Hạt Kiểm lâm Hòa Vang nhận được tin báo của ông Trần Văn Hải, trú xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang về việc có một cá thể khỉ vàng (tên khoa học Macaca mulatta), thuộc nhóm động vật quý hiếm đi lạc vào nhà.
Lực lượng kiểm lâm của Hạt Kiểm lâm Hòa Vang đã có mặt kịp thời tại địa chỉ trên để bắt giữ cá thể khỉ vàng. Đây là một con khỉ đực, nặng 5 kg.
Nhận thấy tình trạng sức khỏe của cá thể khỉ vàng ổn định nên Hạt Kiểm lâm Hòa Vang đã tiến hành tái thả về môi trường tự nhiên tại Tiểu khu 20, xã Hòa Bắc thuộc Khu Bảo tồn thiên nhiên Bà Nà - Núi Chúa.
Khỉ vàng có tên khoa học là Macaca mulatta, toàn thân nó có màu nâu vàng. Con trưởng thành mặt có màu đỏ. Lông trên đỉnh đầu rất ngắn. Phía sau thân màu nâu nhạt hơn phía trước.
Đuôi khỉ vàng có độ dài trung bình ngắn hơn 3/4 chiều dài đầu và thân, được phủ một lớp lông tốt. Vùng mông ngoài và đùi có màu hung đỏ. Da quanh chai mông tròn, không có lông.
Khỉ vàng sống trong điều kiện dao động rất lớn của nhiệt độ môi trường, lượng mưa cũng như độ cao. Từ vùng rất lạnh tới vùng nóng gần 500 C, từ nơi rất khô gần sa mạc tới nơi có lượng mưa hàng năm 10.000 mm.
Khỉ vàng là loài hoạt động ban ngày, phần lớn dưới đất, một phần trên cây. Cấu trúc đàn dạng nhiều đực, nhiều cái. Trong đêm thường con cái sống tập thể.
Chúng thích sống trong các khu rừng nguyên sinh, thứ sinh, rừng khô, rừng hỗn giao, rừng tre nứa, rừng ngập nước, rừng thưa nhiệt đới, rừng thông, cây bụi, rừng ẩm nhiệt đới, gần khu nông nghiệp.
Khỉ vàng được sử dụng trong sản xuất vacxin chống bệnh bại liệt trẻ em, làm vật mẫu, đối tượng nghiên cứu khoa học.
Hiện nay đã được Viện vệ sinh dịch tễ Hà Nội (Bộ Y tế) tổ chức nhân nuôi tại Đảo Rều (Quảng Ninh) với số lượng hàng nghìn con để sản xuất vacxin. Cần có biện pháp bảo vệ tốt trong thiên nhiên để giữ nguồn gen quý.
Trước năm 1975, loài này còn gặp rất phổ biến ở các khu rừng các tỉnh phía Bắc tới Tây Nguyên trên diện tích ước tính khoảng >20.000km2. Từ năm 1975 trở lại đây tình trạng của loài thay đổi rõ rệt.
Khỉ vàng đã được đưa vào Sách đỏ Việt Nam 2000 và danh sách các loài cần được bảo vệ của ngành Lâm nghiệp (Phụ lục IIB Nghị định 32/2006/NĐ-CP ngày 22/4/2002 của Chính Phủ).
