc đập mở 11 cửa xả lũ.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay
 Hồ chứa của siêu dự án thủy điện Tam Hiệp trên sông Trường Giang (Trung Quốc) ngày 20/8 ghi nhận đỉnh lũ cao nhất kể từ khi hoàn tất xây dựng vào năm 2003. Theo Global Times, tính đến 8h ngày 20/8, hồ tiếp nhận trung bình 75.000 m3 nước/giây. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-2
Đập Tam Hiệp buộc phải mở 11 cửa xả lũ để ổn định tình hình, giải phóng trung bình 49.200 m3 nước/giây, theo tường thuật của Global Times qua tài khoản chính thức trên mạng xã hội Twitter. Ảnh: Tân Hoa xã. 

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-3
 Bộ Thủy lợi Trung Quốc cho biết lượng nước đổ vào hồ của đập Tam Hiệp đạt cột mốc 72.000 m3/giây vào giữa trưa 19/8. Lượng nước tăng đột biến khi tình hình mưa lớn và kéo dài tiếp diễn ở các phụ lưu thượng nguồn sông Trường Giang. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-4
 Bộ Thủy lợi Trung Quốc từ ngày 18/8 đã nâng mức ứng phó lũ lụt khẩn cấp ở khu vực từ Cấp độ 3 lên Cấp độ 2. Một số hồ trữ nước ở các nhánh thượng nguồn sông Trường Giang, trong đó có Hướng Gia Bá và Nhị Than, được lệnh hỗ trợ giảm lượng nước đổ về hồ thủy điện Tam Hiệp. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-5
 Dự án Tam Hiệp là hệ thống kiểm soát nước đa năng trên sông Trường Giang, bao gồm công trình đập thủy điện dài 2.309 m và cao 185 m, hệ thống âu tàu cấp 5 ở phía bắc và phía nam dự án, cùng 34 tổ máy phát điện với tổng năng suất khai thác 22,5 triệu kilowatt. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-6
 Tập đoàn Tam Hiệp ngày 19/8 thông báo các hệ thống kiểm soát nước phía thượng nguồn Trường Giang gồm 3 đập Ô Đông Đức, Khê Lạc Độ và Hướng Gia Bá sẽ được điều phối theo một kế hoạch "triển khai và vận hành kỹ lưỡng" nhằm khống chế dòng lũ. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-7
 Hệ thống đập thượng nguồn sẽ thực hiện chức năng chống lũ như một hồ trữ nước bậc thang trong khu vực châu thổ Trường Giang. Qua đó, mạng lưới điều phối lũ ở các tỉnh Tứ Xuyên và thành phố Trùng Khánh ở Tây Nam Trung Quốc được giảm tải. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-8
 Dự án thủy điện Tam Hiệp sẽ nâng dần tốc độ xả lũ từ 42.000 m3/giây lên 46.000 m3/giây. Tính đến sáng 20/8, con số này đã đạt đến 49.200 m3/giây, theo Global Times. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-9
 Một số chuyên gia nhận định chiến lược phối hợp liên hoàn giữa các đập sẽ giúp phân tán sức mạnh của dòng lũ, ngăn xảy ra "siêu đỉnh lũ" gây thiệt hại ở mức độ thảm họa cho những thành phố dọc sông Trường Giang. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-10
 Trung Quốc đang trải qua mùa mưa khắc nghiệt bất thường trong năm 2020, kéo dài và có lượng mưa cao hơn thường thấy chủ yếu ở miền Nam. Lượng mưa ở châu thổ Trường Giang và Hoài Hà đều đã đạt mức cao nhất kể từ năm 1961. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-11
 Trong khi đó, nhà chức trách Trung Quốc cho biết số ca tử vong và mất tích liên quan đến mưa lũ năm nay giảm gần 55% so với 5 năm trước. Số nhà cửa thiệt hại vì mưa lũ cũng giảm khoảng 65% so với cùng giai đoạn. Ảnh: Tân Hoa xã.

Dap Tam Hiep doi dien dinh lu lich su, mo 11 cua giai vay-Hinh-12
 Theo Apple Daily, bàn chân của công trình Lạc Sơn Đại Phật, tỉnh Tứ Xuyên, lần đầu tiên ngập dưới nước trong 70 năm qua. Ảnh: Tân Hoa xã.