Sáng 22/5, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình Quốc hội tờ trình dự thảo Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, dự thảo nghị quyết gồm 5 điều quy định về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng; chính sách miễn, hỗ trợ học phí; kinh phí thực hiện; tổ chức thực hiện; điều khoản thi hành.

Nghị quyết bổ sung các đối tượng được miễn, hỗ trợ đóng học phí gồm: trẻ em mầm non dưới 5 tuổi đang học tại các cơ sở giáo dục; học sinh trung học phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục.

Quy định trong dự thảo nghị quyết cũng đề cập việc hỗ trợ học phí với trẻ mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục dân lập, tư thục.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, trẻ em mầm non 5 tuổi tại các cơ sở dân lập, tư thục, học sinh tiểu học ở các trường tư thục ở địa bàn không đủ trường công lập, học sinh THCS tại các cơ sở tư thục đang được ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng học phí.

"Do vậy, việc quy định hỗ trợ cho cả người học tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục để hiện đầy đủ sự ưu việt của chế độ, đảm bảo tính thực thi thống nhất trong chính sách, công bằng trong tiếp cận giáo dục; khuyến khích phát triển giáo dục ngoài công lập, tăng cường xã hội hóa giáo dục", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu rõ.

Nguồn lực để thực hiện Nghị quyết này sẽ từ nguồn ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương và các nguồn lực hợp pháp khác.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đề cập đến những tác động của chính sách. Theo số liệu thống kê năm học 2023-2024, hiện cả nước có 23,2 triệu học sinh (trong đó gồm 21,5 triệu học sinh công lập, chiếm 93%; 1,7 triệu học sinh ngoài công lập). Số học sinh chia theo cấp học: 4,8 triệu trẻ em mầm non; 8,8 triệu học sinh tiểu học, 6,5 triệu học sinh THCS; 2,99 triệu học sinh THPT.

Tổng ngân sách Nhà nước đã và sẽ thực hiện miễn, không thu, hỗ trợ học phí kể từ ngày 1/9/2025 theo các quy định hiện hành là 22,4 nghìn tỷ đồng; trong đó khối công lập là 21,8 nghìn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục: 0,6 nghìn tỷ đồng.

Như vậy, số ngân sách Nhà nước phải đảm bảo thêm khi thực hiện chính sách theo nghị quyết của Quốc hội là 8.200 tỷ đồng, trong đó khối công lập là 6,9 nghìn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục là 1,3 nghìn tỷ đồng.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, dự thảo nghị quyết chỉ mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách, không làm phát sinh các thủ tục hành chính hiện hành. Chính sách này còn góp phần giảm bớt gánh nặng kinh tế đối với gia đình khó khăn; thúc đẩy tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ đối với phần học phí tiết kiệm được, tạo tâm lý tích cực…

Chính phủ trình Quốc hội xem xét thông qua, ban hành Nghị quyết tại Kỳ họp thứ 9 để áp dụng chính sách từ năm học 2025-2026 (bắt đầu từ tháng 9/2025).

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Nghị quyết cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết với những lý do được nêu tại Tờ trình của Chính phủ. Việc ban hành Nghị quyết nhằm thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng, thể hiện tính ưu việt của chế độ ta, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và trách nhiệm của Nhà nước đối với người học, chăm lo cho thế hệ trẻ và bảo đảm an sinh xã hội.

Đồng thời, Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát nội dung Tờ trình về kinh phí thực hiện miễn, hỗ trợ đóng học phí cho người học Chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác với nội dung các phụ lục thống kê kèm theo Tờ trình để bảo đảm tính thống nhất.

Cơ bản nhất trí với chính sách miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông công lập, dân lập, tư thục của dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội cho rằng, về phương thức chi trả hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục, căn cứ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban đề nghị Chính phủ nghiên cứu, quy định việc chi trả hỗ trợ học phí cho nhóm đối tượng này theo phương thức cấp trực tiếp cho người học.

Đồng thời, Ủy ban cũng đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo tục rà soát, hoàn thiện kỹ thuật văn bản của dự thảo Nghị quyết; đánh giá kỹ lưỡng khả năng cân đối ngân sách của các địa phương, nhất là các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

Đánh giá việc bổ sung số kinh phí thực hiện đối với học viên học Chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác vào tổng nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước để thực hiện việc miễn, hỗ trợ học phí từ năm học 2025 - 2026 cho các đối tượng theo dự thảo Nghị quyết.

Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị Chính phủ điều chỉnh dự toán ngân sách năm 2025 đối với các nhiệm vụ phát sinh năm 2025 gắn với việc triển khai Nghị quyết này.