Việc đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế là mục tiêu hàng đầu của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15. Tuy nhiên, tại một gói thầu xây lắp ở Bến Tre (cũ), quá trình lựa chọn nhà thầu đang cho thấy những dấu hiệu cần được làm rõ, đặc biệt khi một nhà thầu bị loại vì lý do thủ tục và tỷ lệ tiết kiệm đạt được khá "khiêm tốn".

Hành trình gói thầu Cầu số 10

Gần đây, Ban Quản lý dự án khu vực Châu Thành - Bến Tre (Ban QLDA) đã hoàn tất quá trình lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu Thi công xây lắp (Mã TBMT: IB2500279930) thuộc dự án Cầu số 10 trên Đường huyện ĐH.01, xã Tường Đa, huyện Châu Thành cũ.

Dự án này được phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu (KHLCNT) tại Quyết định số 2702/QĐ-UBND, do ông Trần Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Châu Thành (nay thuộc tỉnh Vĩnh Long theo sắp xếp hành chính mới) ký ngày 30/05/2025. Nguồn vốn thực hiện được xác định là ngân sách huyện.

Giá gói thầu được phê duyệt là 1.688.012.590 đồng. Gói thầu được tổ chức đấu thầu rộng rãi qua mạng, theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ. Đơn vị được giao lập E-HSMT (Hồ sơ mời thầu điện tử) và đánh giá E-HSDT (Hồ sơ dự thầu điện tử) là Trung tâm tư vấn và kiểm định xây dựng Bến Tre.

Theo các tài liệu công khai, đến thời điểm đóng thầu, có 03 nhà thầu đã nộp E-HSDT, bao gồm:

1. Công ty TNHH MTV Nam Việt Ân (MST: 1300978867)
2. Công ty TNHH Hoàng Đông Á (MST: 1301029406)
3. Liên danh thi công Cầu số 10 (gồm Công ty TNHH MTV Thương mại Xây dựng Nguyễn Triều, MST: 1201623253 và Công ty TNHH Tư vấn đầu tư xây dựng Phát Nguyên, MST: 1201563124).

Sự tham gia của 03 nhà thầu về mặt lý thuyết đã tạo ra một cuộc cạnh tranh để tìm kiếm nhà thầu tốt nhất và tiết kiệm hiệu quả nguồn vốn ngân sách.

Một liên danh bị loại vì "không gia hạn E-HSDT"

Tuy nhiên, diễn biến quá trình đánh giá hồ sơ lại cho thấy sự "rơi rụng" sớm của một đối thủ.

Căn cứ Báo cáo đánh giá E-HSDT do Trung tâm tư vấn và kiểm định xây dựng Bến Tre lập và Quyết định phê duyệt KQLCNT, Liên danh thi công Cầu số 10 đã bị đánh giá là "không đáp ứng".

Lý do được nêu rõ là: "Liên danh thi công Cầu số 10 không thực hiện gia hạn E-HSDT trên hệ thống theo Công văn số 51/BQLKV ngày 15 tháng 9 năm 2025 của Ban Quản lý dự án Khu vực Châu Thành - Bến Tre (không đáp ứng theo Mục 17 CDNT của E-HSMT)".

Việc một nhà thầu (trong trường hợp này là một liên danh) bị loại vì lý do không gia hạn hiệu lực hồ sơ dự thầu là một tình huống không hiếm trong đấu thầu. Điều 13 của Luật Đấu thầu 22/2023/QH15 và các quy định tại Nghị định 214/2025/NĐ-CP, Thông tư 79/2025/TT-BTC đều quy định chặt chẽ về hiệu lực của HSDT. Việc không gia hạn đồng nghĩa với việc nhà thầu tự loại mình ra khỏi cuộc thầu.

Sau khi Liên danh thi công Cầu số 10 bị loại, cuộc thầu chỉ còn lại sự cạnh tranh giữa Công ty TNHH MTV Nam Việt Ân và Công ty TNHH Hoàng Đông Á.

Kết quả, Công ty TNHH Hoàng Đông Á được xếp hạng 2.

Nhà thầu trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm 2,6%

Ngày 09/10/2025, ông Nguyễn Văn Minh, Giám đốc Ban QLDA khu vực Châu Thành - Bến Tre đã ký Quyết định số 21/QĐ-BQLKV phê duyệt KQLCNT cho gói thầu trên.

Đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH MTV Nam Việt Ân (Địa chỉ trụ sở mới sau sáp nhập 01/7/2025 tại Xã An Định, Vĩnh Long; Người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Văn Nam).

Giá trúng thầu của Công ty TNHH MTV Nam Việt Ân là 1.644.050.181 đồng.

Đối chiếu với giá gói thầu được duyệt (1.688.012.590 đồng), số tiền tiết kiệm cho ngân sách nhà nước là 43.962.409 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm 2,6%.

Tỷ lệ tiết kiệm này, dù tuân thủ quy định về giá trúng thầu (không vượt giá gói thầu), nhưng là một con số tương đối thấp, đặt ra câu hỏi về hiệu quả kinh tế thực sự mà hoạt động đấu thầu mang lại cho dự án.

Phải chăng việc một liên danh nhà thầu bị loại sớm vì lý do thủ tục đã làm giảm tính cạnh tranh của gói thầu, tạo điều kiện cho nhà thầu trúng thầu với mức giá gần sát giá gói thầu?

Năng lực nhà thầu trúng thầu nói lên điều gì?

Theo tìm hiểu, Công ty TNHH MTV Nam Việt Ân (MST: 1300978867) được thành lập từ tháng 06/2016. Dữ liệu công khai cho thấy, chỉ riêng trong năm 2025, công ty này đã tham gia và trúng thầu nhiều gói thầu xây lắp.

Đáng chú ý, trong lịch sử đấu thầu của Công ty TNHH MTV Nam Việt Ân, có sự xuất hiện thường xuyên của Công ty Cổ phần tư vấn thiết kế và xây dựng Gia Long với vai trò là đơn vị tư vấn.

Việc một nhà thầu quen mặt trúng nhiều gói thầu tại một địa bàn, hay việc một đơn vị tư vấn thường xuyên "chấm thầu" cho một nhà thầu là điều pháp luật không cấm, miễn là tuân thủ các quy định về xung đột lợi ích (Điều 17 Luật Đấu thầu).

Tuy nhiên, để đảm bảo tinh thần thượng tôn pháp luật, nâng cao hiệu quả vốn đầu tư công, dư luận đặt câu hỏi về tính khách quan, minh bạch trong hoạt động của các chủ đầu tư, bên mời thầu và đơn vị tư vấn.

Liệu năng lực thực sự của Công ty TNHH MTV Nam Việt Ân có tương xứng với quy mô các gói thầu đã trúng? Quá trình đánh giá HSDT tại gói thầu IB2500279930, đặc biệt là vai trò của Trung tâm tư vấn và kiểm định xây dựng Bến Tre, đã thực sự công tâm và khách quan hay chưa? Vì sao một liên danh nhà thầu lại không thực hiện một thao tác nghiệp vụ cơ bản là gia hạn HSDT?

Những câu hỏi này xin gửi tới Ban Quản lý dự án khu vực Châu Thành - Bến Tre và các cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Long để làm rõ, nhằm góp phần xây dựng một thị trường đấu thầu thực sự cạnh tranh và hiệu quả.