Gói thầu XL04: Xây dựng Sân bê tông và bãi đá thuộc dự án "Xây dựng căn cứ cho Phú Quốc POC" đang trở thành tâm điểm chú ý trên thị trường xây lắp dầu khí. Gói thầu do Chi nhánh Tổng công ty Cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam - Công ty Cảng Dịch vụ Dầu khí (PTSC Supply Base) làm chủ đầu tư và bên mời thầu, với giá dự toán được phê duyệt là 6.512.053.996 đồng (theo Quyết định số 1506/QĐ-CDV ngày 29/07/2025).

Biên bản mở thầu lúc 10:30 ngày 04/09/2025 trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (mã thông báo mời thầu IB2500360305) đã hé lộ danh tính 3 nhà thầu tham dự: Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Đức Phát, Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư Xây dựng Đại Lộc và Công ty TNHH Xây dựng Đại An Phú.

Điểm nhấn lớn nhất của cuộc thầu này nằm ở mức giá dự thầu của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Đức Phát. Nhà thầu này chào giá 5.617.678.389 đồng, thấp hơn giá gói thầu gần 900 triệu đồng, tương ứng tỷ lệ tiết kiệm khoảng 13,7%. Trong bối cảnh chi phí vật liệu xây dựng (cát, đá, xi măng) tại khu vực phía Nam có nhiều biến động trong năm 2025, một mức giảm giá sâu như vậy đặt ra nhiều nghi vấn.

Liệu mức giá này có thực sự đến từ biện pháp thi công tiên tiến, quản trị chi phí tốt, hay là dấu hiệu của việc "bỏ thầu giá thấp" để trúng thầu bằng mọi giá, dẫn đến rủi ro cắt bớt khối lượng hoặc chất lượng công trình về sau? Đây là bài toán khó buộc Tổ chuyên gia và Chủ đầu tư phải cân nhắc kỹ lưỡng, không chỉ nhìn vào con số tài chính mà phải soi xét kỹ biện pháp kỹ thuật.

Năng lực nhà thầu: Những mảnh ghép "sáng - tối"

Phân tích sâu vào hồ sơ năng lực của từng nhà thầu tham dự, bức tranh về khả năng thực thi gói thầu XL04 càng trở nên phức tạp.

Đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Đức Phát (Mã số doanh nghiệp: 3501714995), doanh nghiệp có trụ sở tại Số 109 Bạch Đằng, Phường Vũng Tàu, TP Hồ Chí Minh. Dù có lợi thế về giá thấp nhất, nhưng lịch sử đấu thầu cho thấy nhà thầu này có quy mô nhân sự và thiết bị ở mức vừa phải (89 nhân viên đăng ký). Với thời gian thực hiện hợp đồng rất ngắn, chỉ 60 ngày cho khối lượng công việc san lấp và bê tông hóa lớn, áp lực về huy động máy móc và nhân lực là cực kỳ gay gắt. Nếu trúng thầu, liệu Đức Phát có đảm bảo tiến độ "thần tốc" mà PTSC Supply Base yêu cầu?

Trong khi đó, Công ty TNHH Xây dựng Đại An Phú (Mã số doanh nghiệp: 3501867800), trụ sở tại Số 11 Tôn Đức Thắng, Phường Tam Thắng, TP Hồ Chí Minh, lại đang trong tình trạng "phân thân". Dữ liệu đấu thầu ghi nhận, ngoài gói XL04, Đại An Phú cũng tham gia gói thầu XL02: Xây dựng Kho hàng kín (đóng thầu ngày 01/08/2025) cũng do chính PTSC Supply Base mời thầu. Việc tham gia dồn dập các gói thầu xây lắp của cùng một chủ đầu tư trong thời gian ngắn đặt ra câu hỏi lớn về khả năng huy động nguồn lực tài chính (bảo lãnh dự thầu, vốn lưu động) và nhân sự chủ chốt. Liệu nhà thầu có đang sử dụng "một đội hình" cho nhiều "sân chơi"?

