Trong tháng qua, Lực lượng Vũ trang Ukraine (AFU) đã đạt được một số thành công dọc theo tuyến phòng thủ ở trung tâm Donbass, làm chậm bước tiến của quân đội Nga. Tuy nhiên, thành công này cũng khiến họ phải trả giá đắt.
Vào giữa tháng 8, AFU đã tập trung lực lượng vào tuyến phòng thủ then chốt giữa Pokrovsk và Kostiantivka, bỏ mặc các khu vực khác dễ bị tấn công. Ví dụ, quân đội Nga (RFAF) đã tận dụng cơ hội này để tiến quân dọc theo cả hai bên bờ sông Seversky Donets, cuối cùng chiếm được khu rừng Serebryansky, một khu vực mà AFU đã kiểm soát kể từ mùa thu năm 2022.
Trong khi đó, một lực lượng khác của Nga gặp rất ít kháng cự khi tiến về phía tây dọc theo sông Dnieper và dọc ranh giới với tỉnh Zaporizhia. Các cuộc khủng hoảng nhỏ cũng xảy ra trên tuyến phòng thủ của Ukraine gần Orekhiv, phía nam Zaporizhia và xung quanh Kupyansk, phía đông Kharkov.
Trong những tuần gần đây, diễn biến giao tranh giữa Pokrovsk và Kostiantynivka ngày càng rõ nét. Mặc dù các đoạn phim lẻ tẻ về giao tranh trong khu vực xuất hiện vào tháng 8 và đầu tháng 9, chủ yếu cho thấy AFU tổ chức phản công vào sâu trong lãnh thổ Nga.
Nhưng các đoạn phim định vị địa lý giờ đây đã mô tả chính xác hơn dòng thời gian của cuộc giao tranh và phác họa rõ ràng các chiến tuyến hiện tại. Tuy nhiên, trên thực tế, không có một "mặt trận" duy nhất, liên tục, và tình hình chiến trường vẫn phức tạp và biến động.
Vào đầu tháng 8, Tập đoàn quân 51 của Nga đã bất ngờ đột phá ở phía bắc Pokrovsk, tiến được khoảng 20 km giữa Nikanorivka và Vladimirivka, tiến đến đường cao tốc Dobropilya-Kramatorsk và thậm chí còn xuất hiện ở vùng ngoại ô phía đông bắc Dobropilya.
Trước tình thế nguy ngập, tướng Syrsky, Tổng Tư lệnh AFU, đã huy động quân từ nhiều hướng để yểm trợ và thành công trong việc đẩy lùi quân Nga khỏi trục đường T0514, nhưng nỗ lực cắt đứt hoàn toàn điểm đột phá của Nga đã thất bại.
Trong khi đó, quân Nga liên tục tăng cường quân tiếp viện và điều chỉnh chiến lược. Ban đầu, Tập đoàn quân 51 tập trung lực lượng gần thị trấn chiến lược Rodinske, nằm ở phía đông Pokrovsk, nhưng sau đó đã điều thêm quân đến điểm đột phá. Đến tháng 9, ít nhất bốn lữ đoàn thủy quân lục chiến đã được triển khai để tăng cường cho mũi đột phá gần Dobropilya.
Đến đầu tháng 10, các vị trí của Nga trong khu vực đã phần lớn được đảm bảo an toàn. Các video của Ukraine, cho thấy quân Nga ở Dorozhne, phía tây Nikanorivka, và Novy Shakhove, thậm chí còn xa hơn về phía bắc, khi quân Nga đã xuất hiện trở lại Zolotyi Kolodyaz, điểm “cực bắc” của mũi đột phá hồi đầu tháng 8.
Mặc dù các tuyên bố của Ukraine về một cuộc phản công và việc tái chiếm các khu vực này còn thiếu hình ảnh minh họa, nhưng những tuyên bố như việc tái chiếm Kucheriv Yar vẫn chưa được xác nhận. Ở sườn phía tây của mũi đột phá, quân Nga tái chiếm hoàn toàn Nykanorivka, Ivanivka và Vilne; ở sườn đông, họ tiến về phía các làng Shakhove và Sofivka, nhằm củng cố bên sườn của Nga.
