Đức chi hàng tỷ USD tái lập “lá chắn thép” nhằm đối phó làn sóng UAV

Đức sắp tung “át chủ bài” Skyranger 30 để tái sinh năng lực phòng không tầm ngắn của nước này nhằm đối phó làn sóng UAV "cảm tử" đang làm rung chuyển nhiều điểm nóng xung đột. Pháo 30mm với đạn lập trình, gắn trên xe bọc thép 8x8, hứa hẹn trở thành lá chắn thép cho cả tiền tuyến lẫn hạ tầng trọng yếu.

Hiện tại Tập đoàn Rheinmetall đang chờ đơn đặt hàng trị giá 7-9 tỷ USD từ Lực lượng Vũ trang Đức cho Skyranger. Giám đốc điều hành Armin Papperger dự kiến hợp đồng sẽ được ký trong năm 2025, với thời hạn bàn giao đến năm 2035. Đây sẽ là thương vụ phòng không lớn nhất của Đức trong nhiều thập kỷ.

Dù chưa công bố số lượng chính thức, theo các nguồn tin quốc phòng Đức ước tính, hợp đồng có thể bao gồm 500-600 hệ thống. Quy mô này đánh dấu sự trở lại đáng kể của pháo phòng không tự hành - năng lực mà Đức đã loại bỏ từ khi rút Gepard khỏi biên chế năm 2010.

Trước đây, Gepard trang bị pháo đôi 35mm và radar dẫn bắn, đóng vai trò xương sống của phòng không tầm ngắn Đức. Dù đã “nghỉ hưu”, nhưng Gepard vẫn đang chứng tỏ hiệu quả tại Ukraine khi bắn hạ UAV Shahed/Geran và tên lửa hành trình bay thấp. Tuy nhiên, nguồn đạn 35mm khan hiếm khiến khả năng duy trì tác chiến lâu dài bị hạn chế.

Skyranger 30 là biến thể mới của hệ thống phòng không tầm gần, được tích hợp trên khung gầm xe bọc thép bánh lốp Boxer 8x8. So với Gepard, Skyranger 30 nhẹ hơn, ít giáp bảo vệ hơn, nhưng bù lại có chi phí sản xuất và vận hành thấp hơn, dễ triển khai bằng đường bộ hoặc đường không, đồng thời vẫn duy trì được khả năng di chuyển linh hoạt trên chiến trường.

Về hỏa lực, đạn nổ trên không lập trình AHEAD của Oerlikon giúp tiêu diệt hiệu quả mục tiêu nhỏ, chậm và bay thấp. Pháo 30mm có tầm bắn khoảng 3 km, giảm nguy cơ gây thiệt hại phụ so với đạn pháo truyền thống. Radar Spexer 2000 3D MKIII của Hensoldt phát hiện UAV nhỏ ở khoảng cách tới 40 km, tích hợp với hệ thống quang-điện để theo dõi và ngắm bắn.

Trước đó, vào cuối tháng 6/2024, Đức đặt mua lô đầu gồm 1 nguyên mẫu và 18 hệ thống Skyranger 30, kèm tùy chọn bổ sung 30 chiếc. Ngoài Đức, Áo đã ký hợp đồng, còn Litva, Đan Mạch và Hungary bày tỏ quan tâm; riêng Hungary chọn biến thể lắp trên khung gầm Lynx KF41.

Việc Đức tái đầu tư SHORAD phản ánh xu hướng chung của NATO khi UAV giá rẻ, chỉ vài chục nghìn USD, ngày càng thách thức các hệ thống phòng không đắt đỏ. So với tên lửa phòng không, pháo phòng không như Skyranger 30 rẻ hơn nhiều trong tiêu diệt mục tiêu hạng nhẹ, đồng thời vẫn đủ linh hoạt để đối phó mối đe dọa phức tạp hơn.

Ukraine cũng triển khai giải pháp tiết kiệm hơn: hệ thống Sky Sentinel trang bị súng máy 12,7mm điều khiển hỏa lực AI, giá chỉ 150.000 USD, đủ sức bắn hạ Shahed và UAV trinh sát. Tuy nhiên, tầm bắn và khả năng tiêu diệt nhiều loại mục tiêu của Sky Sentinel thua xa Skyranger, vốn có thể bảo vệ cả đơn vị cơ động và mục tiêu chiến lược.

Đức xem Skyranger 30 là một mắt xích trong mạng lưới phòng không nhiều tầng, phối hợp với các hệ thống tên lửa và giải pháp phi động lực để đối phó toàn diện từ UAV mini đến tên lửa đạn đạo. Quy mô hợp đồng cho thấy Berlin muốn triển khai Skyranger không chỉ trên chiến trường mà còn tại các khu vực trọng yếu trong nước.

Hiện tại, Rheinmetall cũng nghiên cứu phương án giá rẻ hơn, như lắp tháp pháo Skyranger 35 lên xe tăng Leopard 1 và Leopard 2 để đáp ứng nhu cầu cấp bách của Ukraine. Về lâu dài, vũ khí năng lượng định hướng như laser và vi sóng có thể hỗ trợ hoặc thay thế pháo-tên lửa trong tác chiến chống UAV và đạn pháo.

Trong khi các công nghệ tương lai vẫn đang hoàn thiện, Skyranger 30 được xem là giải pháp tức thời giúp Đức lấy lại lợi thế phòng không tầm ngắn, vốn đã suy giảm từ sau Chiến tranh Lạnh. Khoản đầu tư hàng tỷ USD này không chỉ củng cố khả năng bảo vệ bầu trời Đức, mà còn gửi thông điệp về cam kết của Berlin đối với an ninh NATO trước thách thức mới.