Gói thầu “Chi phí cung cấp, lắp đặt trang thiết bị dạy học” thuộc dự án “Mua sắm trang thiết bị phục vụ thay sách các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở (giai đoạn 4)” tại huyện Thới Lai, TP. Cần Thơ, với giá dự toán 12.655.601.000 đồng, đang trở thành tâm điểm của những kiến nghị gay gắt từ nhiều nhà thầu. Các kiến nghị này tập trung vào nghi vấn về việc Hồ sơ mời thầu (E-HSMT) chứa đựng các tiêu chí kỹ thuật mang tính “định hướng sản phẩm” và nhiều bất cập trong quy trình làm rõ hồ sơ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính cạnh tranh, công bằng và minh bạch của gói thầu.

Tại buổi mở thầu ngày 14/7/2025, gói thầu đã ghi nhận sự tham gia của 7 nhà thầu, bao gồm:

• Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Vũ Tịnh với giá dự thầu 10.452.989.167 đồng
• Công ty CP kiến trúc nội thất Tinh Mộc với giá dự thầu 10.881.000.000 đồng
• Công ty TNHH sản xuất thương mại xuất nhập khẩu Hathaco với giá dự thầu 11.781.587.000 VND (sau giảm giá 3% còn 11.428.139.390 đồng)
• Công ty TNHH MTV sản xuất thương mại dịch vụ Tuyết Nguyên với giá dự thầu 11.606.868.000 VND (sau giảm giá 1% còn 11.490.799.320 đồng)
• Liên danh gói thầu Thới Lai I với giá dự thầu 11.513.343.000 đồng
• Công ty TNHH một thành viên công nghệ Thăng Long Việt với giá dự thầu 11.755.026.000 đồng
• Công ty TNHH thiết bị trường học Nam Anh với giá dự thầu 12.215.142.000 đồng

Loạt yêu cầu kỹ thuật bị cho là “định hướng sản phẩm”?

Các nhà thầu tham gia gói thầu này đã đồng loạt kiến nghị về một số yêu cầu kỹ thuật trong E-HSMT được cho là có dấu hiệu “cài cắm”, nhằm ưu tiên sản phẩm của một hãng cụ thể hoặc đặt ra tiêu chuẩn không cần thiết, từ đó hạn chế sự tham gia rộng rãi của các doanh nghiệp.

Cụ thể, E-HSMT yêu cầu các loại máy tính và màn hình phải có “Công nghệ video thông minh SPLENDID với 8 chế độ” – một công nghệ được các nhà thầu khẳng định là độc quyền của hãng ASUS. Tương tự, màn hình tương tác được yêu cầu tích hợp “các công nghệ Flicker-Free và Low Blue Light chứng nhận bởi TÜV Rheinland”, vốn được biết đến gắn liền với màn hình BenQ. Các nhà thầu cho rằng những tiêu chí này vi phạm rõ ràng quy định tại điểm a, Khoản 2, Phụ lục 10 – Thông tư 22/2024/TT-BKHĐT, vốn cấm đưa ra yêu cầu kỹ thuật mà chỉ một sản phẩm/hãng cụ thể đáp ứng được khi thị trường có nhiều lựa chọn tương đương.

Đặc biệt gây tranh cãi là yêu cầu về "Độ bền: Máy tính đạt chứng nhận MIL-STD 810H" (tiêu chuẩn của Quân đội Mỹ) cho thiết bị trường học. Các nhà thầu chất vấn tính phù hợp của một tiêu chuẩn quân sự cho môi trường giáo dục, điều này không chỉ làm tăng chi phí mua sắm mà còn hạn chế các nhà sản xuất trong nước, buộc phải chào hàng nhập khẩu, đi ngược chủ trương khuyến khích “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.

Ngoài ra, E-HSMT còn bộc lộ nhiều mâu thuẫn và thiếu rõ ràng trong thông số kỹ thuật. Ví dụ, việc yêu cầu bộ nguồn 180W cho một máy tính có khả năng mở rộng cao bị cho là không đảm bảo hoạt động ổn định. Mô tả về ghế xoay lưới có "chân gắn nút cao su" thay vì bánh xe, và sự không nhất quán về chất liệu đệm của ghế xếp Inox (PVC và nỉ) cũng khiến nhà thầu khó hiểu và khó tìm kiếm sản phẩm phù hợp.