Đáng lo ngại hơn cả là trường hợp của Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư Xây dựng Đại Lộc (Mã số doanh nghiệp: 3502334675). Doanh nghiệp có trụ sở tại Số 209 Âu Cơ, Ấp Phú Giao, Xã Ngãi Giao, TP Hồ Chí Minh này đang thể hiện một phong độ "trượt dài" trong năm 2025. Thống kê sơ bộ cho thấy, Đại Lộc đã liên tiếp trượt thầu tại các gói thầu xây lắp (Gói số 06, Gói số 07...) tại khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu (nay thuộc TP HCM) vào tháng 6/2025.

Đặc biệt, Đại Lộc cũng góp mặt tại gói thầu XL02 của PTSC Supply Base và đã có kết quả trượt thầu. Việc một nhà thầu liên tục tham gia nhưng không trúng thầu, rồi lại tiếp tục xuất hiện ở gói thầu XL04 bên cạnh những gương mặt quen thuộc, khiến dư luận có quyền đặt nghi vấn về vai trò thực sự của doanh nghiệp này.

Tính minh bạch và trách nhiệm giải trình theo Luật mới

Dự án "Xây dựng căn cứ cho Phú Quốc POC" có tổng mức đầu tư hơn 41,8 tỷ đồng (theo Quyết định phê duyệt dự án đầu tư số 1083/QĐ-CDV), là dự án trọng điểm phục vụ hoạt động dầu khí. Do đó, yêu cầu về chất lượng và tiến độ là tối thượng.

Sự xuất hiện trùng lặp của các nhà thầu Đại An Phú, Đại Lộc tại cả gói XL02 và XL04, cùng với mức giảm giá sâu của Đức Phát, là những tín hiệu cần được Chủ đầu tư xem xét dưới lăng kính của sự cạnh tranh công bằng.

Trao đổi về vấn đề này, chuyên gia đấu thầu Đào Giang nhận định: "Nghị định 214/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đấu thầu mới đã trao quyền rất lớn cho chủ đầu tư trong việc làm rõ hồ sơ dự thầu. Đối với các nhà thầu có dấu hiệu bỏ giá thấp bất thường hoặc năng lực tài chính bấp bênh, chủ đầu tư cần yêu cầu nhà thầu giải trình chi tiết đơn giá, thậm chí kiểm tra thực địa thiết bị, máy móc. Không thể để tình trạng 'thắng thầu trên giấy, chết yểu trên công trường' tái diễn."

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Quốc Vũ (Đoàn Luật sư TP HCM) phân tích: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, cùng với Thông tư 79/2025/TT-BTC, đã đặt ra các chế tài rất mạnh về hành vi thông thầu và gian lận. Nếu phát hiện các nhà thầu có sự thỏa thuận ngầm, luân phiên trúng thầu hoặc làm 'quân xanh', cơ quan chức năng hoàn toàn có thể xử lý hình sự. Bên cạnh đó, trách nhiệm giải trình của người có thẩm quyền phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cũng được nâng cao. Việc lựa chọn nhà thầu phải đảm bảo hiệu quả kinh tế nhưng không được đánh đổi bằng rủi ro chất lượng công trình."

Luật sư Vũ cũng lưu ý thêm, với việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính từ 01/7/2025, các doanh nghiệp cần cập nhật chính xác thông tin địa chỉ trụ sở, mã số thuế trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để đảm bảo tính hợp lệ của hồ sơ dự thầu (E-HSDT). Bất kỳ sự sai lệch nào về thông tin pháp lý cũng có thể dẫn đến việc bị loại oan uổng hoặc gây tranh chấp pháp lý về sau.

Chờ đợi sự công tâm từ PTSC Supply Base

Quyết định cuối cùng hiện vẫn nằm trong tay Công ty Cảng Dịch vụ Dầu khí. Liệu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Đức Phát sẽ chiến thắng nhờ chiến lược giá rẻ? Hay cơ hội sẽ được trao cho những nhà thầu chứng minh được năng lực thực sự vững vàng?

Dư luận đang kỳ vọng vào một kết quả chấm thầu công tâm, minh bạch, lựa chọn được nhà thầu đủ "tâm" và "tầm" để thực hiện gói thầu quan trọng này, tránh đi vào "vết xe đổ" của các dự án chậm tiến độ, đội vốn do năng lực nhà thầu yếu kém.

Báo điện tử Tri thức và Cuộc sống sẽ tiếp tục thông tin.