Chính sách thuế mới của Trump có thể gây chấn động châu Á
Theo các nhà kinh tế, các nền kinh tế mới nổi tại châu Á có mức thuế quan đối với hàng hóa Mỹ cao hơn nhiều so với mức Mỹ áp lên hàng hóa của họ. Điều này khiến họ dễ trở thành mục tiêu nếu Trump áp dụng chính sách thuế đối ứng.
Trong một tuyên bố gần đây, Trump cho biết ông muốn đảm bảo Mỹ được "đối xử công bằng" và sẵn sàng thay thế mối đe dọa áp thuế toàn diện bằng chiến lược thuế đối ứng. Theo phân tích của Nomura Holdings, điều này có thể khiến các nước châu Á phải nhanh chóng điều chỉnh chính sách thương mại để giảm thiểu rủi ro đối đầu với Mỹ.
Việc Trump tái khởi động chính sách thuế quan có thể khiến căng thẳng thương mại gia tăng, đẩy các nước châu Á vào thế bị động và buộc họ phải tìm cách đàm phán với Mỹ.
Trong số các nền kinh tế châu Á, Ấn Độ và Thái Lan là hai nước có nguy cơ cao nhất nếu Mỹ thực hiện chính sách thuế quan đối ứng. Nguyên nhân là mức thuế trung bình mà hai quốc gia này áp lên hàng hóa Mỹ cao hơn đáng kể so với mức thuế Mỹ áp lên hàng hóa của họ.
Theo Bloomberg Economics, mức thuế trung bình của Ấn Độ đối với hàng hóa Mỹ cao hơn 10 điểm phần trăm so với mức Mỹ áp lên hàng hóa Ấn Độ. Các chuyên gia Deutsche Bank cũng nhận định rằng mức chênh lệch thuế này khiến Ấn Độ dễ bị Mỹ đáp trả bằng thuế quan.
Tương tự, Thái Lan đang tìm cách tăng cường nhập khẩu hàng hóa Mỹ, bao gồm ethane và nông sản, nhằm giảm thiểu nguy cơ bị đánh thuế. Điều này cho thấy các nước châu Á đang chủ động điều chỉnh thương mại để tránh bị Mỹ trừng phạt bằng thuế quan.
Tác động của thuế đối ứng đến quan hệ thương mại Mỹ - châu Á là gì?
Nếu chính sách thuế mới được áp dụng, quan hệ thương mại giữa Mỹ và các nước châu Á có thể trở nên căng thẳng hơn. Không chỉ dựa vào mức thuế hiện tại, Mỹ có thể mở rộng phạm vi đánh thuế dựa trên các yếu tố khác như thặng dư thương mại hoặc mức thuế mà các nước áp lên doanh nghiệp Mỹ.
Chẳng hạn, nếu chính quyền Trump quyết định đánh thuế đối ứng dựa trên thặng dư thương mại, nhiều nước châu Á có thể bị ảnh hưởng mạnh hơn, không chỉ riêng Ấn Độ hay Thái Lan. Điều này có thể khiến các nước phải tăng cường nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ để giảm sự mất cân bằng trong cán cân thương mại.
Các chuyên gia từ Morgan Stanley nhận định, nếu Mỹ áp thuế để giảm mức chênh lệch, Ấn Độ có thể phải tăng mua vũ khí, năng lượng và máy bay từ Mỹ. Trong khi đó, các ngành công nghiệp có mức thuế cao như ô tô và nông sản có thể trở thành mục tiêu chính của chính sách này.
Các chuyên gia cảnh báo rằng thuế quan đối ứng có thể khiến căng thẳng thương mại leo thang, tương tự như cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung giai đoạn 2018-2019. Khi đó, Mỹ đã áp thuế mạnh lên hàng hóa Trung Quốc, dẫn đến chuỗi phản ứng trả đũa và gây thiệt hại lớn cho cả hai nền kinh tế.
Hiện nay, áp lực đối với các nước châu Á ngày càng tăng khi Trump thể hiện quyết tâm thực hiện chính sách này ngay lập tức hoặc trong thời gian ngắn sau khi công bố. Nếu điều này xảy ra, các nước châu Á có thể phải nhanh chóng điều chỉnh chiến lược thương mại, tăng cường đàm phán với Mỹ để tránh bị áp thuế nặng.
Morgan Stanley nhận định rằng mức độ ảnh hưởng của chính sách này phụ thuộc vào cách Trump triển khai – liệu ông có nhắm vào mức thuế trung bình quốc gia, từng ngành cụ thể hay cân nhắc các yếu tố khác như lợi ích chiến lược của Mỹ. Dù thế nào, căng thẳng thương mại tại châu Á chắc chắn sẽ gia tăng nếu Trump thực hiện lời đe dọa của mình.