Dữ liệu công khai cho thấy RFAF vẫn kiểm soát một số khu vực trọng điểm, chẳng hạn như Kucheriv Yar, Zolotyi Kolodyaz, Vilne. Tuy nhiên, ngay cả khi Nga củng cố thành công hệ thống phòng thủ, một cuộc tấn công mới hướng tới Dobropilya hoặc Kramatorsk vẫn khó có thể xảy ra.
Khó khăn về hậu cần đặt ra một thách thức đáng kể cho Nga, vì họ không kiểm soát hoàn toàn các tuyến đường và khu định cư quan trọng trong khu vực, cản trở khả năng huy động lực lượng hiệu quả và bảo vệ bản thân khỏi các cuộc tấn công bằng máy UAV của Ukraine.
Một số nhà phân tích chỉ ra rằng, việc chiếm được Shakhove và Sofivka có thể cải thiện vị thế của RFAF trong khu vực; nhưng nếu không kiểm soát được Pokrovsk hoặc Kostiantivka, việc tiến về Kramatorsk sẽ vẫn còn khó khăn.
Trong khi đó, khu vực phía nam thành phố Pokrovsk hiện đang nằm trong "vùng xám", và mặc dù quân đội Nga đã đột phá qua đống đổ nát và tiếp cận trung tâm thành phố. Theo các nguồn tin phương Tây, RFAF vẫn chưa thể thiết lập được một chỗ đứng vững chắc tại đây.
Trong khi đó, quân Nga đang đạt được tiến triển trên các mặt trận khác. Sau nhiều năm giao tranh ác liệt, cuối cùng họ đã chiếm được rừng Serebryansky ở bờ bắc sông Siversky Donets. RFAF giờ có thể tổ chức tiến quân theo hai hướng: một dọc theo bờ nam đến Dronivka, và hướng còn lại dọc theo sông Zherebets, đến phía bắc Yampil. Lực lượng Ukraine đóng quân trong rừng Serebryansky có lẽ đã rút lui.
Bên kia sông Severski Donets tại Siversk, quân Nga tiến đến tận Dronivka và chiếm được vùng ngoại ô phía bắc thành phố Seversk. Đồng thời, quân Nga mở một cuộc tấn công lớn vào Seversk từ phía đông và phía nam, chiếm được một số ngôi làng lân cận. Hệ thống phòng thủ của Seversk đang bị đe dọa nghiêm trọng.
Chưa hết, hệ thống phòng thủ của thành phố Lyman đang bị đe dọa, khi RFAF đã chiếm được làng Shandryholove, phía tây bắc thành phố, và cắt đứt con đường đến Lyman. Tuyến tiếp tế duy nhất còn lại cũng bị đe dọa bởi các cuộc không kích của Nga, khiến việc tiếp tế cho Lyman trở nên khó khăn.
Tuy nhiên, con sông Severski Donets chảy qua phía nam Lyman, đã mang lại lợi thế phòng thủ nhất định cho AFU. Nếu Lyman thất thủ, thành phố Sloviansk có thể tạm thời không bị đe dọa, nhưng nếu quân Nga chiếm được Seversk, họ sẽ có thể tái khởi động cuộc tấn công dọc theo bờ nam.
Cuộc tấn công của Nga đã gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống phòng thủ của Ukraine, đặc biệt là Quân đoàn 3 và Lữ đoàn Tấn công 3. Nhiều đơn vị đã mất liên lạc với lực lượng chủ lực, khiến hệ thống phòng thủ trở nên dễ bị vỡ. Mặc dù AFU đã chiếm lại thành công một số ngôi làng, nhưng RFAF vẫn đang tiến quân đều đặn, đặc biệt là phía Nam Donetsk và đông bắc Zaporozhye.
Nhìn chung, mặc dù quân đội Ukraine đã đạt được một số thành công về mặt chiến thuật ở Pokrovsk, tuy nhiên những diễn biến mới trong tình hình và những bước tiến quân sự của Nga cho thấy cuộc xung đột này sẽ tiếp tục làm hao hụt nguồn lực và quân số của cả hai bên. Khi giao tranh tiếp diễn, khả năng duy trì sự ổn định trên mặt trận của Ukraine là khá bấp bênh. (nguồn ảnh Military Review, RFAF, Deep State, Ukrinform).
