Nằm ở số 4 đường Nguyễn Thị Minh Khai, phường Cẩm Phô, thành phố Hội An, nhà cổ Phùng Hưng có tuổi đời hơn 100 năm, là một trong những mẫu nhà cổ đẹp nhất Hội An.
Theo các tư liệu, chủ nhân đầu tiên của nhà cổ Phùng Hưng ở Hội An là một thương nhân người Việt, buôn bán các mặt hàng lâm thổ sản như quế, tiêu, muối, các mặt hàng lụa tơ tằm, đồ sứ, thủy tinh...
Ông đặt tên cho ngôi nhà là Phùng Hưng hàm nghĩa Hưng Thịnh, với mong muốn công việc làm ăn luôn được phát đạt. Chủ nhân hiện nay là thế hệ con cháu của ông, vẫn tiếp tục sinh hoạt và bảo quản ngôi nhà cổ này.
Về tổng quan, nhà cổ Phùng Hưng cũng là kiểu nhà buôn bán phổ biến trong thế kỷ 19 tại các đô thị Việt Nam với kết cấu hai tầng, hình ống, mặt tiền rộng.
Ngôi nhà này thể hiện sự phát triển về kỹ thuật kiến trúc và sự giao thoa giữa các phong cách Á Đông thời bấy giờ, cụ thể là sự kết hợp giữa ba trường phái Việt Nam, Nhật Bản và Trung Quốc.
Trong đó, phần mái nhà ở gian giữa có bốn hướng gọi là mái “tứ hải” là kiểu kiến trúc Nhật Bản.
Hệ thống ban công và cửa là kiểu kiến trúc Trung Quốc.
Hệ thống sườn gỗ, xà ngang, xà dọc, mái truyền thống hai hướng ở gian trước và gian sau là kiểu kiến trúc đặc trưng của Việt Nam.
Vật liệu chủ yếu để dựng nhà là gỗ. Hệ thống trụ đỡ ngôi nhà có đến 80 cột gỗ lim quý, tất cả được đặt trên chân đá để tránh tiếp xúc với mặt đất, giúp kéo dài tuổi thọ.
Phần gác của ngôi nhà có hành lang rộng bao quanh.
Các kiểu cửa trên song dưới bản giúp dễ di chuyển trong nhà, có thể tháo rời ra, mát vào mùa hè và ấm vào mùa đông.
Một nét đặc biệt của nhà cổ Phùng Hưng là sàn tầng gác có một cửa sập thông với tầng dưới để khi lụt lội xảy ra có thể chuyển đồ đạc lên tầng trên.
Các bộ phận đỡ mái hiên nhà được chạm khắc hình cá chép đầy công phu. Đây vốn là biểu tượng cho sự may mắn với người Hoa, đối với người Nhật là quyền lực, đối với Việt là sự thịnh vượng.
Hệ thống hiện vật trong ngôi nhà khá phong phú, mang đậm nét văn hóa phố cổ Hội An, nhiều đồ vật đã được truyền lại qua nhiều thế hệ.
Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, nhà cổ Phùng Hưng được xây dựng trong thời kỳ phát triển của đô thị Hội An, hấp thụ nhiều tinh hoa của buổi giao thời và là một trong những biểu trưng cho giai đoạn phồn vinh của thương cảng Hội An xưa.
Ngôi nhà có vị trí đắc địa, ngay cạnh Chùa Cẩu nổi tiếng, do đó lượng khách ghé thăm luôn luôn đông đúc.
Khung cảnh phố cổ Hội An nhìn từ một cửa sổ của ngôi nhà.
Từ năm 1992, nhà cổ Phùng Hưng đã được công nhận là di tích kiến trúc - nghệ thuật cấp quốc gia của Việt Nam.
