Gói thầu 'một mình một ngựa' và tỷ lệ tiết kiệm 0,17%

Ngày 28/7/2025, ông Trần Thanh Hải - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Cảng Đồng Nai - đã ký Quyết định số 954/QĐ-CĐN-DACN phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Mua sắm mới 01 thiết bị xe nâng Reach stacker 45T". Mã thông báo mời thầu (E-TBMT) của gói này là IB2500270972-00, thuộc Kế hoạch lựa chọn nhà thầu (KHLCNT) số PL2500140350.

Giá gói thầu được duyệt là 12.960.000.000 VND. Tuy nhiên, tại thời điểm mở thầu, hệ thống mạng đấu thầu quốc gia chỉ ghi nhận có duy nhất 01 nhà thầu tham dự là Công ty Cổ phần Unico Vina (MST: 0300968786).

Kết quả, Công ty Cổ phần Unico Vina đã trúng thầu với giá 12.938.000.000 VND. So với giá gói thầu, mức giảm giá chỉ là 22.000.000 VND, đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,17%. Trong quá trình đánh giá, bên mời thầu cũng đã phải 2 lần yêu cầu Unico Vina làm rõ các nội dung về nghĩa vụ thuế và kinh nghiệm hợp đồng tương tự.

Chân dung "ông lớn" Unico Vina

Công ty Cổ phần Unico Vina, do ông Nguyễn Đức Giang làm Giám đốc, có địa chỉ tại số 199 Điện Biên Phủ, Phường Gia Định, TP.Hồ Chí Minh, là một cái tên không hề xa lạ trong lĩnh vực cung cấp thiết bị cảng biển.

Theo dữ liệu, Unico Vina có một hồ sơ năng lực "khủng", đã tham gia 200 gói thầu, trúng 137 gói. Tổng giá trị trúng thầu hơn 2.096 tỷ đồng (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh). Trong đó, giá trị trúng thầu độc lập hơn 1.392 tỷ đồng.

Mối quan hệ giữa Unico Vina và Công ty cổ phần Cảng Đồng Nai cũng rất đáng chú ý. Đây là lần thứ 3 Unico Vina tham gia thầu tại đây và là lần thứ 2 trúng thầu. Với 2 gói đã trúng, tổng giá trị là 13.694.000.000 VND, tỷ lệ giá trúng thầu trung bình so với giá dự toán lên tới 99,92%.

Không chỉ là nhà thầu "quen mặt" tại các cảng biển lớn như Cảng Sài Gòn, Cảng Quy Nhơn, Cảng Đà Nẵng, Unico Vina còn là nhà cung cấp chiến lược cho các đơn vị thuộc khối an ninh, tài chính. Điển hình là tại Trung tâm Kỹ thuật tài liệu nghiệp vụ Unico Vina đã trúng tới 36/37 gói thầu đã tham gia.

Khoản 2, Điều 4 của Luật Đấu thầu 2023 (số 22/2023/QH15) quy định rõ, công tác đấu thầu phải đảm bảo: "Cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế".

Việc một gói thầu đấu thầu rộng rãi chỉ có một nhà thầu tham dự và tỷ lệ tiết kiệm thấp như trên, dù không vi phạm về mặt quy trình, nhưng đã đặt ra câu hỏi về việc liệu mục tiêu "cạnh tranh" và "hiệu quả kinh tế" có đạt được hay không? Phải chăng các yêu cầu trong Hồ sơ mời thầu đã vô tình hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác?