Trong cuộc trò chuyện này, cựu Tổng thống Đông Timor Horta đưa ra một nhận định chắc chắn rằng, không quốc gia nào trong vụ tranh chấp ở Biển Đông và Hoa Đông sẽ chịu nhường bước cả.

“Chắc chắn, Trung Quốc, Nhật Bản, Philippines hay Việt Nam đều sẽ không lùi bước trước những tuyên bố chủ quyền của họ. Vì vậy, họ sẽ cần đi tới một thỏa hiệp. Và thỏa hiệp tốt nhất đối với các bên là hướng tới sự phát triển chung trong khu vực. Đó là lợi ích tốt nhất cho các mối bên và cho cả khu vực”, ông cho hay.

Philippines, Mỹ và các nước khác được hưởng lợi nhiều hơn từ việc bảo vệ 200 hải lý vùng đặc quyền kinh tế ở khu vực Biển Đông. Nếu không đáp trả bằng những hành động quân sự với những biện pháp kinh tế đối với Trung Quốc, Bắc Kinh sẽ ngang ngược lấn tới chiếm các hòn đảo và bãi cát ngầm gần Philippines và tiếp tục triển khai các giàn khoan dầu hàng tỷ USD ở Biển Đông. Nghiêm trọng hơn, Trung Quốc có thể có các hành động đe dọa các nước nhỏ bằng quân sự.

Phillippines và Việt Nam có quân đội nhỏ hơn so với Trung Quốc nên cần một chiến lược tối ưu nhằm đối phó với những tài sản bán cố định ở Biển Đông như giàn khoan dầu của Trung Quốc.