Quan sát của Báo Tri thức và Cuộc sống cho thấy, một hiện tượng nổi bật trong hồ sơ đấu thầu của Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Dịch vụ Thương mại Lộc Thịnh (Công ty Lộc Thịnh) năm 2025 là tần suất cao các gói thầu chỉ có duy nhất doanh nghiệp này tham dự và trúng thầu. Hiện tượng này tập trung rõ rệt tại một số chủ đầu tư cụ thể tại khu vực Dĩ An (nay thuộc TP.Hồ Chí Minh).

"Điểm nóng" Dĩ An và Đông Hòa

Phân tích dữ liệu cho thấy, 4 trên 5 gói thầu đấu thầu rộng rãi mà Công ty Lộc Thịnh trúng trong năm 2025 đều diễn ra theo kịch bản "một mình một ngựa" tại hai chủ đầu tư cấp phường: UBND phường Dĩ An và UBND phường Đông Hòa. Tổng giá trị các gói thầu này là 20.509.628.673 đồng.

Tại UBND phường Dĩ An, sự trùng hợp diễn ra liên tục với 3 gói thầu (IB2500350510, IB2500365831, IB2500365795) tổng giá trị hơn 8,86 tỷ đồng. Tại UBND phường Đông Hòa, Gói thầu IB2500410200 trị giá hơn 11,64 tỷ đồng cũng ghi nhận Công ty Lộc Thịnh là nhà thầu duy nhất tham dự.

Câu hỏi đặt ra là tại sao các gói thầu xây lắp hạ tầng thông thường, không đòi hỏi kỹ thuật đặc biệt phức tạp, lại trở nên kém hấp dẫn với các nhà thầu khác, dẫn đến việc chỉ có một đơn vị "quen mặt" tham gia?

Đấu thầu trong giai đoạn chuyển giao hành chính

Một điểm đáng chú ý là các gói thầu này đều được triển khai trong giai đoạn chuyển giao hành chính, khi khu vực này sáp nhập từ tỉnh Bình Dương vào TP. Hồ Chí Minh.

Các Quyết định phê duyệt Kế hoạch lựa chọn nhà thầu (KHLCNT) cho các dự án này đều được ký vào cuối tháng 6/2025 bởi lãnh đạo UBND thành phố Dĩ An (tỉnh Bình Dương), ngay trước thời điểm sáp nhập hành chính (tháng 7/2025).

Ví dụ, Quyết định số 3267/QĐ-UBND (Dự án Hẻm Chiêu Liêu), Quyết định số 3271/QĐ-UBND (Dự án Hẻm Đặng Văn Mây), và Quyết định số 3269/QĐ-UBND (Dự án Đường Mạch Thị Liễu) đều được ông Võ Văn Hồng, Chủ tịch UBND TP Dĩ An (Bình Dương) ký vào ngày 30/06/2025.

Sau khi sáp nhập, các thủ tục đấu thầu được tiếp tục triển khai bởi các chủ đầu tư mới là UBND phường Dĩ An và UBND phường Đông Hòa (TP HCM). Các văn bản điều chỉnh tên chủ đầu tư, nguồn vốn và địa điểm cũng đã được ban hành (Công văn 84/UBND-ĐT ngày 22/7/2025 của UBND phường Dĩ An; Công văn 519/UBND-ĐT của UBND phường Đông Hòa).

Liệu sự phức tạp trong giai đoạn chuyển giao hành chính có phải là một yếu tố khiến các nhà thầu khác e ngại tham gia, tạo ra lợi thế vô hình cho nhà thầu địa phương đã quen thuộc với địa bàn và các thủ tục từ trước?

Vai trò của đơn vị tư vấn và sự trùng hợp

Trong quá trình đấu thầu, vai trò của các đơn vị tư vấn lập Hồ sơ mời thầu (E-HSMT) và đánh giá E-HSDT là rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến tính cạnh tranh và kết quả lựa chọn nhà thầu.

Tại Gói thầu IB2500350510 (Hẻm Chiêu Liêu), đơn vị thực hiện Báo cáo đánh giá E-HSDT là Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư Xây dựng AIC. Báo cáo ngày 12/09/2025 xác nhận chỉ có Công ty Lộc Thịnh tham dự và đề xuất trúng thầu.

Trong khi đó, tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Dĩ An, nơi Công ty Lộc Thịnh trúng gói thầu IB2500294977 (Đường Lồ Ô), đơn vị tư vấn (Bên mời thầu) là Công ty TNHH Tư vấn Thiết kế Xây dựng và Quản lý dự án Miền Đông (Công ty Miền Đông). Đơn vị này đã đánh giá đối thủ của Lộc Thịnh không đạt về tính hợp lệ do không phản hồi yêu cầu làm rõ hồ sơ.

Mặc dù không có bằng chứng cụ thể về việc E-HSMT cố ý cài cắm các điều khoản hạn chế cạnh tranh, nhưng kết quả thực tế là chỉ có một nhà thầu tham dự tại nhiều gói thầu liên tiếp ở cùng một khu vực. Điều này đặt ra yêu cầu cần xem xét lại quy trình xây dựng E-HSMT và công tác phát hành thông tin mời thầu, liệu đã thực sự đảm bảo các tiêu chí rộng rãi, công bằng và minh bạch theo quy định của pháp luật về đấu thầu hay chưa.

Hiện tượng "một mình một ngựa" nếu kéo dài sẽ không chỉ làm giảm hiệu quả kinh tế do tỷ lệ tiết kiệm thấp, mà còn có thể tạo ra môi trường kinh doanh thiếu bình đẳng, ảnh hưởng đến mục tiêu chung của công tác đấu thầu.

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin./.

[Kỳ 4:] Tính cạnh tranh trong đấu thầu: Đối chiếu từ các gói thầu điển hình tại TP HCM