Mới đây, Bộ Tài chính đã chính thức trả lời ý kiến cử tri tỉnh Quảng Ninh về đề nghị tránh tình trạng bỏ hoang, gây lãng phí nguồn lực và bức xúc trong nhân dân sau khi sắp xếp đơn vị hành chính.

Theo đó, cử tri tỉnh Quảng Ninh nêu: Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã là chủ trương lớn, đúng đắn của Đảng và Nhà nước nhằm tổ chức hợp lý bộ máy hành chính, tinh gọn biên chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, tiết kiệm ngân sách, tập trung nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh và nâng cao đời sống nhân dân.

Trong quá trình sắp xếp, kiến nghị Bộ Tài chính quan tâm chỉ đạo ban hành hướng dẫn cụ thể về việc xử lý trụ sở, tài sản công sau sáp nhập đơn vị hành chính, bảo đảm rõ ràng, minh bạch, tránh lãng phí; đồng thời cần có cơ chế sử dụng lại trụ sở cũ một cách hiệu quả, phục vụ nhu cầu cộng đồng như y tế, giáo dục, văn hóa, hành chính cấp thôn, khu phố, tránh tình trạng bỏ hoang, gây lãng phí nguồn lực và bức xúc trong nhân dân.

Về nội dung này, Bộ Tài chính trả lời như sau:

Để tạo cơ sở pháp lý cho việc quản lý, sử dụng, xử lý tài sản công khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy, từ cuối năm 2024 đến nay, Quốc hội đã ban hành Luật số 56/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng tài sản công; Chính phủ đã ban hành 12 Nghị định, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 1 Quyết định và 2 Công điện; Bộ Tài chính đã ban hành 1 Thông tư và 9 văn bản hướng dẫn cụ thể, chi tiết nguyên tắc, hình thức, thẩm quyền, trách nhiệm bố trí, sắp xếp, xử lý tài sản công khi sắp xếp đơn vị hành chính, thành lập Tổ công tác, Đoàn công tác liên ngành làm việc với các địa phương để hướng dẫn, đôn đốc trực tiếp. Đồng thời, Đảng ủy Bộ Tài chính đã báo cáo Đảng ủy Chính phủ để báo cáo Bộ Chính trị về việc rà soát tổng thể và xây dựng phương án bố trí, sắp xếp, xử lý trụ sở, tài sản công khi sắp xếp đơn vị hành chính.

Theo đó, để sử dụng, khai thác hiệu quả triệt để các công trình, tài sản công dôi dư khi sắp xếp đơn vị hành chính, tại các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản hướng dẫn đã hướng dẫn việc xử lý tài sản khi sắp xếp tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính phải thực hiện theo các nguyên tắc chính:

Kiểm kê đầy đủ tài sản để xây dựng phương án sắp xếp, bố trí, xử lý và bàn giao, tiếp nhận tài sản bảo đảm không làm gián đoạn việc thực hiện nhiệm vụ, không làm thất thoát, lãng phí tài sản;

Việc bố trí, sắp xếp, xử lý tài sản phải phù hợp với đối tượng quản lý, sử dụng, tính chất, đặc điểm của tài sản, tận dụng tối đa nguồn lực của tài sản hiện có nhưng phải có tầm nhìn dài hạn để phục vụ mục tiêu lâu dài;

Ưu tiên chuyển đổi công năng trụ sở dôi dư để làm cơ sở y tế, giáo dục, thiết chế văn hóa, thiết chế thể thao, sử dụng cho các mục đích công cộng của địa phương;

Đối với các trụ sở, cơ sở hoạt động sự nghiệp dôi dư sau khi đã bố trí, sắp xếp như các nội dung ưu tiên nêu trên thì thu hồi để giao tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà của địa phương quản lý, khai thác (quản lý để phục vụ mục tiêu lâu dài của Nhà nước; bảo quản, bảo vệ tài sản; bố trí cho các cơ quan, đơn vị sử dụng tạm thời, cho thuê nhà gắn với đất...), giao tổ chức phát triển quỹ đất của địa phương quản lý, phát triển và khai thác theo quy định của pháp luật...