Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền (Bên mời thầu) vừa công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu “Sửa chữa và nâng cấp thiết bị sấy nóng 1 - hệ tạo hạt 1”, thuộc Công trình “Kế hoạch sửa chữa lớn năm 2025”.

Điều đáng chú ý, trong 3 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu (E-HSDT), đơn vị được phê duyệt trúng thầu là nhà thầu có giá dự thầu cao nhất. Diễn biến này xảy ra sau khi hai đối thủ cạnh tranh lần lượt bị loại khỏi "cuộc đua" vì những lý do liên quan đến tính hợp lệ của hồ sơ và năng lực kinh nghiệm.

Giá dự thầu cao nhất, vẫn được lựa chọn

Theo các tài liệu được công bố công khai, gói thầu nêu trên có Mã thông báo mời thầu IB2500337033-00. Gói thầu được tổ chức lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, thực hiện tại tỉnh Tây Ninh.

Gói thầu sử dụng nguồn vốn tự có của doanh nghiệp. Giá gói thầu được ông Ngô Văn Đông, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền, phê duyệt tại Quyết định số 635/QĐ.KS-BĐ ngày 04/08/2025 là 6.000.000.000 đồng.

Tại thời điểm đóng thầu ngày 27/08/2025, biên bản mở thầu ghi nhận có 3 nhà thầu tham dự.

Một là, Công ty TNHH Chế tạo máy Phú Minh (MST: 0302276163) dự thầu với giá 4.980.000.000 đồng. Hai là, Công ty TNHH 3H-Biztech (MST: 0313856744) dự thầu với giá 5.425.720.000 đồng. Ba là, Công ty TNHH Cơ khí Phúc Thạnh (MST: 0303122494) dự thầu với giá 5.670.280.000 đồng.

Như vậy, Công ty TNHH Cơ khí Phúc Thạnh (Phúc Thạnh) là nhà thầu có giá dự thầu cao nhất trong 3 đơn vị tham gia, cao hơn nhà thầu giá thấp nhất (Phú Minh) gần 700 triệu đồng.

Tuy nhiên, vào ngày 16/10/2025, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền đã ký Quyết định số 834/QĐ.KS-BD phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu. Theo đó, đơn vị trúng thầu chính là Công ty TNHH Cơ khí Phúc Thạnh, với giá trúng thầu là 5.670.280.000 đồng. Giá trúng thầu này bằng đúng giá dự thầu mà Phúc Thạnh đã nộp và được ký số phê duyệt vào ngày 20/10/2025.

Thời gian thực hiện hợp đồng là 120 ngày, loại hợp đồng trọn gói. Gói thầu này, nếu so với giá gói thầu (6.000.000.000 đồng), đã đạt tỷ lệ tiết kiệm 329.720.000 đồng, tương đương khoảng 5,5%.

Hai đối thủ bị loại vì bảo đảm dự thầu và hợp đồng tương tự

Diễn biến quá trình xét thầu được thể hiện rõ trong Báo cáo đánh giá E-HSDT ngày 15/09/2025 của Tổ chuyên gia thuộc Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền.

Ở vòng đánh giá tính hợp lệ, Tổ chuyên gia kết luận Công ty TNHH 3H-Biztech "không đạt". Lý do được thuyết minh là: "Nhà thầu công ty TNHH 3H-BIZTECH nộp đảm bảo dự thầu có thời gian hiệu lực đảm bảo dự thầu là 60 ngày (từ ngày 27/08/2025 đến hết ngày 25/10/2025), thời gian quy định trong E-HSMT là 90 ngày nên không đạt về tính hợp lệ của E-HSDT".

Như vậy, một đối thủ của Phúc Thạnh đã bị loại ngay ở bước đánh giá đầu tiên vì một lỗi cơ bản về thời gian hiệu lực của bảo đảm dự thầu.

Cuộc đua chỉ còn lại Phúc Thạnh và Công ty TNHH Chế tạo máy Phú Minh (nhà thầu bỏ giá thấp nhất).

Tuy nhiên, tại vòng đánh giá năng lực và kinh nghiệm, đến lượt Công ty TNHH Chế tạo máy Phú Minh bị đánh giá "không đạt".

Lý do được nêu rõ trong Báo cáo đánh giá: "Nhà thầu công ty TNHH chế tạo máy Phú Minh: Kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự: Nhà thầu cung cấp hợp đồng tương tự số 247/2024HĐ/SPLT-PM được đánh giá đạt về giá trị tối thiểu tuy nhiên không đạt tính chất tương tự theo quy định của E-HSMT".

Tài liệu cũng cho thấy, Bên mời thầu đã có Công văn số 698/CV.BD-KS ngày 04/09/2025 yêu cầu nhà thầu Phú Minh bổ sung tài liệu chứng minh "kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự". Dù nhà thầu đã nộp công văn giải trình, nhưng Tổ chuyên gia vẫn đánh giá hợp đồng này "không đạt tính chất tương tự" và kết luận nhà thầu "không đạt về năng lực và kinh nghiệm".

Trong khi đó, nhà thầu Phúc Thạnh cũng phải thực hiện làm rõ E-HSDT. Báo cáo đánh giá ban đầu nhận định Phúc Thạnh "chưa nộp tài liệu để chứng minh đã thực hiện nghĩa vụ kê khai thuế và nộp thuế". Sau khi Bên mời thầu có Công văn số 699/CV.BD-KS ngày 04/09/2025 yêu cầu làm rõ, nhà thầu này đã nộp bổ sung và được Tổ chuyên gia đánh giá "đạt về năng lực và kinh nghiệm".

Vượt qua 2 đối thủ, Công ty TNHH Cơ khí Phúc Thạnh là đơn vị duy nhất được đánh giá "đạt" ở vòng đánh giá kỹ thuật và được xếp hạng 1.

Việc các nhà thầu tham dự bị loại vì những lý do cơ bản như bảo đảm dự thầu hay không đáp ứng tính chất hợp đồng tương tự không phải là hiếm. Tuy nhiên, diễn biến tại gói thầu IB2500337033-00 đặt ra câu hỏi về chất lượng hồ sơ dự thầu của các doanh nghiệp, đồng thời làm giảm tính cạnh tranh thực tế, tạo điều kiện cho nhà thầu duy nhất còn lại trúng thầu mà không vấp phải sự cạnh tranh nào về giá ở vòng cuối cùng.

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, đã nêu rõ các nguyên tắc cơ bản của đấu thầu là "Cạnh tranh", "Công bằng", "Minh bạch" và "Hiệu quả kinh tế". Do đó, việc đảm bảo tính cạnh tranh thực chất trong mỗi gói thầu là trách nhiệm hàng đầu của chủ đầu tư và bên mời thầu.

Như vậy, Công ty TNHH Cơ khí Phúc Thạnh (Phúc Thạnh) là nhà thầu có giá dự thầu cao nhất trong 3 đơn vị tham gia, cao hơn nhà thầu giá thấp nhất (Phú Minh) gần 700 triệu đồng.