Khoảnh khắc tên lửa Iran rời bệ phóng trong xung đột với Israel. Ảnh: Reuters.
Khác biệt so với các tổng thống Mỹ trước đây
Trước một trong những quyết định an ninh quốc gia nghiêm trọng nhất trong nhiệm kỳ, ông Trump vẫn giữ phong cách ứng xử đầy bất định: đưa ra các tuyên bố lấp lửng, phát biểu không chuẩn bị, khác xa cách mà các tổng thống Mỹ thường làm trước khi đưa binh sĩ ra chiến trường, theo CNN.
Dù hậu quả của một cuộc tấn công nhằm vào cơ sở hạt nhân Iran có thể rất nghiêm trọng, nhưng ông Trump dường như không thay đổi cách tiếp cận: mập mờ, giữ cho cả đồng minh lẫn đối thủ đều không thể đoán trước.
Theo CNN, đây là điều ông Trump coi là lợi thế – sự khó đoán và bất ổn. Trong các vấn đề an ninh quốc gia, đa số lãnh đạo muốn tránh điều này, nhưng ông Trump lại xem đó là “chiến lược”. Ông từng nói rằng cách làm này cho phép mình trì hoãn quyết định đến giây phút cuối cùng nhằm tránh việc đưa ra các quyết định không thể đảo ngược.
Đến nay chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn chưa đưa ra lời giải thích rõ ràng với người dân Mỹ về lý do thay đổi quan điểm, từ việc cho rằng Iran chưa có vũ khí hạt nhân sang nhận định Tehran chỉ còn cách việc sản xuất bom hạt nhân chỉ vài tuần.
Chưa có dấu hiệu cho thấy ông Trump sẽ đề xuất Quốc hội cho phép tấn công Iran, dù điều này được Hiến pháp Mỹ quy định. Cũng không có thông tin gì về việc liệu Nhà Trắng đã tính đến hậu quả sau khi không kích cơ sở hạt nhân Fordow của Iran hay chưa, hoặc liệu có kế hoạch nào khác nếu tình hình vượt ngoài kiểm soát.
Quyết định khó khăn
Ông Trump chưa đi đến quyết định cuối cùng về việc Mỹ có tham gia tấn công Iran hay không. Ảnh: Reuters.
Lựa chọn của ông Trump lúc này là: có nên tham gia cùng Israel trong nỗ lực phá hủy chương trình hạt nhân Iran, bằng cách sử dụng các loại bom xuyên boongke mà chỉ Mỹ mới có.
Đây là quyết định đầy rủi ro, vì Iran có thể đáp trả bằng các cuộc tấn công vào căn cứ Mỹ tại Trung Đông, hoặc kích động tấn công bạo lực ở Trung Đông nhằm vào mục tiêu của Mỹ.
CNN dẫn nguồn tin cho biết, ông Trump có thể tìm cách tấn công một số mục tiêu then chốt của Iran mà không đẩy Mỹ vào một cuộc chiến kéo dài – điều mà ông từng hứa với cử tri bỏ phiếu cho mình.
Về lý thuyết, việc tránh đưa bộ binh Mỹ vào Iran là hợp lý, vì các binh sĩ có thể trở thành mục tiêu dễ bị tấn công, giống như trong các cuộc nổi dậy hậu chiến ở Iraq hay Afghanistan. Thực tế là, cuộc không kích sát hại tướng Qasem Soleimani năm 2020 không dẫn đến phản ứng dữ dội như nhiều người dự đoán. Ngoài ra, căn cứ Mỹ trong khu vực hiện nay cũng được phòng thủ nghiêm ngặt hơn trước.
“Không ai biết tôi sẽ làm gì với Iran”
Xác máy bay không người lái (UAV) Hermes của Israel bị Iran bắn hạ. Ảnh: Reuters.
Trong các lần xuất hiện công khai ngày thứ Tư, ông Trump vẫn giữ cách nói lửng lơ thường thấy.
“Tôi có thể làm điều đó... cũng có thể không làm. Không ai biết tôi sẽ làm gì với Iran”, ông Trump nói với các phóng viên tại buổi lễ dựng cột cờ ở Nhà Trắng.
Sau đó, trả lời phỏng vấn của CNN tại Phòng Bầu dục, ông Trump cho biết vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng vì còn chịu áp lực từ cả Israel lẫn một bộ phận cử tri trong nước vốn phản đối các cuộc chiến ở nước ngoài.
“Tôi có những ý tưởng phải làm gì, nhưng tôi thích ra quyết định cuối cùng đúng vào giây cuối, vì mọi thứ có thể thay đổi”, ông nói.
Theo CNN, dù liên tục đưa ra các cảnh báo cứng rắn, ông Trump không đưa ra bất kỳ “lối thoát ngoại giao” nào cho Iran. Trái lại, ông yêu cầu Tehran đầu hàng vô điều kiện – điều mà giới lãnh đạo Cộng hòa Hồi giáo Iran chắc chắn sẽ không chấp nhận, vì nước này xem việc chống Mỹ là mục tiêu cốt lõi từ hơn 45 năm nay.
Thậm chí, ông Trump còn khẳng định rằng Iran từng muốn đến Nhà Trắng gặp mặt – điều mà Tehran đã bác bỏ hoàn toàn.
“Chúng tôi không van xin gì cả”, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Majid Takht-Ravanchi nói với CNN. “Chừng nào sự tấn công và bạo lực vẫn tiếp diễn, chúng tôi không thể nghĩ đến chuyện đàm phán”.
Có thể nói, tới thời điểm này, nước Mỹ – và thế giới – dường như đang trên đường tiến đến một cuộc phiêu lưu mới ở Trung Đông, với kết cục còn bỏ ngỏ.
Và như thường lệ, ông Trump lại để ngỏ một “cú bất ngờ cuối cùng”:
“Bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra”, ông nói – một câu trả lời gói gọn phong cách lãnh đạo đầy kịch tính của ông trong suốt nhiều năm qua.
Phong cách khó đoán của ông Trump một lần nữa tái hiện trong cuộc xung đột Israel – Iran. Ảnh: Reuters.