Một người cầm trên tay cuốn hộ chiếu Mỹ. Ảnh: Smith Collection.
Sắc lệnh được ông Trump ký ngay sau khi nhậm chức vào ngày 20/1, chặn việc cấp quyền công dân cho trẻ em sinh ra ở Mỹ nếu cha hoặc mẹ không phải là người Mỹ hoặc không phải là thường trú nhân (được cấp thẻ xanh).
Sắc lệnh của ông Trump đã vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ ở Mỹ. Ít nhất 22 bang ủng hộ đảng Dân chủ và các tổ chức hoạt động xã hội đã nộp đơn kiện lên tòa án liên bang ở thành phố Boston và Seattle, cáo buộc ông Trump “vi phạm Hiến pháp”.
Lệnh đình chỉ sắc lệnh của ông Trump có hiệu lực trong hai tuần và trên phạm vi toàn quốc. Theo truyền thông Mỹ, thẩm phán John Coughenour đã nhiều lần ngắt lời luật sư Brett Shumate của Bộ Tư pháp trong phiên điều trần và đặt câu hỏi về tính hợp pháp đối với sắc lệnh của ông Trump.
“Đây là sắc lệnh vi hiến trắng trợn”, Coughenour nói, cho biết ông chưa từng thấy trường hợp nào mà mà hiến pháp bị “vi phạm trắng trợn” như vậy.
Trong khi đó, Bộ Tư pháp Mỹ khẳng định sẽ “bảo vệ mạnh mẽ” sắc lệnh, khẳng định chính quyền ông Trump “diễn giải đúng” quy định nêu trong Hiến pháp.
“Chúng tôi mong muốn trình bày một lập luận đầy đủ về bản chất vụ việc trước tòa án và trước người dân Mỹ, những người đang rất mong muốn luật pháp của quốc gia chúng ta được thực thi", Bộ Tư pháp Mỹ cho biết.
Sắc lệnh là một phần trong các chính sách “nước Mỹ trên hết” mà ông Trump công bố sau khi nhậm chức. Ông Trump đã chỉ dạo các cơ quan liên bang đẩy mạnh truy quét người nhập cư bất hợp pháp, đột kích ở các khu vực trước đây không được phép như trường học, nhà thờ và bệnh viện.
Trump đã liệt các băng đảng ma túy Mexico là tổ chức khủng bố nước ngoài và triển khai thêm binh sĩ tới biên giới để chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp.
Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên sau khi nhậm chức, ông Trump tuyên bố "hàng nghìn" kẻ khủng bố đã lẻn vào nước này qua biên giới và cáo buộc Venezuela giúp đưa tội phạm tới Mỹ.