Binh sĩ Mỹ đứng gác tại một căn cứ quân sự trong cuộc tập trận giữa Mỹ và Philippines.
Năm 2014, Mỹ và Philippines đã ký Thỏa thuận Hợp tác quốc phòng tăng cường (EDCA) cho phép Mỹ tăng cường hiện diện quân sự tại các căn cứ của Philippines.
Washington được phép đặt trang thiết bị quốc phòng tại 5 căn cứ của Manila và luân chuyển các trang thiết bị quân sự tại những căn cứ này.
Hôm 19/4, Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo cho biết Washington sẽ không được phép tiến hành các hoạt động quân sự không nằm trong thỏa thuận EDCA năm 2014, bao gồm khả năng Mỹ hỗ trợ đảo Đài Loan trong trường hợp Trung Quốc tấn công quân sự, theo tờ SCMP.
"Theo quan điểm của chúng tôi, EDCA không phải là thỏa thuận nhằm đối phó với nước ngoài mà chỉ nhằm phục vụ lợi ích của Philippines", ông Manalo phát biểu trong phiên điều trần tại Thượng viện.
Theo ông Manalo, chính sách đối ngoại chính của Philippines là "thân thiện với tất cả các quốc gia" và khẳng định các cam kết an ninh cần tuân theo lập trường này.
Ông Manalo nói Philippines cũng cho phép Mỹ sử dụng căn cứ quân sự theo thỏa thuận EDCA để sửa chữa, tiếp nhiên liệu cho các vũ khí.
Hồi đầu tháng này, Philippines thông báo sẽ cho phép Mỹ tiếp cận thêm 4 căn cứ quân sự khác của nước này, nằm gần eo biển Đài Loan. Điều đó có nghĩa là Mỹ có thể sử dụng 9 căn cứ quân sự ở Philippines.
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Carlito Galvez Jnr, mục đích của việc mở rộng thỏa thuận là bảo vệ khu vực phía bắc của Philippines và lợi ích của nước này ở vùng biển phía tây Philippines.
Vùng biển phía tây Philippines là cụm từ được Manila sử dụng để mô tả khu vực phía đông Biển Đông, nằm trong vùng lãnh hải và đặc quyền kinh tế của Philippines.
Tuần trước, Tổng thống Philippines Ferdinand 'Bongbong' Marcos Jr đã lên tiếng trấn an Bắc Kinh. "Phản ứng của Trung Quốc là không bất ngờ vì họ có lý do để lo lắng. Nhưng Philippines sẽ không cho phép Mỹ sử dụng căn cứ quân sự cho các mục đích tấn công. Các căn cứ chỉ được Mỹ sử dụng khi Philippines cần sự giúp đỡ".
Giống như người tiền nhiệm Rodrigo Duterte, ông Macros duy trì lập trường xây dựng mối quan hệ cân bằng với Mỹ và Trung Quốc.