Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ thẩm định dự thảo tờ trình, dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi do Bộ Công an xây dựng.
Dự kiến, dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, thông qua theo trình tự, thủ tục rút gọn tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (tháng 10/2025).
 |
| Bộ Công an đề xuất bỏ phạt tử hình với tội danh tham ô, nhận hối lộ. |
Theo tờ trình, Bộ Công an nêu rõ, theo quy định Bộ luật Hình sự hiện hành còn 18 tội danh có mức hình phạt cao nhất là tử hình. Nhưng thực tiễn thời gian qua cho thấy một số tội danh có tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội không cần thiết phải duy trì hình phạt tử hình.
Đồng thời, thực tiễn thời gian qua tòa án cũng không áp dụng hình phạt tử hình đối với các tội danh này, ví dụ tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh… hoặc ít áp dụng như tội tham ô tài sản, nhận hối lộ.
Về phạm vi không áp dụng hình phạt tử hình, tờ trình của Bộ Công an nêu rõ trường hợp người bị bệnh hiểm nghèo như ung thư giai đoạn cuối, nhiễm HIV đã chuyển giai đoạn AIDS đang có nhiễm trùng, tiên lượng xấu là những căn bệnh như một bản án tử hình nhưng vẫn phải tạm giam kết hợp điều trị tích cực để chờ thi hành án mà chưa có quy định không áp dụng hình phạt tử hình hoặc không thi hành án tử hình với những đối tượng này.
Từ đó, dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi đề xuất dự kiến bỏ hình phạt tử hình và thay bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án (vẫn bảo đảm cách ly người phạm tội ra khỏi đời sống xã hội) tại 5 tội danh:
Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (điều 109 Bộ luật Hình sự); Tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (điều 114);
Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh (điều 194 Bộ luật Hình sự); Tội vận chuyển trái phép chất ma túy (điều 250 Bộ luật Hình sự); Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (điều 421 Bộ luật Hình sự).
Bên cạnh đó, đề xuất bỏ hình phạt tử hình và thay thế bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án ở một số tội danh khác gồm tội gián điệp (điều 110), tội tham ô tài sản (điều 353) và tội nhận hối lộ (điều 354).
Việc này thực hiện theo đề án rà soát, đánh giá những bất cập trong Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự và Luật Thi hành án hình sự liên quan đến áp dụng hình phạt tử hình và thi hành án tử hình; nghiên cứu giảm bớt tội danh bị áp dụng hình phạt tử hình; tăng cường áp dụng biện pháp chuyển đổi từ hình phạt tử hình sang hình phạt tù của Đảng ủy Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã trình Bộ Chính trị cho ý kiến.
