Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) chia chất gây ung thư thành 4 cấp độ. Trong số đó, chất gây ung thư cấp độ 1 đáng lo ngại nhất. Chất gây ung thư loại 1 là những chất có đủ bằng chứng chứng minh gây ung thư ở người. Có nhiều thực phẩm chứa chất ung thư. Mọi người nên tránh càng xa càng tốt. (Ảnh: ABLW, minh họa)
1. Thực phẩm chứa aflatoxin. Aflatoxin là chất gây ung thư mạnh nhất được phát hiện cho tới nay, đặc biệt là aflatoxin B1. Loại này độc gấp 68 lần asen, có thể gây ung thư ở nhiều cơ quan khác nhau.
Aflatoxin có tính ổn định, không dễ hòa tan trong nước, chịu được nhiệt độ cao. Nhiệt độ ly giải là 280°C nên rất khó để loại bỏ độc tính của aflatoxin bằng cách rửa bằng nước hoặc đun sôi.
Trong cuộc sống, aflatoxin có thể xuất hiện ở các loại hạt như ngô, lạc, đậu, hạt dưa, óc chó, các sản phẩm từ đậu nành,... không được bảo quản đúng cách. Dấu hiệu nhận biết thực phẩm gây ung thư chứa aflatoxin là bề ngoài có lớp nấm mốc, ăn có vị đắng. Nếu ăn có vị này, bạn nên nhổ ra rồi súc miệng nhiều lần bằng nước.
Dầu tự ép cũng tiềm ẩn nguy cơ chứa aflatoxin. Nguyên nhân bởi nguyên liệu thô sử dụng để chiết xuất dầu như lạc, đậu nành rất dễ nhiễm Aspergillus aflatoxin. Ở dầu ép công nghiệp, phần lớn aflatoxin sẽ bị loại bỏ khi tinh luyện. Vậy nhưng, dầu tự ép không có bước này nên khả năng chứa aflatoxin rất cao.
2. Thịt chế biến. Thịt chế biến là tất cả các loại thịt được hun khói, muối, sấy khô, chế biến để tăng hương vị và bảo quản được lâu như giăm bông, xúc xích, thịt khô, thịt đóng hộp, nước sốt thịt,...
Quá trình chế biến, người ta sẽ thêm natri nitrit để thịt mềm và đẹp hơn, kéo dài thời gian bảo quản. Điều đáng bàn, nitrit phản ứng với protein trong thịt sẽ tạo ra hợp chất nitroso. Đây là chất độc tính cao, có khả năng gây ung thư.
3. Cá muối kiểu Trung Quốc. Giống như các sản phẩm thịt chế biến, cá muối chứa lượng nitrit cực lớn. Tiêu thụ thường xuyên làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng. Ngoài cá muối, các thực phẩm muối chua khác như dưa chua, cà muối cũng có rủi ro sức khỏe này.
4. Khói thuốc, khói dầu. Khói thuốc lá chứa hàng nghìn chất độc hại, trong đó có 69 chất gây ung thư. Bất kể hút thuốc chủ động hay hút thuốc thụ động, những chất này đi vào cơ thể đều gây hại, tăng nguy cơ mắc ung thư như ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư miệng, ung thư tuyến tụy, ung thư thực quản.
Ngoài khói thuốc, khói dầu ở nhiệt độ cao cũng chứa chất gây đột biến, ung thư như benzopyrene, butadiene, phenol,... Nghiên cứu cho thấy, những người tiếp xúc với khói dầu ở nhiệt độ cao thời gian dài có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 2-3 lần.
5. Rượu. Ethanol trong rượu vang và acetaldehyde (chất chuyển hóa của ethanol trong gan) là những chất gây ung thư cấp độ 1. Tiêu thụ nhiều rượu sẽ khiến độc tố tích tụ gây tổn thương gan. Người dùng dễ đối diện các vấn đề như gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
Chuyên gia nhấn mạnh, dù rượu vang trắng hay vang đỏ, bia hay các loại đồ uống chứa cồn đều gây hại gan. Mỗi lần say rượu được ví như bị viêm gan cấp tính. Đặc biệt, bệnh nhân viêm gan B uống rượu sẽ tạo điều kiện khiến tình trạng viêm gan trở thành ung thư gan.
6. Trầu cau. Trầu cau là thực phẩm gây ung thư nhưng nhiều người không biết. Có 3 lý do khiến trầu cau trở thành mối nguy gây ung thư đáng chú ý. Thứ nhất, arecoline trong trầu có thể gây ung thư. Thứ hai, các sợi trong miếng trầu rất thô. Thứ ba, vôi phết trong miếng trầu gây kích ứng niêm mạc mạnh.
Khi nhai trầu, vỏ cau cứng cọ sát vào miệng nhiều lần có thể làm tổn thương niêm mạc. Cùng với kích thích của arecoline và vôi, niêm mạc sẽ xơ hóa, mất đi tính đàn hồi. Theo thời gian, người dùng dễ đối diện với ung thư miệng.
