Công ty Cổ phần Thương mại và Xây dựng T&T Việt Nam chào giá thấp hơn giá gói thầu tới hơn 3 tỷ đồng nhưng vẫn bị loại tại bước đánh giá kỹ thuật với những lỗi sơ suất khó tin đối với một nhà thầu chuyên nghiệp. Kết quả, Liên danh Kiến Bình - Sông Lô trúng thầu với mức tiết kiệm ngân sách 0,18%.

Theo thông tin công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, ngày 31/10/2025, PGS.TS Lê Hiếu Giang, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh đã ký Quyết định số 4163/QĐ-ĐHSPKT phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Thi công xây lắp". Đây là gói thầu thuộc dự án "Cải tạo, sửa chữa giảng đường khu C", sử dụng nguồn thu hợp pháp của nhà trường.

Chiến thắng sát nút và bài toán tiết kiệm ngân sách

Gói thầu có giá dự toán được duyệt là 11.617.340.693 đồng, được tổ chức đấu thầu rộng rãi qua mạng theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ. Đơn vị tư vấn lập E-HSMT và đánh giá E-HSDT là Công ty Cổ phần Khảo sát Thiết kế & Tư vấn Đầu tư (SDICO).

Kết quả phê duyệt cho thấy, Liên danh Công ty TNHH Kiến Bình và Công ty Cổ phần Sông Lô là đơn vị trúng thầu với giá 11.596.415.853 đồng. Thời gian thực hiện hợp đồng là 45 ngày, loại hợp đồng trọn gói.

Như vậy, so với giá gói thầu, con số tiết kiệm được thông qua đấu thầu chỉ là 20.924.840 đồng, tương ứng với tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,18%. Dư luận và các chuyên gia đấu thầu thường đặt dấu hỏi về tính cạnh tranh thực chất của các gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm dưới 1%, liệu có hay không sự thiếu vắng sự cạnh tranh lành mạnh?

Đối thủ "tự thua" bằng những lỗi kỹ thuật khó tin

Đi sâu vào Báo cáo đánh giá E-HSDT số 110C/BCĐG-SDICO ngày 24/10/2025 do Tổ chuyên gia của Công ty SDICO lập, bức tranh đấu thầu tại dự án này lộ diện những chi tiết bất thường từ phía nhà thầu bị loại – Công ty Cổ phần Thương mại và Xây dựng T&T Việt Nam.

Cụ thể, Công ty T&T Việt Nam tham dự thầu với giá dự thầu rất hấp dẫn: 8.506.216.100 đồng. Mức giá này thấp hơn giá của Liên danh trúng thầu tới hơn 3 tỷ đồng. Nếu vượt qua được bước đánh giá kỹ thuật, với phương pháp đánh giá giá thấp nhất, cơ hội trúng thầu của T&T Việt Nam là rất lớn, đồng thời giúp Chủ đầu tư tiết kiệm một khoản kinh phí khổng lồ.

Tuy nhiên, nhà thầu này đã bị Tổ chuyên gia đánh giá "Không đạt" ở bước Kỹ thuật (Mục 2.1, 2.2, 4.2, 4.3, 7.3 của E-HSMT). Điều đáng nói là các lý do trượt thầu cho thấy sự thiếu chuyên nghiệp đến mức khó hiểu của một doanh nghiệp đi đấu thầu xây lắp.

Thứ nhất, về tính phù hợp của tiến độ (Mục 4.2), E-HSMT yêu cầu thời gian thi công là 45 ngày. Tuy nhiên, hồ sơ của T&T Việt Nam lại đề xuất biểu đồ cung cấp vật tư (thiết bị vệ sinh, đèn led, dây điện, tủ điện...) kéo dài đến ngày thứ 47 mới hoàn thành. Việc lên kế hoạch đưa vật tư vào công trường sau khi thời hạn thi công đã kết thúc là một lỗi logic sơ đẳng mà hiếm nhà thầu nào mắc phải nếu thực sự nghiêm túc muốn thực hiện gói thầu.

Thứ hai, về giải pháp kỹ thuật (Mục 2.2), nhà thầu này thiếu thuyết minh hàng loạt giải pháp quan trọng như: Vệ sinh nền sàn, chống thấm, bảo ôn ống đồng, lắp đặt thiết bị điều hòa... Bản vẽ tổ chức mặt bằng công trường (Mục 2.1) cũng không thể hiện vị trí biển báo hay giao thông liên lạc.

Thứ ba, về uy tín nhà thầu (Mục 7.3), T&T Việt Nam dù có cam kết nhưng lại không cung cấp được xác nhận của ngân hàng về việc mở tài khoản và tình hình nợ. Đây là tài liệu hành chính cơ bản mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể dễ dàng chuẩn bị.

Ngoài ra, Tổ chuyên gia còn chỉ ra sự sai lệch thông tin trong hợp đồng tương tự mà T&T Việt Nam kê khai. Cụ thể, Hợp đồng số 2812/2022/HĐ-TCXD ký với UBND xã Lam Cốt, nhưng biên bản nghiệm thu lại ghi thông tin chủ đầu tư là... UBND xã Lam Sơn.

Cần minh bạch và cạnh tranh thực chất

Từ những dữ liệu trên, có thể thấy kịch bản tại gói thầu này mang dáng dấp khá quen thuộc trong nhiều nghi vấn "quân xanh, quân đỏ": Một nhà thầu tham gia với giá rất thấp để tạo cảm giác có sự cạnh tranh về giá, nhưng hồ sơ kỹ thuật lại được lập một cách cẩu thả, mắc những lỗi sơ đẳng để "tự nguyện" bị loại, nhường đường cho nhà thầu được định sẵn trúng thầu với giá cao (sát giá gói thầu).

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC đều hướng tới mục tiêu cao nhất là hiệu quả kinh tế, minh bạch và cạnh tranh. Việc một gói thầu hơn 11 tỷ đồng chỉ tiết kiệm được 20 triệu đồng, trong khi nhà thầu giá rẻ bị loại vì lỗi sơ đẳng, là tín hiệu cho thấy cần sự rà soát kỹ lưỡng từ phía cơ quan chức năng và đơn vị chủ quản.

Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, với tư cách là Chủ đầu tư và là một cơ sở giáo dục đại học lớn, cần đảm bảo mỗi đồng vốn (dù là ngân sách hay nguồn thu hợp pháp) đều được sử dụng hiệu quả nhất. Trách nhiệm giám sát của đơn vị Tư vấn (SDICO) và Tổ thẩm định cũng cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo không bỏ lọt các hành vi thông thầu (nếu có).