Bất cập trong quy trình làm rõ hồ sơ và cảnh báo pháp lý

Bên cạnh những vấn đề về kỹ thuật, quy trình làm rõ E-HSMT của Bên mời thầu (Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Tư vấn Tổng hợp ABC) cũng bị nhà thầu kiến nghị về tính pháp lý và sự công bằng.

Một quy định gây tranh cãi là yêu cầu nhà thầu trúng thầu phải "chuẩn bị và nộp trang thiết bị cho Bên mời thầu trong vòng 10 ngày" để kiểm tra, thử nghiệm thực tế. Các nhà thầu phản đối gay gắt vì thời gian quá ngắn, đặc biệt với hàng hóa nhập khẩu cần nhiều tuần vận chuyển, điều này gián tiếp làm tăng chi phí và hạn chế cạnh tranh.

Các nhà thầu cũng bày tỏ bức xúc về tính pháp lý của văn bản làm rõ số 107/2025/CV-ABC, khi văn bản này được ký bởi Phó Giám đốc (Nguyễn Thanh Tâm) mà không kèm ủy quyền từ người đại diện theo pháp luật (Quảng Đông Hà). Việc này khiến văn bản có thể không có giá trị pháp lý. Thêm vào đó, việc Bên mời thầu trả lời làm rõ sát nút thời điểm hết hạn làm rõ (văn bản ngày 08/7, đăng tải 09/7, trong khi yêu cầu từ 28/6) cũng bị cho là tước đi quyền và cơ hội của nhà thầu trong việc điều chỉnh hồ sơ.

Phúc đáp chi tiết từ Bên mời thầu:

Đáp lại các kiến nghị từ nhà thầu, Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Tư vấn Tổng hợp ABC (Bên mời thầu) đã có Công văn số 107/2025/CV-ABC ngày 08/7/2025 làm rõ các nội dung E-HSMT như sau:

• Về đặc tính, thông số và tiêu chuẩn kỹ thuật của hàng hóa: Bên mời thầu khẳng định đã yêu cầu cụ thể, chi tiết các thông số kỹ thuật hàng hóa nhằm tìm được sản phẩm đạt chất lượng và giá thành cạnh tranh nhất khi đưa ra đấu thầu rộng rãi trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Đặc biệt, HSMT đã đưa ra các tiêu chí sản phẩm tương đương về các đặc tính kỹ thuật, tính năng sử dụng, tiêu chuẩn công nghệ từ ngang bằng trở lên theo quy định tại Điểm b, Khoản 1.2, Mục 1, Chương V. Yêu cầu về kỹ thuật, nhằm tạo điều kiện cho tất cả các hãng đều đáp ứng. Bên mời thầu nhấn mạnh nhà thầu có thể chào thầu hàng hóa tất cả các hãng khác nhau tương đương theo yêu cầu vẫn được xem xét đánh giá đáp ứng. Vì thế, việc đưa ra yêu cầu về kỹ thuật trong HSMT là hoàn toàn phù hợp.
• Về yêu cầu vận hành kiểm tra và thử nghiệm: Bên mời thầu giải thích quy định tại Mục 3, Chương V. Yêu cầu về kỹ thuật nêu rõ: “Trường hợp nhà thầu trúng thầu... thì nhà thầu có nghĩa vụ cung cấp thiết bị (nếu có nghi ngờ về thông số kỹ thuật) để Bên mời thầu và các bên liên quan cùng kiểm tra và thử nghiệm thực tế.” Bên mời thầu nhấn mạnh rằng việc kiểm tra này diễn ra hoàn toàn sau thời điểm nhà thầu trúng thầu nên không phát sinh chi phí. Mục đích là để so sánh kết quả kiểm tra với nội dung nhà thầu kê khai nhằm đánh giá chính xác đặc tính kỹ thuật và tính trung thực của E-HSDT, tránh trường hợp kê khai hàng hóa không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng hoặc gian lận. Tiêu chí này dùng để mời thầu tất cả các nhà thầu trên toàn lãnh thổ Việt Nam đến tham dự thầu, do đó là hoàn toàn phù hợp.
• Về lỗi nhập liệu thông số ghế cho trẻ: Bên mời thầu thừa nhận đây là "sơ sót trong quá trình nhập liệu trên hệ thống" và đã đính chính lại thông số kỹ thuật đúng của thiết bị là “Tương đương: Ghế nhựa đúc cao 30cm; Chất liệu: Nhựa Poly Propylen; Kích thước: 55 x 39 x 30 cm; Màu sắc: Xanh dương; Tình trạng hàng hóa: Mới 100%".